Fransa, Cezayir ile arasında yaşanan ‘sömürge' ve ‘Osmanlı' gerilimini gidermek için harekete geçti. Fransa'dan yapılan son açıklamada, “Cezayir egemenliğine olan saygımızı bir kez daha teyit ediyoruz” denildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Le Monde gazetesine yaptığı açıklamada, Cezayir'in resmi tarihinin tamamen yeniden yazıldığını belirterek, “Fransız sömürgeciliği öncesinde bir Cezayir ulusu var mıydı ki?” sorusunu dile getirmesi ve ayrıca “Osmanlı döneminde Cezayir Fransa'dan önce Osmanlı'nın kolonisiydi” ifadelerini kullanması iki ülke arasında gerginliği artırmıştı.
Cezayirden gelen sert tepkiler üzerine geri adım atan Paris yönetimi iki ülke arasında yükselen tansiyonu düşürmek ve krizi gidermek için söylemini yumuşattı ve Cezayir'e zeytin dalı uzattı.
Fransa Dışişleri Bakan Le Drian, Fransız Ulusal Meclisi'ne verdiği demeçte, "Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cezayir halkına duyduğu büyük saygıyı yineledi" dedi.
Büyükelçiyi çağırıp çağırmadığı sorulduğunda Le Drian, "Bu konu iki ulusumuz arasındaki ilişkilere verdiğimiz önemle orantılı değil" diyerek bu hareketten pişmanlık duyduğunu dile getirdi.
Fransız Dışişleri Bakanı şöyle devam etti: "Birlikte çalışmanın ortak çıkar için olduğuna inanıyoruz... Bu vizyonun her düzeydeki birçok Cezayirli yetkili tarafından paylaşıldığını düşünüyorum."
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, Cezayir'in resmi tarihinin “Fransa'ya dönük nefret aşıladığı” iddiası üzerine Cezayir hükümeti, Paris Büyükelçisi'ni ülkeye çağırmıştı.
Cezayir ayrıca, Fransız savaş uçaklarının, Fransa'nın Afrika Sahel bölgesindeki militanlarla savaşan güçlerine ulaşmak için düzenli olarak kullandığı hava sahasını kullanmasını yasaklamıştı.
Geçen Pazar günü Cezayir Cumhurbaşkanı Abdelmadjid Tebboune, devlet televizyonunda yayınlanan medya temsilcileriyle yaptığı röportajda, "Cezayir Büyükelçisi'nin Paris'e geri dönmesinin Cezayir devletine tam saygı gösterilmesi şartına bağlı olduğunu" söylemişti.
Macron'un açıklamalarına ve sömürge tarihi konusundaki tartışmalara ek olarak Paris, 28 Eylül'de Fas, Cezayir ve Tunus vatandaşlarına giriş vizesi alma koşullarını zorlaştırma kararıyla Cezayirlileri kızdırmıştı.
Fransa muhalefeti de, vize adımıyla Macron'un sağ kanada göz kırptığı suçlamasını getirmişti. Macron, Cezayir ile ilgili ne söyledi?
Fransa Cumhurbaşkanı, 1962'de sona eren Cezayir Savaşı'nda önemli roller üstlenmiş kişilerin soyundan gelen gençlerle bir araya gelmiş, bu görüşme Le Monde gazetesi tarafından haberleştirilmişti.
Gazeteye göre toplantıda Macron, ülkenin 1962'de bağımsızlığını kazanmasının ardından Cezayir'in "kiralık bir hafıza" üzerine inşa edildiğini ve "siyasi-askeri bir sistem" tarafından idare edildiğini ifade etti.
Le Monde gazetesine göre Macron bu görüşmede Cezayir'in "yeniden yazılmış bir ülke tarihi"ne sahip olduğunu ve bu tarihin "gerçeklere değil, Fransa'ya karşı nefret söylemi" üzerine inşa edildiğini söyledi.
Bu nefret söyleminin halkta karşılığı bulunmadığına inandığını söyleyen Cumhurbaşkanı, bunun "siyasi ve askeri yönetimden" ve "kiralık hafızadan" geldiğini ileri sürdü.
Macron'un bu açıklamaları Cezayir basınında tepki ile karşılandı.
Fransızca yayın yapan Cezayir 24, Fransız cumhurbaşkanını Fransız sömürge mirasının eleştirilmesinden, Cezayir ile Afrika'da işlenen sömürgecilik suçlarının kabul edilmesinden rahatsızlık duymakla eleştirdi.
Cezayir basınında Macron'a yöneltilen bir diğer eleştiri de Osmanlı İmparatorluğu konusunda geldi.
Le Monde'a göre Fransa Cumhurbaşkanı gençlerle yaptığı aynı toplantıda "Fransız sömürgesinden önce Cezayir'de bir ulus var mıydı?" sorusunu sormuş ve Osmanlı İmparatorluğu'na atfen daha önce de ülkede "kolonileştirilme" yaşandığını söylemişti.
Haberde Macron, "Türkiye'nin Cezayir'de oynadığı rolü ve sahip olduğu hakimiyeti tamamen unutturabilme kapasitesini görmek beni büyülüyor" dedi.
Cezayir'den Fransa'ya nota
Fransa, geçtiğimiz hafta eski Fransız kolonilerini yasa dışı göçmenlerin geri dönmesine izin vermek için yeterli adımları atmamakla suçlayarak Cezayir, Fas ve Tunus'tan gelenlere verilen vize sayısını keskin bir şekilde azaltacağını duyurdu.
Paris yönetimi, söz konusu ülkeleri, yasa dışı yollardan ülkeye giren vatandaşlarının iadesi sırasında gerekli izin belgelerini sağlamamakla suçluyor.
Cezayir, bunun üzerine, vatandaşlarına vize kısıtlaması getirdiği gerekçesiyle Fransa'nın Cezayir Büyükelçisi'ni, Dışişleri Bakanlığına çağırarak, karara tepki göstermişti.
Macron ise vize sayısındaki düşürmenin "iş insanları ve öğrencileri etkilemeyeceğini" ifade etmişti. Bununla birlikte Cumhurbaşkanı, buradaki "fikrin" "kolayca vize almayı alışkanlık haline getirmiş yönetimdeki kişileri rahatsız etmek" olduğunun altını çizmişti.
Kaynak: AFP
