Dünya genelinde yayılma hızı artarak devam eden Kovid-19 salgınına ilişkin gelişmeler piyasalarda oynaklığı tüm zamanların en yüksek seviyesine taşırken, hükümetlerin ve merkez bankalarının aldığı tedbirler gündemin odağında yer alıyor.
Geçen hafta piyasalardaki panik havasını hafifletmek için merkez bankaları tarafından atılan adımlara, son olarak ABD Merkez Bankası (Fed) ve Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) genişlemeci hamleleri de eklendi.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) Kovid-19 pandemisinin merkez üssünün Avrupa olduğunu açıklaması ve dünyada toplam vaka sayısının 150 bini aşması sonrası İtalya'nın ardından Fransa ve İspanya'da da ülke genelinde karantina uygulamasına geçildi. ABD'de ise Başkan Donald Trump, salgın nedeniyle ulusal acil durum ilan etti.
Söz konusu gelişmelerin ardından Fed, dün akşam Kovid-19 salgınının ekonomik etkisini hafifletmek amacıyla 17-18 Mart'taki Açık Piyasa Komitesi toplantısı öncesi ikinci kez sürpriz faiz indirimine gitti. Fed, politika faizini yüzde 1,00-1,25 aralığından yüzde 0-0,25 aralığına çekerken, aynı zamanda 500 milyar dolarlık kısmı hazine, 200 milyar dolarlık kısmı ipoteğe dayalı tahviller olmak üzere toplam 700 milyar dolarlık parasal genişleme yapacağını duyurdu.
Fed'in yeni genişlemeci ve finansal piyasaları likidite açısından destekleyen adımlarına karşın cuma günü Trump'ın açıkladığı destek paketi sonrası yüzde 9'un üzerinde artan borsa endeksleri, bugün vadeli işlemlerde yüzde 5'in üzerinde değer kaybıyla işlem görüyor.
Geçen hafta süresince hem tarihinin en hızlı günlük düşüşünü hem de 2008'den bu yana en yüksek günlük artışını gerçekleştiren New York borsaları, haftalık bazda ortalama yüzde 9,1 değer kaybetti.
Avrupa tarafında, Kovid-19 salgınında vaka sayısındaki hızlı artış nedeniyle İtalya'nın ardından karantina uygulamasının diğer ülkelerde de başlaması tedirginlikleri artırıyor. Salgının ekonomik ve finansal istikrara etkisini hafifletmek isteyen Avrupa Merkez Bankası (ECB), geçen hafta likidite konusunda genişleme adımı atarken, İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz indirimi yapmıştı.
Bu gece yapılan açıklama ile de ECB, Fed, BoE, BoJ, Kanada Merkez Bankası ve İsviçre Merkez Bankası, küresel ölçekte dolar likiditesi sağlanmasını güvence altına almak için swap hattını genişletme kararı aldı.
ECB'nin açıklamasında, "Yeni fiyatlandırmanın ve vade süresinin dolar fon piyasalarının sorunsuz işlemesini desteklemek için uygun olduğu sürece devam edeceği" belirtilerek, swap hattının küresel fonlama piyasalarındaki güçlükleri hafifletmek için önemli bir likidite görevi göreceği vurgulandı.
Geçen haftanın son işlem gününde Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,77, İngiltere'de FTSE 100 endeksi 2,46 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,83 değer kazandı. Alınan karar ve açıklamalara karşın Avrupa borsalarının yeni haftanın ilk işlem gününde vadeli işlemlerde sert düşüşler kaydetmesi dikkati çekiyor.
Bugün merkez bankalarının aldığı tedbir ve destek adımlarına BoJ'un da katıldığı görüldü. BoJ, bugün olağan toplantı takvimi dışında aldığı kararlarla Borsa Yatırım Fonu alım miktarını yıllık 6 trilyon yenden 12 trilyon yene, gayrimenkul fonu alımlarını da yıllık 90 milyar yenden 180 milyar yene çıkardı.
Bu gelişmelere karşın tedirginliğin devam ettiği borsalarda satıcılı bir seyir izleniyor. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,8, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,5 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3 değer kaybetti.
Yurt içinde, Kovid-19 salgınında vaka sayısının 18'e yükselmesinin ardından alınan tedbirler hızla uygulamaya konuldu. Salgınla mücadele kapsamında en son alınan kararla 9 Avrupa ülkesiyle uçuşlar durdurulurken, Türkiye'nin kapılarını kapattığı ülke sayısı 15'e ulaştı.
Cuma günü, dünya borsalarına paralel alıcılı seyreden Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi günü yüzde 2,10 yükselişle 95.605,22 puandan tamamladı. Cuma günü 6,3337'den kapanan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 6,3370 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bu hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) perşembe günkü Para Politikası Kurulu Toplantısı'ndan çıkacak faiz kararı, yurt dışında ise Çin'de ve ABD'de sanayi üretimi ile Avro Bölgesi'nde enflasyon verilerinin yanı sıra merkez bankalarının atacağı adımların takip edileceğini bildirdi.
Kovid-19 salgınına ilişkin haber akışının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 92.500 ve 90.000 seviyelerinin destek, 98.500 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
