Şahap Kavcıoğlu'nun TCMB Başkanlığı görevine gelmesinin ardından 23 Eylül'de yapılan indirimden sonra TL'de yaşanan değer kaybı doların 9.30 seviyesine ulaşmasında büyük rol oynamıştı. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun aldığı kararla 1 puan indirilerek yüzde 18'e çekilen politika faizi son Para Politikası Kurulu toplantısında ise 2 puanlık faiz indirimiyle yüzde 16'ya düşürülmüştü.
Aynı günlere döndüğümüzde, 15 Ekim tarihi itibarıyla bankaların uyguladığı ortalama mevduat faizleri 1 aylıkta 0.35 puan, 3 aylıkta 0.76 puan, 6 aylıkta 1.65, 1 yıla kadar vadeli mevduatta ise 2.68 puan indirildi. Bir yıl ve daha uzun vadeli mevduat faizlerinde ise 1.57 puan indirim yapıldı.
Bankalar mevduat faizlerinde Merkez Bankası'nın 1 puanlık indiriminden daha fazla indirim yaparken, kredi faizlerindeki indirim sınırlı kaldı. Bankalar, Merkez Bankası'nın eylül ayındaki faiz indirimi sonrası ihtiyaç kredisi faizlerinde 0.14 puan, tüketici kredisinde 0.18 puan indirim yaptılar. Ticari kredilerdeki indirim ise 1.03 puan oldu. Merkez Bankası'nın faiz indirimine karşılık bankaların taşıt kredisi faizleri 0.21 puan arttı. Konut kredisi faizleri ise değişmedi.
Bankalar Merkez Bankası'nın geçen haftaki 2 puanlık faiz indiriminin ise mevduat ve kredi faizlerine 25 Ekim haftasından itibaren yansıması bekleniyor. Merkez Bankasının yeni dönemde uygulamaya başladığı yatırım, üretim ve istihdam ile ihracatı önceleyen politikasının öncelikle kamu bankaları tarafından desteklenmesi bekleniyor. İş dünyasının bejlentisi ise hem ticari hem tüketici kredilerinde faizlerin aşağı çekilmesi yönünde. Banka yönetimlerinin faiz indirimini en geç ekimin son haftasında yapılmasını talep eden iş dünyasının temsilcilerine kulak vermesi bekleniyor. İş dünyasının beklentisi hangi yönde?
MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı: "Kamu bankalarının öncülüğünde bütün bankalarımızın elini taşın altına koyması gerektiğini ve ivedilikle kredi maliyetlerini azaltarak reel sektörün önünü açmaları gerekir. Mevcut kredi maliyetlerinin yüksek seviyesi, yatırımcılarımızı ve sanayicilerimizi zor durumda bırakmaktadır. Düşük faiz, artan yatırımlar, büyüme ve enflasyonla mücadeleyi birlikte gözeten bir politikayı destekliyoruz."
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın:"Zaman yatırım ve üretim zamanı. Kamu bankaları ivedi bir şekilde faiz indirimine öncülük etmeli ve biran önce harekete geçmelidir. Bu adımı atacaklarını da düşünüyoruz."
Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) Genel Başkanı Ayhan Karahan:"Kamu bankalarından faiz indirimine uymalarını istiyoruz. Finansman maliyetleri düşsünki üretim ve yatırım devam edebilsin. Bu konuda yaşanan kısır döngüyü kırmak için kamu bankalarının elini taşın altına koymasını istiyoruz. Merkez Bankası'nın sözü kamu bankalarına geçmeyecekse piyasaya nasıl etki edecek." 54 banka faaliyette
Türkiye'de bu yıl itibariyle 34 Mevduat, 14 Kalkınma ve Yatırım ve 6 Katılım Bankası olmak üzere toplam 54 banka faaliyet gösteriyor. Kamu bankalarının toplam bankacılık sektöründen aldığı pay yüzde 45'i buluyor. Yerli özel bankaların payı %30, yabancı bankaların payı ise %25 civarında. Büyüklük bakımından da Türkiye'nin en büyük üç bankası ise Ziraat, Halk ve Vakıf olarak sıralanıyor. Nereden nereye
Merkez Bankası'nın politika faizi, Eski Başkan Durmuş Yılmaz'ın görevi devrettiği 2011 yılında yüzde 5.85 seviyesinde bulunuyordu. Faizleri Erdem Başçı yüzde 8.00, Murat Çetinkaya yüzde 24.00 ile devretti. Murat Uysal döneminde önce yüzde 9.25'e inen faizler, daha sonra yüzde 15.00'e çıktı. Naci Ağbal'ın başkanlığı sırasında ise 4 puan artarak yüzde 19.00 oldu. Faiz indirimi dönemi ise Kavcıoğlu ile başladı ve yüzde 16'ya kadar geriledi.
