Ev kadınları için gündemde olan erken emeklilik düzenlemesi, ekim ayında torba yasa kapsamında görüşülecek. SGK Uzmanı Melis Elmen, bu sistemde isteğe bağlı sigorta primlerini ödeyen çalışmayan ev kadınlarının primlerinin üçte birini devletin karşılamasının planlandığını belirtiyor. Örneğin 8 bin lira prim ödeyen bir ev hanımının yaklaşık 2 bin 700 lirası devlet tarafından üstlenilecek. Elmen'e göre bu destek, özellikle kendi harçlıklarıyla prim ödeyen ev kadınlarına ekonomik kolaylık sağlayacak. Ayrıca Elmen, ilk sigortalı işe girişten önce doğum yapan kadınlara doğum borçlanması hakkı verilmesinin de gündemde olduğunu aktardı. Bu sayede kadınların emeklilik sürecine daha kolay dahil olmaları hedefleniyor.
Bir diğer teklif, çocuk sayısına bağlı olarak emeklilik yaşından indirim yapılması yönünde. İki çocuk için iki yıl, üç çocuk için üç yıl yaş indirimi uygulanabileceğini söyleyen Elmen, bu taslağın henüz kesinleşmediğinin altını çizdi. Ayrıca internette dolaşan “25 yıl evli kalan hemen emekli olacak” iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Elmen, “Emeklilik için prim ve yaş şartları devam edecek ve evliliğe bağlı bir erken emeklilik söz konusu olmayacak. Yanlış beklentilerin önlenmesi için resmi açıklamaların takip edilmeli. Böylece düzenlemenin gerçek sınırları netleşmiş olacak.” dedi.
Melis Elmen'in dikkat çektiği bir diğer nokta ise doğum izinlerinin bir yıla, ücretsiz izinlerin ise bir buçuk yıla çıkarılmasına yönelik talepler. Bu düzenleme annelerin çocuk doğumundan sonra daha uzun süre işten uzak kalabilmesini sağlayacak. Elmen, ev kadınlarına sağlanacak bu desteğin doğrudan erken emeklilik değil, prim kolaylığı ve hak genişlemesi olarak görülmesi gerektiğini belirtti.
Kademeli Emeklilik
EYT düzenlemesi sonrası gözler kademeli emeklilik taleplerine çevrildi. Elmen, özellikle 1999 sonrası işe girenlerin yaş şartından dolayı mağduriyet yaşadığını söyledi. “Bir gün farkla 17 yıl daha geç emekli olmak zorunda kalanlar var. Bu nedenle kademeli emeklilik talebi gündemde. İşe giriş tarihine göre yaşın ve prim gününün kademeli olarak artırılması isteniyor” dedi.
Önerilen modele göre, 1999'da işe giren bir çalışanın yaşı 46'dan başlayacak, her yıl için kademeli olarak artırılarak 58'e kadar çıkacak. Aynı şekilde prim günlerinin de yıllara göre 100'er gün artırılması gündemde. Elmen'e göre, bu model doğrudan EYT benzeri bir yaşsız emeklilik getirmeyecek ancak mağduriyetleri azaltabilecek.
2025 mi Daha Avantajlı, 2026 mı?
Emeklilik planlaması yapanlar için kritik bir soru: 2025'te mi emekli olmak avantajlı, yoksa 2026'yı mı beklemeli? Melis Elmen'e göre, mevcut veriler 2025 yılını öne çıkarıyor. Çünkü 2026'da enflasyon hedefinin %24 seviyesine çekilmesi planlanıyor. Bu durum maaş artışlarını sınırlayabilir.
“Bugünkü tabloya göre 2025 daha avantajlı görünüyor. Ancak kesin değerlendirme için Aralık 2025'te açıklanacak enflasyon verilerini görmek gerekir” diyen Elmen, emekliliği düşünenlerin kararını yıl sonu verilerine göre netleştirmesi gerektiğini vurguladı.
Tamamlayıcı Emeklilik
SGK Uzmanı Melis Elmen, tamamlayıcı emeklilik sisteminin ikinci basamak bir emeklilik olarak tasarlandığını ifade etti. Bu modelde çalışanlar sadece SGK'dan değil, aynı zamanda işçi, işveren ve devlet katkısıyla oluşacak bir fondan da gelir elde edecek. Zorunlu katılım esasına dayanan sistemde işçiden yaklaşık %3, işverenden %2-3 kesinti yapılması, devletin ise katkı sağlaması öngörülüyor. Elmen'e göre bu yöntemle çalışanlar farkında olmadan tasarruf edecek ve uzun vadede ek bir gelir elde edebilecek. Sistemin avantajlarına değinen Elmen, ek maaş imkânının yanı sıra devlet katkısı sayesinde enflasyona karşı bir güvence sağlanacağını söyledi. Ayrıca büyük bir fon havuzunun oluşması, Türkiye ekonomisi için uzun vadeli yatırımlara kaynak oluşturabilecek. Emeklilik maaşlarının düşük olması nedeniyle oluşan açığın bu modelle azaltılması da hedefleniyor. Elmen, tamamlayıcı emeklilik sisteminin bir “destek” mekanizması olarak görülmesinin daha doğru olacağını vurguladı.
Bununla birlikte sistemin eleştirilen yönleri de bulunuyor. Elmen, “Zorunlu kesintilerin özellikle dar gelirli ve asgari ücretli çalışanlar için ek bir yük olabilir. Fon yönetiminde şeffaflık, güven ve likidite sorunlarının çözülmesi gerekiyor. İlk aşamada özel sektör çalışanları için uygulanacak olan sistemin, ilerleyen süreçte memurlara da dahil edilmesinin gündeme gelebilir.” dedi.
Asgari ücret 2026'da ne kadar olacak?
SGK Uzmanı Melis Elmen, 2026 yılı için asgari ücrette iki farklı senaryo bulunduğunu söyledi. Umutlu senaryoda enflasyonun düşük seyretmesi, umutsuz senaryoda ise yüzde 27-30 bandına yükselmesi öne çıkıyor. Merkez Bankası'nın 2025 sonu için yüzde 24 enflasyon tahmini yaptığını hatırlatan Elmen, bu rakamın “çatı hedef” olduğunu vurguladı. Elmen'e göre TÜİK verilerinin aylık 0,8 civarında çıkması durumunda bu hedef korunabilir. Ancak daha yüksek gerçekleşmeler olursa asgari ücret zammı beklentileri de değişiklik gösterecek.
Elmen, mevcut tabloda asgari ücrete yüzde 20 civarında bir artış beklentilerinin öne çıktığını belirtti. Yüzde 24 enflasyon senaryosunda bile asgari ücretin yüzde 20 artabileceğini, emeklilere ise daha düşük oranda zam yapılabileceğini ifade etti. Bu süreçte sadece 2025 enflasyonu değil, 2026'nın ilk yarısındaki rakamların ve 2027 hedeflerinin de dikkate alınacağını söyledi. Elmen, yüzde 20'nin altında bir zammın beklenmediğini, ancak enflasyon verilerinin çok hızlı değişebildiğini hatırlatarak, “Dolayısıyla nihai karar ekonomik gelişmelere göre şekillenecek” dedi.
CNNTürk
Yorum Yap