Bakan Kurum, ülkemiz karasularına geldiğinde geminin, uluslararası yetkinliğe sahip uzmanlar tarafından denetimlerden geçirileceğini ve bir kez daha ölçümler yapılacağını vurguladı. Bakan Kurum, ölçüm sonuçlarına göre, Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanlığı tarafından geminin sökülmesinde sakınca bulunmadığı bildirilirse; geminin diğer kontrollerinin yapılacağını ve tehlikeli herhangi bir olumsuzluk söz konusu olursa geminin, hiçbir tereddüte yol açmadan aynı şekilde geri gönderileceğini belirtti. Bakan Kurum ayrıca gemide iddia edildiği gibi 900 ton değil, 9,6 ton asbest yükünün bulunduğunu, gemi sökümünden çıkan asbest içeren atıklarınözel ambalajlar sayesinde havayla temasının kesildiğini söyledi. Bakan Kurum, bu şekilde ambalajlanan asbest içeren atıkların geçici depolandığını, lisanslı araçlarla taşındığını ve çevre lisanslı düzenli depolama tesislerinde gerekli önlemleri almak şartıyla bertaraf edildiğini açıkladı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 900 ton asbest bulunduğu iddia edilen Brezilya gemisi hakkında sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunarak şu ifadeleri kullandı:
“Brezilya'dan İzmir Aliağa'daki gemi söküm tesislerine gelecek olan Brezilya donanmasına ait NAe Sao Paulo adlı gemi uzun bir süredir izin beklemekteydi.
Avrupa Birliği (AB) Gemi Geri Dönüşüm Tüzüğü kapsamında uygun bulunarak AB Gemi Geri Dönüşüm Tesisleri Listesinde bulunan geminin denetim işlemleri uluslararası kuruluşlar tarafından uluslararası hukuka uygun bir şekilde gerçekleştirilmektedir. NAe Sao Paulo gemisi için de Basel Sözleşmesi gereğince aynı prosedür işletilmiş; gemide her türlü denetim uluslararası yetkinliğe sahip uzmanlar tarafından yapılmıştır.
Ölçümler neticesinde gemide riskli bir durum olmadığı ve ilgili tüm yükümlülüklerin yerine getirildiği belgeleriyle (Notifikasyon Formu, geminin survey raporu, tehlikeli madde envanteri, radyasyon analiz belgesi, gemi söküm planı, gas-free işleminin yapıldığına dair belge, radyolojik açıdan sakınca olmadığına dair resmi yazısı vb) iletilmiş, ardından izin alma işlemi tamamlanmıştır.
Ülkemiz karasularına geldiğinde de gemi; uluslararası yetkinliğe sahip uzmanların denetimlerden geçirilecek, bir kez daha ölçümler gerçekleştirilecektir. Bu ölçüm sonuçlarına göre, Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanlığı tarafından geminin sökülmesinde sakınca bulunmadığı bildirilirse; geminin diğer kontrolleri yapılacak ve tehlikeli herhangi bir olumsuzluk söz konusu olursa gemi, hiçbir tereddüte yol açmadan aynı şekilde geri gönderilecektir. Gemi söküme uygun bulunursa da AB lisanslı firma tarafından her türlü teknik ve kurallara titizlikle uyularak söküm işlemi gerçekleştirilecektir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenecek uzman ekiplerce süreç titizlikle takip edilecektir.
Gemide iddia edildiği gibi 900 ton değil, 9,6 ton asbest yükü bulunmaktadır. Ülkemizde gemi sökümünden çıkan asbest içeren atıklar uygun şekilde ambalajlanarak etiketlenmekte, havayla teması kesilmektedir. Bu şekilde ambalajlanan asbest içeren atıklar geçici depolanmakta, lisanslı araçlarla taşınmakta ve çevre lisanslı düzenli depolama tesislerinde; gerekli önlemleri almak şartıyla bertaraf edilmektedir. Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmeliğe uygun tesislerde, asbest içeren atıklar diğer atıklardan ayrı bir kısımda depolanmaktadır. 2013 yılında da asbest içeren benzer bir geminin sökümü gerçekleştirilmiş, atıkların sorunsuz bir şekilde bertaraf edildiği tecrübe edilmiştir.
Milletimiz müsterih olsun, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da vatandaşımızın sağlığını tehlikeye sokacak, çevreye zarar verecek hiçbir girişime asla müsaade etmeyeceğiz, izin vermeyeceğiz. SÜRECİN SONUNA KADAR TAKİPÇİSİYİZ.”
