Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda; Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2020 kesin hesabı ve 2022 bütçe görüşmelerinde kendisine yöneltilen soru ve eleştirilere yanıt verdi.
ANKA'dan Şeyma Paşayiğit'in haberine göre HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan'ın "Enflasyon sebep, faiz sonuç mudur?" sorusuna Elvan, "Onu karşılıklı konuşalım olur mu" yanıtını verdi. "Sadece Türkiye değil dünya zor bir süreçten geçiyor"
Lütfi Elvan, konuşmasının başında, "Ekonomik sorunlara değinildi. Elbette sorunlarımız yok değil. Bunları inkar eden yaklaşımda da değiliz. Belki 29 buhranından sonra dünya en büyük şokla karşı karşıya. Bizim şok senaryolarımızda bile yer almayacak gerçeklerle karşı karşıya kaldığımızı ifade etmek isterim. Sadece Türkiye değil dünya zor bir süreçten geçiyor" yorumunu yaptı. 'Cari açığın azaltılması hükümetin görevi'
Cari açığın beklentileri de aşmasına yönelik sorular karşısında Elvan, şunları söyledi: "Yapısal bir problemimiz var. Yapısal cari açığın azaltılması konusunda da bu görev hükümetin görevidir. Dolayısıyla para politikasında uygulanacak araçlar bellidir ve bu araçları da Merkez Bankası uygular. Bizim temel yaklaşımımız orta ve uzun vadede bu yapısal cari açık problemini çözmek. İnanın tüm çalışmalarımız bu yönde. Bizim özellikle özel sektörümüz bu yeteneğe sahipler. Yatırımları gerçekleştireceğiz. Yapısal cari açık problemini kökünden çözecek adımları atıyoruz.” 'Borçlanma miktarı yüksek'
Dış borçlanma rakamı başta olmak üzere bütçeye gelen eleştirilere Elvan, "Ocak ayı başında Strateji Bütçe Başkanlığı'mız ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'mız, bir araya gelerek çalıştık. Kalem kalem günlerce sabahlara kadar çalıştık. 619 milyar TL'lik bir borçlanmayı açıkladık. 619 milyar liranın üzerinde bir borçlanmayla karşı karşıya kalacağımız ortaya çıktı. ‘Biz ne tür tedbirler alırız' diye çalışmaya başladık” dedi.
Elvan, “Bizim toplam borcumuzun yarıdan fazlası yabancı para. Onların aldığı riski alamayız. Ben kontrollü gitmek zorundayım. ABD rezerv para kullanıyor, kendi parasını kullanıyor. Ben kontrolsüz bir şekilde gitmem halinde bir sonraki yıllara ciddi problemlerle girme riskiyle karşı karşıyayım” diye konuştu.
Elvan, şu değerlendirmeleri yaptı: "Türkiye'nin tüm borçlarının milli gelire oranı aşağı yukarı yüzde 150 civarında. Gelişmekte olan ülkelerin nedir? Yüzde 250 civarında. Tüm ülkelerin nedir? Yüzde 350 üzerinde. Borçlanma açısından biz, diğer ülkelere göre oldukça iyi konumdayız. Rahatsız eden ne? Bizim borçlanmanın içinde yabancı paranın yüksekliği. Evet, bu bir problemdir. Vade açısından 56 aya çıkardık. Ülkemizin istikrarlı şekilde yürümesi açısından önemli. Borçlanmamızın miktarı yüksek. Peki ne yaptık? Yurt dışı borçlanmamızı azaltacağız, biz yurt içi dövizde borçlanma gerçekleştirdik. Sıra dışı gelişme olmadığı takdirde yurt içi dövizle borçlanma yapmak istemiyoruz.” 'Hissedilen enflasyon'
'TÜİK'in güvenirliliğini yitirdiği' yönündeki eleştirilere Lütfi Elvan, “TÜİK, uygulamış olduğu veya uygulayacağı her türlü hesaplama yöntemini Eurostat ile istişare eden bir kurum. Elbette bazı eleştiriler olabilir, saygı gösteriyoruz ama zannedersem 50-60 bin veri üzerinden TÜFE hesabı yapılıyor… ‘Hissedilen enflasyon, gerçek enflasyon.' Elbette hissedilen ve gerçekleşen arasında bir fark söz konusu olabilir” yanıtını verdi. '100 milyara mal olan doğalgazı 25 liraya veriyoruz'
Akaryakıt zamlarına ilişkin Lütfi Elvan, “Aslında akaryakıt fiyatları Avrupa'da 1 euro ise Türkiye'de de 1 euro idi. Akaryakıt fiyatları 1 euronun altında. Bugüne kadar biz 64 milyar liralık alacağımız vergiyi almadık, almamız gerekirken. Çünkü vatandaşın üzerine yük olsun istemedik. Şu an artık eşel mobil devreden çıktı” dedi.
Doğalgaz zamları konusunda Elvan, “Ciddi bir desteğimiz var. Özellikle vatandaşlarımızın doğalgaz konusunda sıkıntı çekmemesi adına aşağı yukarı 100 liraya mal olan doğalgazı kabaca 25 liraya veriyoruz şu anda” ifadelerini kullandı. 'Vergi cenneti ülkelerdeki Türk vatandaşları'
Elvan, 'büyük işletmelerin karlarını ‘vergi cennetlerinde' saklamasıyla' ilgili eleştirilere ise şu yanıtı verdi: "2006 yılında bir yasa çıkmış. 2006-2007 itibariyle OECD ve G20 nezdinde vergi cenneti probleminin bir ulusun tek başına çözemeyeceğini uluslararası düzenleme yapılması konusunda hemfikir oldular. Bu çalışmaların tamamına Türkiye de katılıyor. Vergi konularında idari yardımlaşma sözleşmesi imzalıyor. Şu anda vergi cenneti dediğiniz ülkelerden her Türk vatandaşının bilgilerini alıyoruz. Bu Meclis onayıyla çıkan yasa ile biz de bilgileri veriyoruz ama o ülkelerden bilgileri alıyoruz. En ufak kuşku içinde olmayın." 'Türkiye, gri listeden kısa sürede çıkacaktır'
OECD bünyesindeki Mali Görev Eylem Gücü tarafından Türkiye'nin gri listeye alınması için Elvan, "Dile getirilen hususlara yönelik birçok çalışmayı yaptık. ‘Türkiye çok önemli bir gelişme sağlamıştır, düzenleme yapmıştır ama uygulamaya dönük eksiklikleri vardır' diye açıklamaları var. Veri temininde yaşanan problemimiz var. Giderme yolunda Adalet Bakanlığı ile çalışıyoruz. Türkiye gri listeden kısa sürede çıkacaktır" diye konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2020 kesin hesabı ve 2022 bütçesi kabul edildi. AA
