18 yaşından küçük çalışana sigorta nasıl yapılır? 18 yaşından önceki sigorta başlangıcı sayılır mı?

Ülkemizde 18 yaş altı çalışan binlerce işçi ve işverenin aklında 18 yaşından küçük çalışana sigorta nasıl yapılır? 18 yaşından önceki sigorta başlangıcı sayılır mı? gibi sorular var. Bu soruya kısaca şöyle cevap verilebilir: 

Emeklilikte 18 yaş önceli sigortalılık uygulaması olarak bilinen uygulama, 18 yaşından önce çalışmaya başlayanlar için erken emeklilik fırsatı sunmaktadır. 18 yaşından önce sigortalı olmanın süre olarak herhangi bir avantajı bulunmamaktadır. Ancak gerekli yaş ve prim şartları için önem taşıdığı bir gerçektir. Ülkemizde sosyal güvenlik hizmetlerinin işleyişinde 3 farklı sosyal güvenlik kurumu tek bir çatı altına toplanmıştır.

SGK çatısında toplanan sosyal güvenlik kurumlarının ayrı ayrı emeklilik şartları bulunmaktadır. 3 farklı kurumdan da emekli olabilmek için şartların sınırları değişse de sınırlar aynıdır. Buna göre kişinin emekli olabilmesi için 3 şartı yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar; yaş, prim gün sayısı ve sigortalılık süresidir. 18 yaş altı SSK kanunu yani İş Kanunu kapsamında tüm haklar güvence altına alınmış olup şartlara uyum sağlandığında avantajlarından faydalanılabilmektedir. 18 yaşından küçük çalışana sigorta yapılabilmesi için belli koşulların yerine getirilmiş olması gerekiyor. Şartlar uygunluk gösterdiğinde 18 yaşın altında bir kişi çalışabilir ve sigortalı olabilir. 18 yaş altı işçi çalıştırılması ve sigortalı olma durumlarıyla ilgili detaylı bilgi haberimizde...

18 Yaşından Küçüklerin Çalışma Şartları Nelerdir?

Bir kimsenin 18 yaşından önce çalışabilmesi için gerekli şartlar yerine getirildiğinde; çalıştığı kurum, çalışabileceği iş ya da çalışabileceği saatler için de gerekli şartların uygunluk göstermesi gerekmektedir. Bu şartlardan bazıları şu şekilde sıralanabilmektedir;

18 yaş altı bir kimse, günde en fazla 7 saat, haftada en fazla 35 saat çalışabilmektedir.
Reklam, kültür ve sanat faaliyetlerinde bulunan çocuklar ise günde en fazla 5, haftada en fazla 30 saat çalıştırılabilmektedir.
Bu süreler 15 yaşını tamamlamış bir çocuk çalışan için günde 8, haftada 40 saate kadar çıkarılabilmektedir.
Çalışan çocuk okul öncesi eğitimi alıyorsa ya da okula devam ediyorsa çalışma süreleri değişmektedir. Eğitim saatleri dışında kalan saatlerde günde en fazla 2, hafta en fazla 10 saat çalışabilmektedirler.

18 Yaş Altı Çalışan İçin Sigorta Yapılabilir Mi?

18 yaşından küçük olanların sigorta başlangıcı hakkında bilgiler ve ilgili mevzuatlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanmaktadır. 18 yaşından küçük bir kişinin çalışabilmesi için ilgili şartlara uygunluk sağlaması gerekmektedir. Şartlar uygunluk gösterdiğinde 18 yaşın altında bir kişi çalışabilir ve sigortalı olabilir.

18 yaşında küçük bir kişi için yapılması gereken sigorta işlemleri, 18 yaşında üstünde biri için yapılan sigorta işlemleri ile aynıdır. Yani normal bir çalışan için yapılan tüm sigorta işlemleri, 18 yaş altı bir kişi içinde yapılmalıdır. Kişi 18 yaş altı olduğu için ilk sigortalılık tarihini etkilememekte olup prim günleri geçerli sayılmaktadır.

18 Yaş Altı Çalışan İçin Sigorta Nasıl Yapılır?

18 yaş altı sigorta girişi nasıl yapılır sorusunun yanıtı için özel bir kriter bulunmamaktadır. 18 yaş altı çalışanlar için yapılacak olan sigorta girişi, normal çalışan sigorta girişi ile aynı yapılmaktadır. Bunun için SGK il müdürlükleriyle görüşmekte fayda vardır. Çünkü sigorta girişinin İş Kanunu'na göre ve Genç İşçi yönetmeliğine göre düzenlenmesi gerekmektedir.

18 Yaş Öncesi Sigortalılıkta Tarihlerin Önemi

İlgili mevzuata göre 18 yaşından önce sigortalı olunsa dahi sigorta başlangıcı kişinin 18 yaşına bastığı gün başlatılmaktadır. Bu kapsamda 18 yaşın altında sigortalı olmanın, sigortalılık süresi kriterine herhangi bir artısı bulunmamaktadır. Ancak 18 yaşından önce sigortalı olunması hem yaş hem de prim günü açısından avantajlar sağlar. Bu iki kritere sağladığı avantaj sayesinde kişiler erken emekli olma fırsatı yakalayabilmektedir.

18 yaş öncesinde yapılan sigortalar için iki tarih çok önemlidir. Bu tarihler şu şekildedir;

04.1981 tarihinde önce, 18 yaşından önce yapılan sigorta girişlerinde yaşa bakılmaksızın sigortalılık başlangıcı yapılmaktadır.
04.1981 dahil olmak üzere sonrasında, 18 yaşında önce yapılan sigorta girişleri 18 yaşından itibaren başlamış olarak kabul edilmektedir.
18 Yaşından Önce Çalışabilmek İçin Gerekli Şartlar
İlgili mevzuata göre 15 yaşını doldurmamış olan çocukların bazı istisnalar haricinde çalıştırılması yasaktır. 15 yaşın altında bir çocuğun çalışabilmesi için istisnai durumlarda şartlar şu şekildedir;

14 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir.
Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olması gerekmektedir.
Sosyal, ahlaki, bedensel ve zihinsel gelişimine engel olmayacak bir işte çalışması gerekmektedir.
14 yaşını tamamlamış çocuk eğitimine devam ediyorsa, çalıştığı işin eğitimine engel olmuyor olması gerekmektedir.
Bazı durumlarda 14 yaşını tamamlamamış çocukların da çalışmasına izin verilebilmektedir. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilmektedir;

Çocuğun çalışacağı işte sosyal, ahlaki, zihinsel ya da bedensel anlamda gelişimini engelleyecek bir durum söz konusu olamaz.
Çocuk eğitimine devam ediyorsa, çalıştığı işin eğitimini kesinlikle engellememesi gerekmektedir.
14 yaş altı çocuklar yalnızca reklam, kültür ve sanat ile ilgili faaliyetlerde çalışabilirler.
Reklam, kültür ve sanat ile ilgili faaliyetlerde 14 yaş altı bir çocuk yer alacaksa yazılı sözleşme yapılması ve faaliyet için ayrıca bir izin alınması gerekmektedir.
Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde ve çalıştırılabilecekleri işlerde güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun gördüğü iş onun okula gitmesine, mesleki eğitiminin devamına engel olamaz, onun derslerini düzenli bir şekilde izlemesine zarar veremez.

18 yaşını doldurmamış olan çocuk ve genç işçiler için çalışma şartları ve yasaklar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenmektedir. Belirlenen şartlar ve yasaklar 6 ayda bir yayınlanan yönetmeliklerle duyurulmaktadır.

İş Verenlerin 18 Yaş Altı Çalışanlar İçin Yükümlülükleri Nelerdir?

Her işveren 18 yaş altı işçi çalıştıramamaktadır. Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan ya da yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş bir işverenin 18 yaş altı işçi çalıştırması kanunlara göre kesinlikle yasaktır. 18 yaş altı işçi çalıştıracak olan işverenlerin yükümlülükleri şu şekilde sıralanabilmektedir;

İşverenin çalıştırılacak çocuğun ailesine ya da vasisine yapacağı iş ile ilgili detaylı bilgi vermesi gerekmektedir.
Çalıştırılacak çocuk işçi eğitimine devam ediyorsa, işverenin öğrenci belgesini teslim alması ve özlük dosyasında saklaması gerekmektedir.
18 yaş altı çalışanın velisi ya da vasisi ile işveren arasında yazılı bir sözleşme yapılması gerekmektedir.
18 yaş altı çalışan için gerekli iş yeri koşullarının uygun olması gerekmektedir. Bu koşullardan bazıları ise şu şekildedir;
İş yerinin ve işin yapıldığı bölgenin 18 yaş altı çalışanın güvenliğine uygun olması gerekmektedir.
İş organizasyonlarının 18 yaş altı çocuğun eğitim durumuna ve çalışabileceği saatlere göre düzenlenmesi gerekmektedir.
18 yaş altı çalışan için gerekli eğitimler verilmelidir.
İşte kullanılacak olan ekipmanların düzeninin ve kullanışının, güvenli ve uygun olması gerekmektedir.
18 Yaş Altı Çalışan Prim Ödemeleri Nasıl Yapılır?
18 yaş altı çalışan primi ne kadar, ödemeler nasıl yapılır gibi soruların cevapları özellikle işverenler tarafından merak edilmektedir. 18 yaş altı çalışanlar için sigorta başlangıç işlemlerinin normal olarak yapıldığı gibi prim ödemeleri de aynı şekilde yapılmaktadır. Prim miktarı normal bir çalışanın ki gibi ödenmekte olup bankalar aracılığıyla ya da E-SGK üzerinden işverenler prim ödemelerini gerçekleştirebilmektedir.

18 Yaş Altı Prim Ödemeleri Sorgulaması Yapılabilir Mi?

18 yaş altı prim sorgulama işlemi online olarak E-Devlet sistemi üzerinden yapılabilmektedir. PTT şubelerinden alınacak olan E-Devlet şifresi ile sisteme giriş yaparak, hangi sigorta koluna bağlıysanız oradan sorgulama yapmanız mümkündür. Sigorta prim ödemelerinin sorgulaması için; https://www.turkiye.gov.tr/4a-hizmet-dokumu adresine giriş yapabilirsiniz. Kimlik doğrulama işlemini tamamladıktan sonra prim ödemelerini detaylarını görme imkânınız bulunmaktadır.