Türk Eğitim Derneği'nin düşünce kuruluşu TEDMEM, 2021 Yılı Eğitim Değerlendirme Raporu'nu yayınladı. Zorunlu eğitim yaşında olan 676 bin çocuğun eğitim sistemi dışında kaldığı, lise ve üniversiteye giriş sınavları olan LGS ve YKS'nin eşitsizlikleri derinleştirildiği belirtildi.
TEDMEM'in raporundan öne çıkan başlıklar şöyle:
“Yönetişim ve finansman”
“2021 yılının ilk yarısında, okulların açılıp kapatılmasına yönelik etkili bir karar modeli oluşturulamamıştır. Eylül itibarıyla tam zamanlı yüz yüze eğitime geçiş için ortak bir siyasi iradenin ortaya konması önemli bir adım olmuştur. Ancak bu süreçte herkese rehberlik edecek kapsamlı bir okula geri dönüş planı geliştirilememiştir.
“Temel eğitim ve ortaöğretim”
Zorunlu eğitim çağında olmasına rağmen yaklaşık 676 bin çocuk, eğitim sistemi dışında kalmıştır. Covid-19 salgını sürecinde okul öncesi dönemde okullaşma oranlarında ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Eylül ayı itibarıyla aşılama oranlarındaki artış ve sınıf bazlı kapanma uygulaması, eğitimin yüz yüze sürdürülmesinde kilit rol oynamıştır. Çocukların eğitim yaşamının sekteye uğradığı uzaktan eğitimle geçen 1,5 yılda oluşan öğrenme kayıplarını gidermek amacıyla etkili bir telafi eğitimi politikası geliştirilememiştir. Türkiye'de salgın koşullarında hala yaklaşık 4 milyon öğrenci, 36-50 kişilik sınıflarda eğitim görmektedir. Neredeyse yarım milyon öğrenci ise 50 ve üzerinde mevcuda sahip sınıflarda eğitimine devam etmektedir.
Covid-19 salgınıyla birlikte kapanan ve devredilen özel okullar olmuş, özel okullardaki öğretmen ve öğrenci sayılarında ilk kez düşüş yaşanmıştır. Öğrenci sayısı bir önceki yıla göre 157 bin 593, öğretmen sayısı ise 12 bin 535 azalmıştır.
“Mesleki ve teknik eğitim”
Mesleki ve teknik eğitimde 2021 yılında üretimden elde edilen gelir geçen yıla göre önemli ölçüde artmış, mesleki eğitimde AR-GE merkezlerinin sayısı 50'ye çıkmıştır. 2021 yılının ilk 10 aylık döneminde mesleki eğitimde toplam 221 patent, faydalı model, tasarım ve marka tescili alınmıştır. 'İstihdam garantili mesleki eğitim' anlayışı ile farklı kurumlarla imzalanan iş birliği protokolleri, mesleki eğitimde niteliğin artmasında önemli girişimlerden biri olmuştur. Uzaktan eğitim sürecinde uygulama gerektiren mesleki becerilerin kazandırılmasında yaşanan eksiklikler telafi edilmeli, oluşabilecek okul terklerine karşı önlemler alınmalıdır.
“Özel eğitim ve rehberlik hizmetleri”
Kapsayıcı eğitim politikaları oluşturmak için özel gereksinimli çocuklara yönelik tanılama çalışmaları yapılmalı ve ihtiyaç haritaları geliştirilmelidir. Özel eğitim personelinin ve öğretmenlerinin mesleki becerileri yeni krizlere dayanıklı olacak şekilde desteklenmelidir.
“Ölçme değerlendirme ve kademeler arası geçiş”
2021 yılında LGS kapsamındaki merkezi yerleştirme sonrası sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarında toplam 8 bin 486 boş kontenjan kalmıştır. 2021 yılında YKS'ye katılan her 10 adaydan üçü Temel Yeterlik Testi'nde (TYT) 150 puan barajının altında kalmıştır. 2021 YKS'ye başvuran yaklaşık 2,5 milyon adayın 1,5 milyonu, bir yükseköğretim programına yerleşememiştir. Yükseköğretim programlarındaki boş kontenjan oranı, son dört yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Covid-19 salgını, LGS ve YKS gibi büyük ölçekli sınavların neden olduğu eşitsizlikleri derinleştirmiştir.
“Öğretmenlik ve mesleki süreç”
2021 yılında, son 16 yılın en düşük öğretmen ataması gerçekleştirilmiştir. Öğretmen atamaları için uygulanan değerlendirme yöntemi işlevini yerine getirememektedir.” (ANKA)
