Corona virüs dünyaya tam anlamıyla diz çöktürmeye devam ediyor. Vaka sayısının kontrol altına alınamadan artış gösterdiği bu günlerde, virüsün kesin kaynağını belirlemek için çeşitli araştırmalar yürütülüyor.
İngiliz Daily Mail gazetesi geçtiğimiz günlerde, pandemi haline gelen salgının doğduğu yer olabilecek laboratuvarda, bilim adamlarının salgının kaynağı olduğuna inandıkları mağaradaki yarasalar üzerinde araştırmalar yaptığını yazmıştı.
Ortaya çıkan belgeler, Wuhan Viroloji Enstitüsü'nün Yunnan'ın bin 600 kilometre uzağında bulunan mağaralarda yakalanan memeliler üzerinde deneyler yaptığını gösteriyordu.
Üstelik bu deneylerin, ABD hükümetinden 3.7 milyon dolarlık hibe ile finanse ediliyor olması ortaya çıkmıştı. Gazetenin geçen hafta ortaya çıkardığı bu belgelerin ardından, yetkililer salgının enstitüden sızan bir virüsden kaynaklanmış olabileceğinden korkuyorlardu.
Şimdi ise Amerikan CNN Televizyonu, ABD istihbaratının, dünya genelinde yüz binlerce insanın ölümüne yol açan Covid-19 virüsünün Çin'de salgının başladığı Wuhan kentinde yarasa virüslerinde araştırmalar yapan bir viroloji laboratuvarından yayıldığı iddialarını araştırdığını öne sürdü.
Uzun bir süredir komplo teorilerine konu olan bu iddia, önceki gün Washington Post gazetesinin yayımladığı bir haberle yeniden gündeme taşındı.
Gazete, Wuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarını ziyaret eden iki elçilik görevlisinin Ocak 2018'de Dışişleri Bakanlığı'nı laboratuvarın güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğu ve burada yapılan çalışmaların SARS benzeri bir salgının başlamasına neden olabileceği konusunda uyardığını yazdı.
ABD'nin teknolojik ve mali desteğiyle kurulduğu belirtilen laboratuvarın internet sitesinin geçen hafta Amerikalı yetkililerin ziyaretiyle ilgili haberi kaldırdığı belirtiliyor. Laboratuvar, salgının çıkış noktası olduğuna inanılan vahşi hayvanların da satıldığı balık pazarına birkaç kilometre mesafede.
CNN istihbarat kaynaklarına dayanarak Amerikalı yetkililerin virüsün bir biyolojik silah olarak geliştirildiğine inanmadığı ancak Covid-19'un buradan kazayla yayıldığı ya da burada çalışan bir kişinin hastalığı başkalarına da bulaştırmış olabileceği ihtimalini araştırıyor.
ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley'e dün bu iddialar soruldu. Org. Milley, "İstihbarat bu iddiaları ciddi bir şekilde inceledi. (Virüsün) doğal yollarla ortaya çıktığına dair önemli ölçüde kanıt olmasına rağmen bir sonuca ulaşılamadı. Ama yine de tam emin olamayız" dedi.
CNN, virüsün Wuhan'daki laboratuvardan kaynaklandığı teorisinin Trump'ın destekçileri ve Kongre'deki Cumhuriyetçiler tarafından gündemde tutulduğunu öne sürdü. CNN bu grupların dikkatleri krizi yönetim biçimi eleştirilere hedef olan Trump'tan uzaklaştırmaya çalıştığını savundu.
Üst düzey hükümet kaynakları, ölümcül virüsün ilk kez Wuhan'daki canlı bir hayvan pazarından insanlara bulaşmış olduğunu göz önünde bulundurarak, Çin'de laboratuvarda meydana gelen bir kaza sonucu yayılmış olabileceği fikrini gözardı ediyordu.
Doğrulanmamış bir iddiaya göre, enstitüdeki bilim adamları virüsü içeren kanın yanlışlıkla havaya püskürtülmesinden sonra enfekte olmuş ve daha sonra yerel halka bulaştırmış olabilirler.
Şimdiyse Daily Mail, gazetesi, bilim insanlarının ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından finanse edilen deneyler yaptığını ortaya çıkardı.
ABD'den yapılan yardımlarla deney yapması için yetkilendirilen Wuhan laboratuvarının, bir proje kapsamında yarasalar üzerinde deney yaptığı öğrenildi.
Araştırmanın sonuçları Kasım 2017'de 'SARS ile ilişkili corona virüslerin zengin gen havuzunun keşfi, SARS corona virüsünün kökeni hakkında yeni görüşler sunuyor' başlığı altında yayınlandı.
Çalışma şöyle özetlendi: 'Yunan'daki bir mağarada bulunan yarasalar yakalandı ve laboratuvar deneyleri için kullanılan coronavirüsler için örneklendi."
"Tüm örnekleme prosedürleri, Wuhan Viroloji Enstitüsü Hayvan Etiği Komitesinin onayı ile veterinerler tarafından gerçekleştirildi."
"Yarasa numuneleri, Nisan 2011 ile Ekim 2015 tarihleri arasında Çin'in Yunnan Eyaleti, Kunming'de tek bir yerde (mağarada) doğal yaşam alanlarında farklı mevsimlerde on kez gerçekleştirildi. Yarasalar tuzağa düşürüldü ve dışkı sürüntü örnekleri toplandı."
Nisan 2018'de yayınlanan bir başka çalışma, 'yarasa kökenli HKU2 ile ilişkili bir corona virüsün neden olduğu ölümcül domuz akut ishal sendromu' olarak adlandırıldı ve araştırmayı şu şekilde açıkladı:
"Çin'deki domuz çiftliklerinde 2016 yılında yarasalardan yayılan bir corona virüs salgını sonrasında, yarasalar bir mağarada ele geçirilmiş ve numuneler alınmıştır."
Bilim adamları, virüsü laboratuar ortamında büyüttü ve üç günlük domuz yavrularına enjekte ettiler. Hasta domuzcuklardan alınan bağırsak örnekleri öğütüldü ve diğer domuz yavrularına da verildi.
Üst düzey yetkililer, son istihbaratlarla beraber, virüsün hayvanlardan kaynaklandığı yani 'zoonotik' olduğunu söylerken, bir Wuhan laboratuvarından sızdıktan sonra insanlara yayıldığını göz ardı etmiyor.
Geçen hafta, Wuhan Jinyintan Hastanesi'ndeki bir doktor olan Cao Bin'in açıklamalarından sonra sonra hayvan pazarı teorisine şüphe ile bakılmaya başlandı.
Açıklamaya göre enfeksiyon teşhisi konan ilk 41 hastanın 13'ünün pazarla herhangi bir teması olmadığını ortaya çıkmıştı.
Doktor Bin, "Deniz ürünleri pazarının virüsün tek kaynağı olmadığı açık görünüyor" ifadelerini kullanmıştı.
Çin'deki en en gelişmiş laboratuvar olarak bilinen 250 milyon Lira değeridneki Wuhan Viroloji Enstitüsü, kötü şöhretli yaban hayatı pazarından 16 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
