Dış Haberler Servisi
Meltem Suat - Timeturk Özel
Tepkilerin odağında, Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin 22 Temmuz'da imzaladığı ve Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ile Özel Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı'nın (SAPO) özerkliğini zedeleyecek yasa bulunuyor. Yeni yasa, bu iki bağımsız kurumu başsavcılığın denetimi altına sokmayı öngörüyordu. Ancak kamuoyundaki sert tepkiler, Zelenskiy'yi geri adım atmaya ve kurumların bağımsızlığını yeniden tesis edecek yeni bir yasa taslağı hazırlamaya zorladı.
“Bir adım geri, uçurum başlar”
Başkent Kiev, Karadeniz kıyısındaki Odesa ve kültürel merkez Lviv'de düzenlenen gösterilerde “Geri adım atmayın, orası uçurum” ve “Yolsuzluk bu yasayı alkışlıyor” gibi sloganlar dikkat çekti. Göstericiler, bu adımın 2013-14 Euromaidan devrimiyle kazanılan demokratik reformlara ihanet olduğunu düşünüyor.
Yolsuzlukla mücadele kurumları, özellikle son yıllarda iktidar partisi Halkın Hizmetkârı içinden bazı isimlere yönelik soruşturmalar yürütüyordu. Bu da kamuoyunda kurumların gerçekten bağımsız çalıştığına dair güven oluşturmuştu. Yeni yasa ise, NABU ve SAPO'nun siyasi müdahaleye açık hale gelmesiyle birlikte bu güveni tehlikeye attı.
Cephede savaş, evde rüşvet mi?
2022 yılında orduya katılan Oleksiy, cephe gerisinde yaşanan yolsuzluklarla yüzleşmenin moral bozucu olduğunu söylüyor: “Doğuda savaşıyorum ama evime döndüğümde ailemi yine yolsuzluk sarıyor. Bu savaşın anlamı ne?” diyor. “Hakimden öğretmene kadar herkes ‘ver' diyor. Bu düzen değişmezse ne için savaşıyoruz?”
Oleksiy, izninde ailesini ziyaret ettiği sırada bu gösterilere katılan binlerce kişiden sadece biri. O ve onun gibi düşünenler için bu yasa, sadece bir bürokratik düzenleme değil; savaşın yarattığı fedakârlıkların boşa gitmesi anlamına geliyor.
Zelenskiy geri adım attı ama soru işaretleri kaldı
Kamuoyunun tepkisi ve uluslararası baskılar sonucu, Zelenskiy yeni bir yasa tasarısı hazırlayarak NABU ve SAPO'nun özerkliğini yeniden tesis etmeyi hedeflediğini açıkladı. Ancak muhalifler ve sivil toplum kuruluşları, bu sürecin yalnızca kâğıt üstünde kalmasından endişeli.
Zelenskiy'nin danışmanı Andriy Yermak da gelişmeler üzerine yaptığı açıklamada, Rusya'nın ABD'yi tehdit ettiği bir dönemde, içerideki yozlaşmanın ülkenin direncini zayıflatacağını söyledi. “Putin'in savaş makinesine karşı mücadele verirken içeride yolsuzlukla anılmak kabul edilemez” dedi.
Ukrayna'da savaş sadece cephede değil, sistemin adil işleyip işlemediğiyle ilgili bir mücadeleye de dönüşmüş durumda. Halk, Euromaidan'da olduğu gibi bu kez de meydanlarda demokrasiyi savunmaya hazır olduğunu gösteriyor.
Kaynak: Al Jazeera