Dolar

34,9371

Euro

36,6398

Altın

2.975,32

Bist

10.125,46

Türkiye'den kaçırılan eserler Danimarka'da sergileniyor

Danimarka'nın başkenti Kopenhag'taki David Koleksiyonu, Avrupa'daki önemli İslam eserlerine ev sahipliği yapıyor. İslamın doğuşundan 19. yüzyıla zengin sanat koleksiyonunu barındıran müzede, Türkiye'den kaçırılan ve Ankara'nın resmen iadesini istediği eserler dikkat çekiyor.

5 Yıl Önce Güncellendi

2019-12-07 09:50:33

Türkiye'den kaçırılan eserler Danimarka'da sergileniyor

Diyarbakır Sfenks Figürü, Akşehir Seydi Mahmud Hayrani Türbesi'ne ait sanduka, Hacı Bayram Veli Türbesi şamdanı, Osmanlı İmparatorluğu fermanı, el yazmaları, seramik ve minyatürler...

DAVID SAMLING MÜZESİ

Yahudi asıllı iş adamı ve sanat koleksiyoncusu Christian Ludvig David'in (1878-1960) bir dönem yaşadığı evi 1945'te müzeye dönüştürdü. David Samling Müzesi aıyla hizmet vermeye başkadı. Bu müze, İskandinavya'nın en büyük İslam eserleri koleksiyonu olarak nitelendiriliyor. Koleksiyon 1960 yılında ölen David'in kurduğu vakıf tarafından muhafaza ediliyor. 2005 ve 2009'da restorasyondan geçen 'hazine sandığı', “Danimarka'da en seçkin müze” olarak tanımlanıyor.

Selahaddin Eyyubi'den Fatih Sultan Mehmed'e, Gazneli Mahmud'tan Selçuklu hükümdarı Alparslan'a, Şah İsmail'den Memlük Sultanı Baybars dönemine kadar kullanılmış paraların bulunduğu müze, ahşap eserler, seramik ve cam, maden sanatı, etnografya, taş sanatı, halı, el yazmaları, minyatür ve hat sanatı bölümlerinden oluşuyor.

5_78
Yunan ressam Konstantin Kapidagli'nin II. Murat portresi (19.yy ilk çeyreği)

KABE FOTOĞRAFI

İslam eserleri bölümü girişinde Müslümanların kıblesi Kabe'in 1880'lerde Hollandalı Snouck Hurgronje'nin çektiği fotoğraf yer alıyor.

4_133
Kabe'in 1880'lerde Hollandalı Snouck Hurgronje tarafından çekilen fotoğrafı

ZENGİN PARA KOLEKSİYONU

Euronews'ten Bahtiyar Küçük'ün haberine göre müzede Osmanlı İmparatorluğu, Selçuklular, Emeviler, Abbasiler, Fatimiler, Safeviler gibi bir döneme damga vuran devletlerin liderlerine ait zengin madeni para koleksiyonu dikkat çekiyor.

Onlar arasında Emeviler'in kurucusu Muaviye, Selçuklu sultanları Tuğrul Bey, Alparslan, Melikşah, Kılıçarslan, Alaaddin Keykubat, Gıyaseddin Keyhüsrev, Abbasi halifesi Mansur, Fatimiler'in kurucusu Abdullah El Mehdi, Türk tarihinde ilk sultan unvanını alan Gazneli Mahmut, Eyyubi hanedanının kurucusu Selahaddin Eyyubi, Harzemşah hükümdarı Alaaddin Muhammed, Sadi hanedanı sultanı Ahmed el-Mansur, Aleviyye hükümdarı Mevlay İsmail, Safevilerin kurucusu Şah İsmail, Artuklu sultanları Necmeddin Alp, Yuluk Arslan, Osmanlı padişahları Orhan Gazi, I. Murat, I. Beyazıt, I. Mehmet, II. Murat, Fatih Sultan Mehmet, II. Beyazıd, I. Selim. II. Süleyman, II. Selim, IV. Murat, III. Ahmet var.

3_173
David Koleksiyonu'nda yer alan Osmanlı padişahı III. Selim dönemi madeni parası

TÜRKİYE'NİN İADESİNİ İSTEDİĞİ ESERLER

Müzede Türkiye'den çıkarılmış çok sayıda değerli eser bulunuyor.

Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı, bugün David Koleksiyonu'nda bulunan 7 eserin iadesini istiyor. Onlar, Diyarbakır Sfenks Figürü, Akşehir Seydi Mahmud Hayrani Türbesi'ne ait sanduka, Cizre Ulu Camii'ne ait kapı tokmağı, Nuruosmaniye Kütüphanesi'ne ait Kur'an-ı Kerim yaprakları, Hacı Bayram Veli Türbesi şamdanı, Eşrefoğlu Camii halısı.

Ancak David Samling Müzesi, eserleri iade etmeyi kabul etmiyor.

2_247
Osmanlı padişahı 2. Selim'in mührünün bulunduğu ferman

1_252
David Koleksiyonu'nda Türkiye'nin iadesini istediği eserler arasındaki Akşehir Seydi Mahmud Hayrani Türbesi'ne ait sanduka

MÜZESDEN İADE EDİLENLER

Beyşehir Eşrefoğlu Camii'nden çalınan ahşap kapı panoları, 1999 yılında David Koleksiyonu tarafından Türkiye'ye iade edilmişti.

FRANSA'YA KAÇIRILAN ESERLER DE İSTENİYOR

Ankara ayrıca Fransa'dan I. Mahmut Kütüphanesi, Sultan III. Murad Türbesi ve II. Selim Türbesi Çinileri'ni istiyor.

YURT DIŞINA KAÇIRILAN TÜRK ESERLERİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı 17 farklı ülkedeki ve 55 parça eserin Türkiye'ye iade edilmesini istiyor.

En fazla tarihi eserin bulunduğu ülkeler Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Bulgaristan ve Danimarka.

Ayrıca Rusya, İngiltere, İsrail, İrlanda Cumhuriyeti, İskoçya, İtalya, Macaristan, Moldova, Polonya, Portekiz'den eserlerin geri gönderilmesi için talepte bulunuldu.

ESERLERİN İADELERİ NASIL GERÇEKLEŞİYOR?

Araştırmalar sonucunda, Türkiye topraklarından çıkarıldığı saptanan eserler için ülkelere ve eserlerin sergilendiği kuruluşlara, yazışma ve görüşmeler yoluyla iade talepleri iletiliyor.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na göre, devlet malı niteliğindeki eserlerin çalınması durumunda durum Interpol Çalıntı Sanat Eserleri bölümüne kaydettiriliyor.

Kaçak kazılarda bulunan eserlerin yurt dışına çıkarılması durumunda hazırlana akademik raporlarla ilgili kuruma başvurularak iade görüşmeleri yürütülüyor.

Eseri elinde bulunduran kişi ya da kurum iadeye yanaşmazsa dava yolu seçiliyor.

TÜRKİYE'YE İADE EDİLEN ESERLER

Türkiye'den kaçırılan eserler özellikle 1980'li yıllardan sonra geri getirildi. Onlar arasında Herakles lahidi, Afrodisias eserleri, Elmalı sikkeleri, Boğazköy tabletleri, Marsyas Heykeli, Eşrefoğlu Camii ana giriş kapısı süsleme panoları var.

1960'ta ABD'ye kaçırılan ‘Kanatlı Denizatı Broşu' 2013 yılında yurda getirildi. İngiltere 2002'de Dionissos Heykeli'ni geri gönderdi.

Haber Ara