Trump, Mart ayında Körfez ziyaretini duyururken açıkça “ekonomik kazanımları öncelediğini” ilan etti. ABD Başkanı, Suudi Arabistan'la 1 trilyon dolara kadar yatırım hedefiyle masaya oturmayı beklerken, Birleşik Arap Emirlikleri'nin ise ABD'ye önümüzdeki 10 yıl içinde 1,4 trilyon dolarlık yatırım taahhüdü verdiğini aktardı. Bu büyük çaplı anlaşmaların, iç ekonomik baskılarla karşı karşıya olan Trump yönetimi için büyük bir koz anlamına geldiği bildirildi.
Trump'ın Körfez liderleriyle görüşmelerinde, Gazze'nin yeniden inşası da gündeme gelecek. Başkan, ilk döneminde Gazze'yi “Orta Doğu'nun Rivierası”na çevirmekten bahsetmiş, bu dönüşümün finansmanını ise “büyük zenginliğe sahip komşu ülkeler”in üstlenmesi gerektiğini belirtmişti. Ancak bölgedeki gerilim ve savaş sonrası diplomatik hassasiyet nedeniyle bu kez Trump'ın önceliği, Gazze'de kalan rehinelerin serbest bırakılması için Körfez ülkelerinden yardım talep etmek olacak.
Trump, Mart ayında verdiği bir röportajda, “İran'la başa çıkmanın iki yolu var: askeri olarak ya da anlaşma yaparak” ifadelerini kullandı. İran'ın nükleer faaliyetlerini arttırdığı ve Orta Doğu'daki vekil güçlere destek verdiği yönündeki ABD açıklamaları, Körfez'deki müttefikleri daha da kritik hale getiriyor. Umman'ın arabuluculuğuyla ABD-İran arasında süren görüşmelerin geleceği, Trump'ın Körfez temaslarının sonuçlarına da bağlı olacak.
UKRAYNA-RUSYA DENGESİNDE SUUDİ ROLÜ
Suudi Arabistan'ın, Rusya ile ABD arasındaki en üst düzey teması bu yıl Şubat ayında Riyad'da gerçekleştirmesi dikkat çekmişti. Ayrıca hem Rus hem de Ukraynalı savaş esirlerinin değişimi konularında BAE ve Suudi Arabistan'ın oynadığı arabuluculuk rolü, Körfez'in küresel krizlerdeki diplomatik etkisini pekiştirdi.
Trump, İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkileri normalleştirme konusunda ilk döneminde ciddi ilerleme sağlamıştı. Ancak Hamas'ın 7 Ekim 2023 saldırıları sonrası Riyad-Tel Aviv hattında dengeler değişti. Suudi yetkililer, İsrail ile diplomatik ilişkiler kurmanın şartı olarak bağımsız bir Filistin devleti kurulmasını yineledi. Trump ise bunun mümkün olmadığını ima etti. Bu konunun, ziyaret sırasında ikinci planda kalması bekleniyor.
Katar, hem Ortadoğu'daki en büyük ABD hava üssüne ev sahipliği yapmasıyla hem de Hamas-İsrail arasındaki rehine ve ateşkes görüşmelerindeki rolüyle, Trump'ın ziyaretinde stratejik bir ortak konumunda. Trump, bu ziyaret sırasında özellikle Katar'ın ara buluculuk etkisini artırmasını isteyecek.
Kaynak: BBC
Yorum Yap