20 maddelik Gazze planını açıklayan ABD Başkanı Donald Trump, planın taraflarca kabul edilmesi halinde "savaşın" derhal sona ereceğini, İsrail'in Gazze'den kademeli olarak geri çekileceğini, Gazze'de Hamas'ın rolünün olmadığı yeni bir sürecin başlayacağını ve tüm esirlerin serbest kalacağını belirtti.
ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray'da kabul ettiği İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Trump, Beyaz Saray tarafından bugün açıklanan 20 maddelik Gazze planını tüm detaylarıyla ele aldıklarını ve taraflarca kabul edilmesi halinde söz konusu planın "barışı getireceğini" savundu.
ABD Başkanı, geçen hafta Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu marjında aralarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da bulunduğu bazı ülke liderleriyle görüşmesinin ardından bugün de Netanyahu ile Gazze planını ele aldığını ve görüştüğü tüm liderlere ayrı ayrı teşekkür ettiğini söyledi.
Söz konusu planın taraflarca kabul edilmesi halinde uzun zamandır çözülemeyen bir krizin son bulacağını ve Orta Doğu'ya barış getireceğini savunan Trump, önerinin Hamas tarafından kabul edilmesi halinde, tüm esirlerin en fazla 72 saat içinde serbest bırakılacağını belirtti.
Arap ve Müslüman ülkeler taahhütte bulundu
Trump, Gazze planının nasıl işleyeceğine dair şu değerlendirmeleri yaptı:
"Bu plan, savaşın hemen sona ermesi anlamına geliyor, sadece Gazze değil, savaşın kendisi sona erecek. Arap ve Müslüman ülkeler bu plana yazılı olarak taahhütte bulundular ancak ben aslında onların sözüne güveniyorum. Bu ülkelerin Gazze'yi askerden arındırma konusunda onların sözüne güveniyorum. Bu da Hamas ve diğer tüm terör örgütlerinin askeri kapasitelerini derhal devre dışı bırakmak anlamına geliyor. Hamas'ın da buna sıcak baktığını duyuyorum, bu iyi bir şey."
İsrail kademeli olarak Gazze'den geri çekilecek
Gazze ve çevresindeki yerel güvenlik güçlerinin eğitilmesine de söz konusu ülkelerin destek olacağına işaret eden Trump, "Gazze'deki yeni geçiş yönetimiyle çalışan tüm taraflar, İsrail güçlerinin kademeli olarak çekilmesi için bir zaman çizelgesi üzerinde anlaşacaklar. İsrail aşamalı olarak çekilecek, artık ateş açmayacaklar." şeklinde konuştu.
"Tony Blair görev alacak"
ABD Başkanı Trump, planın kabul edilmesi halinde Gazze'de bir geçiş otoritesinin kurulacağını ve burada eski İngiltere Başbakanı Tony Blair gibi isimlerin de görev alacağını belirtti.
Netanyahu'ya açık çek
Öte yandan Trump, Gazze'deki yeni süreçte Hamas'ın herhangi bir rolünün olmayacağını kaydederek, "Eğer Hamas anlaşmayı reddederse, Bibi, yapman gerekeni yapman için tam desteğimizi alacaksın." dedi.
"Arap ve Müslüman ortaklarımız, Gazze halkının ve tüm bölgenin yararı için adım atmaya ve taahhütlerini yerine getirmeye tamamen hazırdır. Gazze için adım atmaya ve çok şey yapmaya istekliler." şeklinde konuşan Trump, bu kapsamda bölge ülkelerinin çok önemli bir misyonu üstlenmeye hazır olduklarını vurguladı.
ABD Başkanı, Gazze halkının Hamas'sız bir geçişe onay vermesi ve Filistin yönetiminin de söz verdiği reformları yapması gerektiğini ifade ederek, bunların olmaması durumunda Filistinlilerin sadece kendilerini suçlaması gerektiğini öne sürdü.
Netanyahu'nun iki devletli çözüme karşı olduğunun altını çizen Trump, aralarında İngiltere, Fransa ve Kanada'nın da olduğu çok sayıda Batılı ülkenin Filistin'i tanımasının ise yanlış olduğunu savundu.
İbrahim Anlaşmaları'na atıf yaparak bu anlaşmanın bölgeye barış getirmek amacıyla yapıldığını savunan Trump, konuşmasının son bölümünde, "Suriye'den Lübnan'a, Suudi Arabistan'a kadar bölgedeki ülkelerdeki diğer insanlarla bir arada yaşayacaklar. Yeni bir Orta Doğu vaadi, ulaşabileceğimiz bir mesafede. Sahte bir barışa değil, gerçek barışa hiç bu kadar yaklaşmamıştık." diye konuştu.
Netanyahu: Bu plan savaş hedeflerimizi gerçekleştiriyor
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump ile Beyaz Saray'daki görüşmesi sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında, Trump'ın Gazze'de barış planına ilişkin konuştu.
Trump'ın planına ilişkin "Gazze'deki savaşı sona erdirme planınızı destekliyorum, bu plan savaş hedeflerimizi gerçekleştiriyor." diyen Netanyahu, "Hamas planınızı kabul ederse, Sayın Başkan, ilk adım makul bir geri çekilme olacak, ardından 72 saat içinde tüm rehinelerimiz serbest bırakılacak." ifadesini kullandı.
Netanyahu, plan kapsamında Trump'ın da bulunacağı "Barış Kurulu"na ilişkin, "Bu uluslararası kurul başarılı olursa, savaşı kalıcı olarak sona erdirmiş olacağız." iddiasında bulundu.
İsrail'in, Gazze'nin "silahsızlandırılmasıyla" orantılı olarak bölgeyi askerden arındıracağını ancak ordunun belirsiz bir süre boyunca güvenlik çeperi içinde bulunacağını öne süren Netanyahu, "Gazze'de barışcıl sivil bir idare olacak, bu idare Filistin yönetimi ve Hamas tarafından yönetilmeyecek." dedi.
Netanyahu, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile telefonda konuştuğunu ve İsrail'in başkent Doha'ya saldırısı nedeniyle özür dilediğini ifade etti.
Başbakan Netanyahu, Trump'ın Katar, İsrail ve ABD arasında üçlü kurul kurma teklifinden memnuniyet duyduğunu belirterek fikir ayrılıklarını azaltmaya çalışmak istediklerini söyledi.
Hamas'a tehdit: İsrail işi kendi başına bitirecek
ABD'nin 22 Haziran'da İran'daki nükleer tesislere yönelik "Gece Yarısı Çekici" operasyonu kapsamında Trump'ın B-2 uçaklarını gönderme kararının "bölgeyi ve dünyayı daha güvenli hale getirdiğini" savunan Netanyahu, ABD Başkanı'nın Gazze planıyla barışın "yayılacağını" ileri sürdü.
Netanyahu, "Sayın Başkan, Hamas planınızı reddederse ya da sözde kabul edip sonra karşı gelecek her şeyi yaparsa İsrail işi kendi başına bitirecek. Bu kolay ya da zor yoldan yapılabilir. Ancak yapılacak." dedi.
Öte yandan Netanyahu, Birleşmiş Milletlerde (BM) birçok ülkenin Filistin Devleti'ni tanımasının "terörizmi ödüllendirdiğini ve İsrail'in varlığını tehdit ettiğini" savundu.
Netanyahu, Trump'ın Gazze barış planı çerçevesinde Filistin yönetiminin, İsrail'e karşı "nefret içerikli" ders kitaplarını değiştirmesi, medyadaki "kışkırtıcı" söylemleri sonlandırması gibi reformların yanı sıra Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ve Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) açılan davalara son vermesi ve İsrail'i Yahudi devleti olarak tanıması gerektiğini de öne sürdü.
İsraillilerin büyük çoğunluğunun Filistin yönetiminin bu yönde değişeceğine inanmadığını savunan Netanyahu, Trump'ın planının "İsrail'le gerçek bir barışa bağlı aktörlerce yönetilecek pratik ve gerçekçi bir yol" sunduğunu ileri sürdü.
Netanyahu, Trump'ın liderliğiyle Abraham Anlaşmalarının yeniden canlandırılabileceğini ve daha fazla Arap ve Müslüman ülkenin sürece dahil olabileceğini de savundu.
20 MADDELİK GAZZE PLANI
1) Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikallikten arındırılmış ve terörden uzak bir bölge olacak.
2) Gazze, halkının yararına yeniden inşa edilecek.
3) Her iki taraf da teklifi kabul ederse, savaş derhal sona erecek; İsrail güçleri tüm operasyonlarını durduracak ve aşamalı olarak Gazze'den çekilecek.
4) İsrail anlaşmayı kamuoyu önünde kabul ettikten sonra 72 saat içinde yaşayan tüm rehineler ve cenazeler iade edilecek.
5) Tüm rehineler teslim serbest bırakıldıktan sonra İsrail, 250 müebbet hapis cezası alan mahkumun ve 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'de tutuklanan bin 700 kişinin serbest bırakılacağını açıklayacak. İsrail ayrıca 15 Filistinlinin cenazesini teslim edecek.
6) Rehineler iade edildikten sonra, barış içinde birlikte yaşamaya bağlılık gösteren Hamas üyelerine af tanınacak; Gazze'den ayrılmak isteyen üyelere ise kabul eden ülkelere güvenli geçiş hakkı verilecek.
7) Bu anlaşma kabul edildikten sonra Gazze'ye derhal tam yardım gönderilecek. Yardım miktarları Ocak 2025 rehine anlaşmasında belirlenen seviyelerin altında olmayacak. Bu yardımlar, altyapının (su, elektrik, kanalizasyon) onarımı, hastane ile fırınların onarımı, molozların kaldırılması ve yolların açılması için gerekli ekipmanların sağlanmasını da kapsayacak.
8) Yardımlar, İsrail ve Hamas'ın müdahalesi olmadan, BM ve Kızılay tarafından, ayrıca İsrail ya da Hamas ile bağlantısı olmayan diğer uluslararası kuruluşlar aracılığıyla dağıtılacak.
9) Gazze, halkın günlük hizmetlerini sağlamakla görevlendirilecek Filistinli teknokratlardan oluşan geçici bir geçiş hükümeti tarafından yönetilecek. Komite, ABD'nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare içinde kuracağı yeni bir uluslararası yapı tarafından denetlenecek. Bu yapı, Filistin Yönetimi reform programını tamamlayana kadar Gazze'nin yeniden inşasının finansmanına yönelik bir çerçeve oluşturacak.
10) Gazze'yi yeniden inşa etmek için modern Orta Doğu şehirleri inşa etmekte deneyimli uzmanların bir araya getirilmesini ve yatırım çekmeye, istihdam yaratmaya yönelik mevcut planların dikkate alınmasını içeren bir ekonomik plan oluşturulacak. Bu yatırımlar, gelecekteki Gazze için iş, fırsat ve umut yaratacak.
11) Katılımcı ülkeler tarafından müzakere edilecek indirimli gümrük vergileri ve erişim oranlarıyla bir ekonomik bölge kurulacak.
12) Gazze'den kimse zorla çıkarılmayacak; ancak ayrılmayı tercih edenlerin geri dönmesine izin verilecek. Ayrıca, Gazzeliler'in bölgede kalmaları teşvik edilecek ve orada daha iyi bir gelecek inşa etme fırsatı sunulacak.
13) Hamas'ın Gazze yönetiminde hiçbir rolü olmayacak. Tüneller de dahil olmak üzere tüm saldırı amaçlı askeri altyapının yok edilmesi ve inşa edilmesine son verilmesi taahhüt edilecek. Gazze'nin yeni liderleri komşularıyla barış içinde birlikte yaşamayı taahhüt edecek.
14) Bölgesel ortaklar, Hamas ve Gazze'deki diğer grupların yükümlülüklerine uymasını ve Gazze'nin İsrail'e ve kendi halkına tehdit oluşturmamasını sağlamak için güvenlik garantisi verecek.
15) ABD, Arap ve diğer uluslararası ortaklarla birlikte, Gazze'de güvenliği denetlemek üzere derhal konuşlandırılacak geçici bir uluslararası istikrar gücü oluşturmak için çalışacak. Bu güç, uzun vadeli iç güvenlik organı olarak görev yapacak bir Filistin polis teşkilatını kuracak ve eğitecek. Taraflar arasında bir çatışma önleme mekanizması üzerinde mutabakata varılacak.
16) İsrail, Gazze'yi işgal veya ilhak etmeyecek ve elindeki mevcut bölgeleri, yerine geçen güvenlik güçleri Gazze Şeridi'nde kontrolü ve istikrarı sağladıkça kademeli olarak teslim edecek. Gazze yeniden ortaya çıkan herhangi bir terör tehdidine karşı güvenli bir şekilde güvence altına alınana kadar güvenlik çemberi mevcudiyeti devam edecek.
17) Eğer Hamas bu teklifi geciktirir veya reddederse, yukarıdaki maddeler terörden arındırılmış bölgelerde uygulanacak ve bu bölgeler İsrail ordusu tarafından kademeli olarak uluslararası istikrar gücüne devredilecek.
18) Halkı radikallikten arındırmak için bir süreç oluşturulacak. Bu, İsrail ve Gazze'deki bakış açılarını ve anlatıları değiştirmeyi amaçlayan dinler arası bir diyaloğu içerecek.
19) Gazze'nin yeniden inşası ilerlediğinde ve Filistin Yönetimi'nin reform programı uygulandığında, Filistin halkının arzusu olarak kabul edilen Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme ve devlet kurma yönünde güvenilir bir yol için koşullar hazır olabilir.
20) ABD, İsrail ile Filistinliler arasında barış içinde bir arada yaşama konusunda siyasi bir gelecek belirlemek amacıyla bir diyalog başlatacak.
AA, DHA
Yorum Yap