ABD'de başkan yardımcısı adayları Cumhuriyetçi Mike Pence ile Demokrat Kamala Harris'i karşı karşıya getiren canlı yayın münazarası büyük oranda sakin geçerken, adaylar yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele, yeni Yüksek mahkeme yargıcı seçimi, seçimlerin bütünlüğü ve dış politika konularında birbirlerinden kesin şekilde ayrıştılar.
ABD'de 3 Kasım başkanlık seçimleri öncesi başkan yardımcısı adayları Pence ve Harris, Utah'ın Salt Lake City kentindeki canlı yayın tartışmasında karşı karşıya geldi.
USA Today Washington Büro Şefi Susan Page'in moderatörlüğünde yapılan tartışmada, Kovid-19 nedeniyle adayların arasına plastik cam bölme yerleştirildi.
Tartışma, 29 Eylül'de başkan adayları Cumhuriyetçi Donald Trump ve Demokrat Joe Biden arasında yapılan tartışmaya göre daha sakin geçerken, Biden ve Harris hem tartışmanın başında hem de sonunda birbirini selamladı.
ABD'yi etkisi altına alan Kovid-19 salgını konusuyla başlayan tartışmada ilk sözü alan Kamala Harris, "Amerikan halkı, bugüne kadarki yönetimler arasında en kötü başkanlık başarısızlığına şahit oldu." ifadesini kullandı.
ABD'de 7 milyondan fazla kişinin enfekte olduğuna ve 200 bin kişinin yaşamını yitirdiğine işaret eden Harris, "28 Ocak'ta Başkan Yardımcısı Pence ve Başkan Trump, bu pandeminin doğası hakkında daha çok bilgiliydi. Bunun ölümcül olduğunu, hava yoluyla bulaşabileceğini ve genç insanlara bulaşabileceğini biliyorlardı. Ama size söylemediler. Biliyorlardı ama bunu örtbas ettiler." dedi.
Pence ise Kovid-19 konusunda, "Bu yıl çok zorlu zamanlardan geçtik. Ama Amerikan halkının şunu bilmesini isterim ki ilk günden bu yana Trump, Amerikan halkının sağlığını her şeyin önüne koydu." diye konuştu.
Çin'den gelen 5 kişiden Kovid-19 çıkmasının ardından Çin'den gelen uçuşları askıya aldığını vurgulayan Pence, "Harris ve Biden bu karara karşı çıktı. Bunun yabancı düşmanlığı ve çılgınca olduğunu söyledi." ifadesini kullandı.
- Kovid-19 konusunda sert eleştiriler
Harris ise tekrar söz alarak, "Trump yönetiminin yaptığını iddia ettiği şey neyse işe yaramadığı ortada. Bu ülkede 210 binden fazla insan yaşamını kaybetti." dedi.
Pence ise yaşamını kaybeden Amerikalıların her zaman kalplerinde olacağını belirterek, "Amerikan halkının son 8 ayda yaptıklarının işe yaramadığını söylerseniz bu, Amerikan halkının yaptığı fedakarlıklara karşı büyük bir kötülük olur." ifadesini kullandı.
Trump'ın Yüksek Mahkeme Yargıçlığı adaylığına Amy Barrett'i gösterdiği etkinliğe katılan birçok kişide Kovid-19 çıkmasına ilişkin Pence, "Bu açık mekanda yapılan bir etkinlikti. Başkan Trump ve ben Amerikan halkının kendi seçimini yapması gerektiğine inanıyorum. Harris ve Biden ise sürekli talimatlardan bahsediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Harris ise Trump yönetiminin Kovid-19 konusundaki gerçekleri sakladığını savunarak, "Amerikan halkına saygı gösteriyorsunuz. Onlara saygı göstermek demek, onlara doğruyu söylemektir." yanıtını verdi.
- "Trump söylerse aşı olmam"
Moderatörün Kovid-19 aşısının onaylanması durumunda aşı olup olmayacağını sorması üzerine Harris, "Kamu sağlığı uzmanları bize aşı olmamız gerektiğini söylerse, aşı olmalıyız ve ben ilk başta sıraya giren kişi olurum. Ama bunu Trump derse, aşı olmam." yanıtını verdi.
Harris'in bu yanıtı üzerine Pence, "Aşı üzerine halkın güvenini baltalamaya devam ediyorsunuz. Siyasetinize insan hayatlarını alet ediyorsunuz." tepkisini gösterdi.
Obama yönetiminde Biden başkan yardımcısıyken yaşanan Domuz Gribi salgınını anımsatan Pence, "Asıl yönetim başarısızlığının ne olduğunu 2009'da ABD'de Domuz Gribi salgını yaşanırken gördük." dedi.
Biden ve Trump'ın detaylı sağlık kayıtlarının yayınlanmamasına ilişkin bir soru üzerine Pence, Trump'ın Kovid-19 testi "pozitif" çıktıktan sonra doktorlarının gerekli her bilgiyi yayımladığını anımsatarak, "Amerikan halkının başkanlarının sağlığını bilme hakkı var, biz de bu şekilde davranmaya devam edeceğiz." dedi.
Harris ise Biden'ın sağlık kayıtları ve vergi kayıtları konusunda Trump'tan daha şeffaf olduğunu belirterek, "Araştırmacı gazetecilik sayesinde Trump'ın 750 dolar vergi ödediğini gördük. Bunu ilk duyduğumda 750 bin dolardır diye düşünmüştüm ama 750 dolarmış. Trump'ın 400 milyon dolar borcu olduğunu da biliyoruz." diye konuştu.
Vergi tartışması
Ekonomi başlığında ise Harris ve Pence arasında "vergi" tartışması yaşandı. Pence Trump yönetiminin yaptığı vergi düzenlemeleri ile 4 kişilik bir ailenin 2 bin dolar vergiden kar ettiğini söyleyerek, "Biden, vergilerinizi yükseltecek." dedi.
Harris ise bunun doğru olmadığını belirterek, "Biz yıllık geliri 400 bin dolardan az olanlar için vergileri yükseltmeyeceğiz." diye Pence'e karşı çıktı.
Pence'in sözünü kesmesi üzerine ise Harris, rakibine dönerek, "Sayın Başkan Yardımcısı şu an ben konuşuyorum." dedi.
İklim değişikliği konusunda yaptıkları ile gurur duyduklarını belirten Pence, Paris İklim Anlaşmasını eleştirirken, Harris ise seçilmeleri durumunda anlaşmaya tekrar döneceklerin söyledi.
Çin konusunda da ayrı düştüler
Çin ile ilişkilerin de gündeme geldiği tartışmada Harris, "Başkan Yardımcısı Pence bundan başarıymış gibi söz etse de Trump yönetimi Çin ile girdiği ticaret savaşını kaybetti." dedi.
Biden ise bunun üzerine, "Joe Biden Çin ile savaşmadı bile. Biden son yıllarda Komünist Çin'i en çok öven kişiydi." şeklinde konuştu.
Kovid-19 salgınının sorumlusunun da Çin olduğunu dile getiren Pence, "Biz güçlü duracağız." mesajını verdi.
Harris ise "Trump yönetimin Çin'e karşı bakış açısı ve yaklaşımı Amerikan yaşamlarının kaybedilmesi ile sonuçlandı." eleştirisinde bulundu.
Dış politikada "Kasım
Süleymani" ayrışması
Tartışmanın dış politikayla ilgili bölümünde Trump yönetimini "müttefiklerimize ihanet etti" şeklinde suçlayan Harris, "Trump dünyanın dört bir tarafında diktatörlere kucak açtı. Mesela Rusya. Trump yönetimi, seçimlerimize müdahale eden Rusya'nın lideri Putin ile çok iyi geçindi." yorumunu yaptı.
Trump'ın İran'la nükleer anlaşmadan geri çekilmesini doğru bulmadıklarını kaydeden Harris, "Artık ABD olarak daha güvensiziz. Trump'ın bu izolasyonist yaklaşımı bizi daha güvensiz bir noktaya getirdi." ifadesini kullandı.
Harris'in sözlerine, "NATO'daki dostlarımızla ve müttefiklerimizle çok iyi ilişkilerimiz var." diye yanıt veren Pence ise Trump'ın ABD'nin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıdığını, DEAŞ'ı tamamen ortadan kaldırdığını ve DEAŞ'ın sözde lideri Ebubekir El Bağdadi'yi öldürdüklerini belirtti.
Pence, "Obama yönetimi yüzlerce Amerikalının hayatından sorumlu olan Kasım Süleymani'yi güçlendirmekten başka bir şey yapmadı. Başkan Trump ise onu ortadan kaldırma konusunda tereddüt etmedi. Şimdi kalkmış Biden ve ekibi Süleymani kararımızı eleştiriyor, çok yazık." değerlendirmesinde bulundu.
Yüksek Mahkeme adayı
konusunda zıt görüşler
İki başkan yardımcısı adayının ayrıştığı bir diğer nokta ise Trump'ın seçimlerden önce Yüksek Mahkeme'ye aday gösterdiği yargıç Amy Barrett oldu.
Pence, Barrett konusunda oldukça heyecanlı olduklarını ve Senato'da Barrett'ın hızlı bir şekilde onaylanmasını beklediklerini dile getirdi. Harris ise "Şu anda halihazırda seçimler başlamış durumda, yeni Başkan'ın yeni yargıcı belirlemesi gerekir." şeklinde Pence"e itiraz etti.
Harris'in, Pence'in "Eğer seçimleri kazanırsanız Yüksek Mahkemenin yapısını değiştirecek misiniz?" şeklindeki ısrarlı sorusuna cevap vermekten kaçınması ise dikkati çekti.
George Floyd'un ölümünün ardından yaşanan gelişmeleri de değerlendiren iki aday, polis ve kriminal sistemin reforme edilip edilmemesi gerektiği konusunda da farklı fikirler ortaya koydu. Harris, polis ve yargı reformunu savunurken, Pence polislere ve yargı sistemine güvendiklerini dile getirdi.
Pence, 2016'da Trump ile kendisi seçimleri kazandıktan sonra Demokratların adeta bir siyasi darbe yapmaya çalıştıklarını savunarak, "Demokratlar 3,5 yıldır seçimlerin sonuçlarını geri çevirmeye çalışıyorlar. Önce bir Rusya soruşturması, sonra azil soruşturması ve sonuçta ellerinde hiçbir şey yoktu." ifadelerini kullandı.
Canlı yayında ilginç anlar
Tartışmada Cumhuriyetçi Aday Mike Pence'in sol gözünün kızarıklığı sosyal medyada sıkça konuşulan konulardan oldu.
Öte yandan yayında Pence'in başına konan ve yaklaşık 2 dakika orada kalan sinek de sosyal medyada alay konusu olurken, sineğin adına Twitter hesabı açılması da dikkati çekti.
