Dış Haberler Servisi
Meltem Suat - Timeturk Özel
ABD'nin batı kıyılarında tsunami gözlem seviyesi 'uyarı'ya çıkarıldı. ABC7 Los Angeles'ın aktardığına göre, özellikle San Luis Obispo, Santa Barbara, Ventura ve Los Angeles çevresi için tehlike devam ediyor. Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass, halkı kıyıdan uzak durmaları ve yetkililerin yönlendirmelerine uymaları konusunda uyardı. Huntington Beach yönetimi ise olası risk nedeniyle iskele ve plajlarını geçici olarak kapattı.
Hawaii Valisi Josh Green ise yaptığı açıklamada, tsunami dalgalarının sadece belli bölgeleri değil, 'tüm adaları çevreleyerek' vurabileceğini belirtti. Kıyı şeritlerinde tahliyelerin başladığını duyuran Green, adalarda sel baskınlarının kaçınılmaz olabileceğini ifade etti.
Japonya Meteoroloji Ajansı, Kamçatka'daki dev depremin ardından ülkenin Pasifik kıyısı boyunca 3 metreye kadar ulaşabilecek tsunami dalgaları için uyarı verdi. Miyagi, Tokaçi ve Hokkaido bölgelerinde 30-50 santimetreye ulaşan ilk dalgalar kaydedildi. Yetkililer, dalgaların daha büyük artçılarla tekrarlayabileceğine dikkat çekti. NHK'nin haberine göre, ilk belirlemelere göre bölgede ciddi bir yapısal hasar oluşmadı.
Ajans yetkilisi Kiyomoto Masaşi, halkı nehirler ve kıyı bölgelerinden uzaklaşmaya, yüksek yerlerde güvenli şekilde beklemeye çağırdı.
Çin Doğal Kaynaklar Bakanlığı, tsunamiye karşı 'sarı alarm' ilan etti. Endonezya Meteoroloji, İklim ve Jeofizik Ajansı ise ülkenin kıyı şeridindeki 10 bölgeyi kapsayan geniş çaplı bir tsunami uyarısı yayımladı.
Filipinler Volkanoloji ve Sismoloji Enstitüsü, tsunami dalga boyunun 1 metrenin altında olacağını açıklasa da vatandaşlara sahil ve plajlardan uzak durmaları çağrısında bulundu.
Şili'nin tüm kıyı şeridi için tsunami tehlikesi ilan edildi. Ekvador'a bağlı Galapagos Adaları'nda dalga boyları 1.4 metreye ulaştı. Meksika'nın kuzeyinden Panama'ya kadar olan kıyı hattı için de tsunami uyarısı yapıldı.
Deprem, Rusya'nın uzak doğusunda, Kamçatka Yarımadası'nda meydana geldi. Depremin büyüklüğü 8.8 olarak ölçülürken, tsunami dalgaları Japonya ve Alaska sahillerine ulaştı. Uyarılar, Hawaii, Kuzey ve Orta Amerika, hatta Yeni Zelanda'ya kadar yayıldı.
Kamçatka'daki limanlar sular altında kalırken, halk iç bölgelere tahliye edildi. Japonya'nın kuzey kıyılarında beyaz köpüklü dalgalar karaya vurdu. Honolulu'da kıyıdan uzak bölgelerde bile trafik durma noktasına geldi.
Kamçatka'da 3-4 metre, Japonya'nın Hokkaido Adası'nda 60 santimetre, Alaska'nın Aleut Adaları'nda ise yaklaşık 30 santimetre yüksekliğinde tsunami dalgaları ölçüldü. Yetkililer, 'can ve mal güvenliği için acil önlem alınması gerektiğini' duyurdu. İlk dalgaların yerel saatle Salı akşamı 19:00 civarında ulaştığı bildirildi.
Alaska merkezli Ulusal Tsunami Uyarı Merkezi, Alaska'nın Aleut Adaları ile birlikte ABD Batı Kıyısı'ndaki California, Oregon, Washington ve Hawaii için de uyarı yaptı.
Temmuz ayı başlarında Kamçatka yakınlarında beş büyük deprem daha meydana geldiği, en büyüğünün 7.4 şiddetinde olduğu bildirildi. Bu depremlerden biri, 180 bin nüfuslu Petropavlovsk-Kamçatskiy kentinin 144 kilometre doğusunda, 20 kilometre derinlikte gerçekleşti.
Kamçatka'da 4 Kasım 1952'de meydana gelen 9.0 büyüklüğündeki bir deprem, Hawaii'de 9.1 metrelik tsunami dalgalarına yol açmış, hasar yaratmış ancak can kaybına neden olmamıştı.
ABD'li bilim insanı Dr. Hubbard, 'Büyük depremler hem jeolojik sinyalleri hem de insan hayatına etkileriyle kritik araştırma konularıdır' dedi. Dr. Hubbard, 'Tsunami uyarısını asla küçümsemeyin; yüksek yerlere tahliye edin ve resmi açıklamaları bekleyin' ifadelerini kullandı.