Aralık 2019'da Cafer Din'in 2 aylık oğlu İrfan öksürüyordu ve ateşi vardı. Din, Himalaya dağlarındaki tek odalı evlerini terk etti ve 10 km (6 mil) yol kat ederek en yakın eczaneye gitti ve orada bir şişe ilaç olan COLDBEST-PC'yi satın aldı.
Geri döndü ve çocuğa bir doz verdi.
İrfan saatler sonra kusmaya başladı. İdrar yapmayı bıraktı. Jammu şehrindeki hastaneye kaldırıldı. Bir hafta sonra öldü.
İrfan, Hindistan'ın kuzey bölgesi Jammu ve Keşmir'deki yetkililerin zehirlendiğini tespit ettiği en az 16 çocuktan biriydi. Polisin suç duyurusunda, böbrekleri ve diğer organları iflas eden 12 kişinin öldüğü belirtildi; diğer dört kişi ise ağır engelli olarak kaldı.
Polis ve devlet ilaç müfettişleri tarafından yapılan soruşturmalar, ilaçların tek bir üretici olan Digital Vision Pharma tarafından üretildiğini gösterdi. Aile şirketi Digital Vision Pharma, Hindistan'ın ilaç endüstrisinin merkezi ve Asya'nın en büyük ilaç üretim merkezlerinden biri olan komşu Himaşal Pradeş eyaletinde bulunuyor.
Çocukların aldığı Digital Vision şuruplarının yanı sıra şirketin fabrikasından ve distribütöründen 2020'nin başlarında alınan numuneler üzerinde yapılan resmi analizlere dayanan, suçlamaya göre bunların %34 konsantrasyonda dietilen glikol (DEG) toksini içerdiğini ortaya çıkardı. Digital Vision'ın sahiplerine karşı devam eden bir ceza davası ve Jammu ve Keşmir'in uyuşturucu düzenleyicisi tarafından hazırlanan bir araştırma raporu, her ikisi de Reuters tarafından paylaşıldı.
Bu konsantrasyon, araç freni sıvısında kullanılan endüstriyel bir solvent olan DEG için güvenli seviyelerin çok üzerindedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), uluslararası kabul görmüş standartlara göre güvenli sınırın şöyle olduğunu söylüyor: %0,10'dan fazla değil.
Şirket, şurubunda DEG bulunmadığını ve ilaçlarının suçlanamayacağını iddia ederken iddiasını destekleyecek hiçbir kanıt sunmadı.
"Aleyhimize açılan her davaya karşı çıkacağız"
DSÖ, Reuters'e Jammu ölümlerinin, geçen yıl Gambiya, Özbekistan ve Kamerun'da 141 çocuğun ölümüyle bağlantılı olan, Hindistan'da diğer üç şirket tarafından üretilen ilaçlardan kaynaklanan bir zehirlenme dalgasının başlangıcı olabileceğini söyledi. Bunlar, bu tür kirlenmenin kayıtlara geçmiş en büyük olaylarından birinin parçasıdır.
Her üç durumda da şurupların yüksek düzeyde DEG ve ilgili bir kimyasal olan etilen glikol (EG) içerdiği bulundu. Dünya Sağlık Örgütü, en az 15 ülkede farklı şirketler tarafından üretilen kusurlu şurupların satışa sunulduğunu söylüyor.
Artan zehirlenmeler, Hindistan'da ve yurt dışında cezai soruşturmalara, davalara ve düzenleyici incelemelerde artışa yol açtı. Hintli denetimciler bu yıl, hedeflenen yaklaşık 160 fabrikanın yaklaşık 10'undan dokuzunda olası ihlalleri tespit eden bir denetim dalgası gerçekleştirdiler.
Yine de Jammu'daki çocukların aileleri adına yapılan yoğun lobi faaliyetlerine rağmen, öksürük şurubu ölümlerinden dolayı henüz kimse mahkemede suçlu bulunmadı.
Hindistan yasalarının gerektirdiği şekilde bunu yaptıklarını soruşturmacılara kanıtlamak için Reuters'in mahkeme kayıtları ve denetim başvurular üzerinde yaptığı incelemenin yanı sıra iki şirket yöneticisi ve iki düzenleyiciyle yapılan görüşmeler, Hindistan, Özbekistan ve Gambiya'daki çocuk ölümleriyle bağlantısı olan ilaç üreticilerinin ya ürünlerini bilinen toksinler açısından test etmediğini ya da test edemediğini gösteriyor.
Hindistan Sağlık Bakanlığı, Başbakanlık ofisi ve Federal İlaç Düzenleme Kurumu Merkezi İlaç Standart Kontrol Örgütü (CDSCO), bu makale için yorum taleplerine yanıt vermedi.
Hindistan, Özbekistan ve Gambiya'daki vakalara karışan üç ilaç üreticisi - Digital Vision, Marion Biotech ve Maiden Pharmaceuticals - farmasötik kalitede kimyasal bileşenler satın aldıklarını söyledi. Ancak Reuters, her üç vakada da bu iddiaların kimyasal madde tedarikçileri tarafından reddedildiğini veya sorgulandığını tespit etti.
Reuters'in raporu ayrıca iki şirketin zaten gevşek üretim uygulamaları nedeniyle incelemeye alındığını da gösterdi.
Haber ajansı, Digital Vision ve birimi Orison Pharmaceuticals'ın, Jammu ölümlerinden önce Maharashtra ve Gujarat eyaletlerinin ilaç düzenleyicilerinden standartların altında mide ekşimesi, antibiyotik, mantar önleyici ve diğer ilaçlar hakkında en az 16 uyarı aldığını tespit etti.
Gambiya'daki öksürük şurubu ölümleriyle bağlantılı şirketteki üst düzey yöneticiler - Maiden Pharmaceuticals - Afrika zehirlenmeleri meydana geldiğinde standartların altındaki ilaçları yasa dışı olarak saklamak suçlamasıyla kefaletle serbest bırakıldı.
7 Hintli ilaç yöneticisi ve düzenleyicisi Reuters'e, oradaki bazı üreticiler arasında öksürük şurupları yaparken daha ucuz, ticari sınıf malzemeleri kullanmanın yaygın bir uygulama olduğunu söylerken herhangi bir şirket kimliği açıklamayı reddettiler.
Jammu ve Keşmir polisi, Aralık ayında, Digital Vision'ın kurucusu Parshottam Goyal ile oğulları Manic ve Konic'i, mahkemeye sunulan suçlama belgesine göre, Ramnagar kasabasında zehirlenmelerle bağlantılı olarak kasıtsız adam öldürme dahil kasıtlı cinayetle suçlarla suçladı.
Suçlamalar ömür boyu hapis cezasına kadar olası bir cezayı içeriyor. Goyaller herhangi bir haksızlığı reddediyor.
Goyal, davanın 15 Eylül'de yapılacak bir sonraki duruşması öncesinde Reuters'e "Aleyhimize açılan her davaya itiraz edeceğiz" dedi. Toksin ve çocukların ölümleri sorulduğunda ise, birinin "bir şey yerleştirmiş" olabileceğini, kötüye kullanıldığını veya kötü ilaçların kullanılmış olabileceğini iddia ederek “Kim bilir kime ne yedirildi” dedi.
Konic Goyal ise yorum yapmayı reddetti; Reuters, kardeşi Manic'le ise bağlantı kuramadı. Polis müfettişleri de olayla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi.
Himachal'deki bir mahkeme, Digital'in üretim lisansının eyalet ilaç düzenleme kurumu tarafından beş ay önce askıya alınmasına karşı Ağustos 2020'de yaptığı itirazı onadı ve COLDBEST şurubunun yalnızca bir partisinin - Jammu'da satılan sevkiyat - toksin içerdiğini belirtti.
Mahkeme, Digital Vision'un belirli içerikleri içeren ilaçları üretmesini yasakladı ve dava, Jammu ölümlerinden kimin sorumlu olduğuna dair kesin bir karar verilmeden sonuçlandı.
Reuters'in hukuki davaların etkisi hakkındaki sorusuna Goyal, Digital Vision'ın işinin "istikrar kazandığını" ve "genişlediğini" söyledi. Şirketin diğer ilaçları üretme kapasitesini üç katına çıkardığını ve sahip olduğu antibiyotikler ve göz damlaları da dahil olmak üzere farklı ilaçlar üreten başka bir şirketin geçen yıl bunları ihraç etmeye başladığını söyledi.
Reuters
