Letonya'nın kamu yayıncısı LSM'nin aktardığına göre, parlamentoda geçen hafta yapılan birinci oylamanın ardından ikinci oylama gerçekleştirildi. 13 saatten uzun süren tartışmanın ardından alınan karar, 100 sandalyeli parlamentoda 56 “evet”, 32 “hayır” ve 2 “çekimser” oyla kabul edildi.

CUMHURBAŞKANI ONAYI

Çekilme kararının yürürlüğe girebilmesi için Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics'in 10 gün içinde onay vermesi gerekiyor. Rinkevics, kararı parlamentoya geri gönderme hakkına da sahip ancak parlamentonun kararı değişiklik yapmadan onaylaması halinde tekrar itiraz edemeyecek.

Rinkevics, çekilme kararını ideolojik veya siyasi gerekçelerle değil, devlet çıkarları ve hukuki hususlar açısından değerlendireceğini açıkladı. Kararın referanduma götürülme olasılığı bulunsa da kriterler nedeniyle düşük bir ihtimal olarak değerlendiriliyor. Bazı siyasi partiler, kararın Anayasa Mahkemesine taşınmasını da gündeme aldı.

PROTESTOLAR VE MUHALEFET TEPKİSİ

Parlamentonun önünde çekilme kararına karşı kitlesel protesto düzenlendi. Sözleşmeden çekilmeyi destekleyen sağcı muhalefet partisi Latvia First, hükümet koalisyonundaki bir partinin desteğiyle yasayı parlamentoya taşıdı. Partinin temsilcisi Inguna Millere, İstanbul Sözleşmesi'nin “cinsiyet ideolojisine dayalı radikal feminizmin ürünü” olduğunu ve Letonya'nın sözleşmeyi onaylamasının “şiddetle mücadeleyle ilgisi olmayan siyasi bir pazarlama” olduğunu savundu.

İstanbul Sözleşmesi, 2011'de İstanbul'da Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi toplantısında kabul edilmişti. Avrupa Birliği 13 Haziran 2017'de sözleşmeyi imzalarken, Rusya ve Azerbaycan imzalamayı reddetmişti. Çekya, Slovakya, Litvanya, Macaristan, Ermenistan ve Bulgaristan imzaladı ancak yürürlüğe koymadı. Türkiye ise 2021'de sözleşmeden çekilmişti.

Sözleşmenin bazı maddeleri, Türkiye'de toplumsal cinsiyet eşitliği ve geleneksel aile değerleri açısından tartışmalara yol açmıştı. Letonya'daki tartışmalar, sözleşmenin radikal cinsiyet ideolojisine dayalı olduğuna dair eleştirilerle şekillendi.

aa