İran ile İngiltere, Fransa ve Almanya (E3) arasındaki nükleer görüşmeler İstanbul'da yeniden başladı. Taraflar, nükleer program ve yaptırımlar konusunda masaya otururken, gözler 18 Ekim'de sona erecek olan “tetik mekanizması” sürecine çevrildi. Avrupa'nın İran'a yaptırımları geri getirme hamlesi ise sürecin geleceği açısından belirleyici olacak.
KRİTİK GÖRÜŞMENİN ADRESİ: İSTANBUL
İngiltere, Fransa ve Almanya'dan oluşan E3 ülkeleri ile İran, dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde bugün İstanbul'da nükleer konulu bir görüşme gerçekleştiriyor. Edinilen bilgilere göre, heyetlerin İran Başkonsolosluğu'na girişleri sabah saatlerinde başladı. Görüşmenin temel gündeminde, İran'ın nükleer programı ve bu program karşılığında yaptırımların kaldırılması talepleri yer alıyor.
İRAN VE ABD UMUTLU, AVRUPA DIŞARIDA
İran ile ABD arasındaki müzakereler Umman'ın arabuluculuğunda sürerken, her iki taraf da görüşmelerin olumlu geçtiğini duyurmuştu. İran tarafı, ABD'nin tek taraflı yaptırımlarının kaldırılması karşılığında nükleer programını sınırlandırmaya açık olduğunu belirtmişti. Ancak Avrupa ülkeleri, bu müzakerelerin dışında tutuldu.
ROMA GÖRÜŞMESİ İPTAL EDİLMİŞTİ
Aslında İran ile E3 ülkeleri arasındaki bir diğer görüşme, 2 Mayıs'ta Roma'da planlanmıştı. Fakat ABD ile İran arasındaki görüşmelerin ertelenmesi nedeniyle, söz konusu görüşme iptal edilmişti. Bu erteleme, taraflar arasındaki güven krizini derinleştirmişti.
İRAN'IN ENDİŞESİ: TETİK MEKANİZMASI
İran'ın en büyük endişesi ise, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmayla kaldırılan Birleşmiş Milletler yaptırımlarının geri gelmesini sağlayabilecek olan “tetik mekanizması” maddesi. Bu mekanizmanın süresi, 18 Ekim 2025 tarihinde sona erecek. Avrupa'nın, o tarihten önce bu maddeyi devreye sokması durumunda, İran ile diplomatik krizin tırmanabileceği değerlendiriliyor.
İRAN'DAN AÇIK UYARI: "GERGİNLİK GERİ DÖNÜŞSÜZ OLABİLİR"
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 11 Mayıs'ta Fransız gazetesi Le Point'te yayımlanan makalesinde, Avrupa ülkelerine doğrudan mesaj verdi. “Tetik mekanizmasının kötüye kullanılmasının sonuçları olur” diyen Erakçi, bu adımın yalnızca Avrupa'nın anlaşmadaki rolünün sonu değil, aynı zamanda “geri dönüşü olmayan bir gerginliğe yol açabileceğini” vurguladı.
İRAN'DAN AÇIK ÇAĞRI: MASAYA OTURUN
Erakçi, Avrupa ülkelerine doğrudan çağrıda bulundu. Nükleer müzakerelerin sürdürülmesini isteyen Erakçi, "Diyalog yoluyla ilerlemek hâlâ mümkün" mesajı verdi. Bu çağrı, bugünkü İstanbul zirvesinin diplomatik geleceğini de belirleyecek önemli bir unsur olarak görülüyor.
18 EKİM YAKLAŞIYOR: GÖZLER AVRUPA'DA
Tetik mekanizması süresinin dolmasına aylar kala, Avrupa ülkelerinin nasıl bir strateji izleyeceği merak konusu. İran'ın endişeleri ve Avrupa'nın olası hamleleri, sadece taraf ülkeleri değil, tüm Orta Doğu jeopolitiğini doğrudan etkileme potansiyeli taşıyor. Zirveden çıkacak sonuç, küresel enerji güvenliği ve bölgesel istikrar açısından da büyük önem taşıyor.
Yorum Yap