İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi liderleri, Tel Aviv'de düzenlenen üçlü zirvenin ardından yayımladıkları ortak bildiride güvenlik, savunma ve askeri alanlarda üçlü iş birliğinin güçlendirilmesi konusunda mutabakata vardı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis, gerçekleştirdikleri 10'uncu üçlü zirvenin ardından kapsamlı bir ortak bildiri yayımladı. Bildiride, üç ülke arasında siyasi, askeri, güvenlik, enerji, ekonomi, bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğinin derinleştirilmesi yönünde kararlar alındığı belirtildi. Liderlerin, yıllık üçlü zirvelerin düzenlenmesi ve bakanlıklar ile çalışma grupları düzeyinde görüşmelerin yoğunlaştırılması konusunda anlaştıkları aktarıldı.
GÜVENLİK, SAVUNMA VE TERÖRLE MÜCADELE MESAJI
Ortak bildiride, İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin güvenlik, savunma ve askeri konularda üçlü iş birliğini güçlendirme konusunda mutabakata vardıkları ifade edildi. Terörle mücadeleye olan bağlılığın sürdürüleceği belirtilen bildiride, özellikle terörist faaliyetlerin finansmanının ortadan kaldırılmasına yönelik çabalara vurgu yapıldı.
Deniz güvenliğinin önemine dikkat çekilen bildiride, deniz yollarının ve kritik altyapıların ortaya çıkan tehditlere karşı korunması amacıyla iş birliğinin derinleştirileceği kaydedildi. Bu kapsamda, Kıbrıs'ta kurulması planlanan ve 2026 yılında faaliyete geçmesi öngörülen Denizcilik Siber Güvenlik Mükemmeliyet Merkezi'ne dikkat çekildi.
Bildiride, Kıbrıs ve Yunanistan'ın Gazze'deki insani yardım çalışmalarına sağladığı katkılar da yer aldı. Özellikle Kıbrıs ve İsrail koordinasyonunda, uluslararası ortaklarla birlikte hayata geçirilen Amalthea deniz koridoru aracılığıyla Gazze'ye ulaştırılan yardımların takdir edildiği ifade edildi.
Üç ülke, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2803 sayılı kararıyla kabul edilen ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi için sunduğu 20 maddelik barış planına da bildiride yer verdi. Son İsrailli rehine Ran Gvili'nin derhal iade edilmesi ve Hamas'ın belirlenen çerçeveye uygun şekilde silahsızlandırılması çağrısında bulunuldu. Ayrıca, ABD himayesinde faaliyet gösteren ve Kıbrıs ile Yunanistan'ın da katıldığı Gazze Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin insani yardım ve ticari mal teslimatlarını kolaylaştırma çalışmalarına dikkat çekildi. Bildiride, insani yardımların sivillere güvenli ve koordineli kanallar aracılığıyla ulaştırılmasının hedeflendiği belirtildi. Üç ülke, İsrail'in uluslararası hukuka göre kendini savunma hakkını da teyit etti.
ENERJİ, EKONOMİ VE BÖLGESEL İŞ BİRLİĞİ
Ortak bildiride, doğal afetlere karşı hızlı ve etkili müdahale amacıyla acil durum hazırlığı ve müdahalesi için üçlü bir çalışma grubu kurulması konusunda anlaşmaya varıldığı aktarıldı. Bölgesel yangınla mücadele kapasitesinin artırılmasına yönelik olarak Kıbrıs Bölgesel Hava Yangın Söndürme İstasyonu kurulması girişimine de yer verildi. Sağlık alanında araştırma, inovasyon ve acil durum müdahalesi konularında tıp kurumları arasında iş birliğini geliştirmek amacıyla ayrı bir çalışma grubu kurulacağı ifade edildi.
Enerji alanında ise üç ülkenin, uluslararası hukuka ve özellikle deniz hukukuna saygı temelinde ortak projeleri teşvik edeceği belirtildi. Doğal gaz geliştirme çalışmaları, elektrik şebekesi bağlantıları ve yenilenebilir enerji girişimlerinin destekleneceği vurgulandı. Kasım 2025'te Yunanistan'da ABD'nin katılımıyla gerçekleştirilen 3+1 Enerji Bakanları Zirvesi'nde yayımlanan ortak bildiriye atıfta bulunularak, Doğu Akdeniz'de enerji güvenliği ve iş birliğinin geliştirilmesine yönelik taahhütler hatırlatıldı.
Bildiride, Büyük Deniz Bağlantı Projesi'ne olan bağlılık dile getirilirken, Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru çerçevesinde bölgesel bağlantı projelerinin teşvik edilmesi amacıyla düzenli olarak toplanacak çalışma gruplarının kurulacağı kaydedildi.
Bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarında da üçlü iş birliğinin güçlendirileceği belirtilen bildiride, ortak araştırma girişimlerinin teşvik edileceği, Avrupa Birliği'nin Horizon fonlama programlarına erişim konusunda koordinasyonun artırılacağı aktarıldı. Yapay zeka alanında iş birliği fırsatlarının değerlendirilmesi amacıyla bir yapay zeka çalışma grubu kurulacağı bildirildi.
Bölgesel iş birliğine ilişkin değerlendirmelerin de yer aldığı bildiride, Kıbrıs'ın AB Konseyi başkanlığının Doğu Akdeniz ve Güney Komşuluk bölgesinde iş birliğini güçlendirmek için fırsat sunduğu ifade edildi. İbrahim Anlaşmalarının genişletilmesine yönelik kararlılığın sürdürüleceği belirtilirken, bu süreçte ABD ve diğer ortaklarla birlikte çalışılacağı aktarıldı. İsrail ile Lübnan arasında son dönemde kaydedilen diyaloğun olumlu karşılandığı ve Lübnan'ın egemenliği, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığının desteklendiği vurgulandı.
Bildiride ayrıca Kudüs'ün Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için taşıdığı özel öneme dikkat çekilerek, kutsal mekanlardaki mevcut statünün korunacağı ve Hristiyan kiliselerinin varlığının sürdürüleceği ifade edildi. Kıbrıs sorununa ise uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları temelinde adil, kapsamlı ve uygulanabilir bir çözüm bulunması yönünde destek dile getirildi.
İHA