İran ile ABD arasındaki nükleer müzakerelerin ikinci turu, İtalya'nın başkenti Roma'da devam ediyor. Taraflar arasında kritik görüşmeler sürerken, İran, yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını atom bombası üretimine engel olacak şekilde kısıtlamaya hazır olduğunu belirtti. ABD ise, İran'ın uranyum zenginleştirme oranını 2015 anlaşmasındaki yüzde 3,67 seviyesine indirmesini ve ardından nükleer programını tamamen durdurmasını istiyor. Ancak müzakerelerdeki en büyük engellerden biri, karşılıklı güven eksiklikleri ve ABD'nin nükleer dışı konuları gündeme getirme isteği.
İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMINA YÖNELİK YENİ HAZIRLIK
İran, önceki nükleer anlaşmada olduğu gibi, yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını atom bombası üretmesini engelleyecek şekilde kısıtlamaya hazır olduğunu duyurdu. Ancak Tahran, nükleer enerji geliştirme hakkının tanınmasını ve uranyum zenginleştirme kapasitesinin artırılmasını talep ediyor. İran, ayrıca ABD'nin nükleer dışı konular, özellikle füze programları ve bölgesel meselelerle ilgili taleplerini müzakerelerde gündeme getirmemesi gerektiğini belirtti.
ABD'NİN İRAN'DAN BEKLEDİĞİ ŞARTLAR NETLEŞİYOR
ABD ise, İran'ın nükleer programını durdurmak yerine, uranyum zenginleştirme oranını önceki anlaşmadaki yüzde 3,67 seviyesine çekmesini istiyor. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise İran'ın nükleer programını tamamen durdurması gerektiğini vurguladı. Ancak, ABD'nin İran'ın nükleer programı ve diğer konularla ilgili talepleri arasında belirsizlikler bulunuyor. Washington, İran'ın nükleer programını durdurmasının ardından, nükleer dışı meselelerin müzakerelere dahil edilmesini istiyor.
MÜZAKERELERİN BAŞARISIZLIK İHTİMALİ: GÜVEN SORUNLARI VE İSRAİL'İN KATKISI
Müzakerelerin başarıya ulaşmasının önündeki en büyük engellerden biri karşılıklı güven eksikliği. ABD, müzakerelerde İran'ın nükleer dışı konularda taviz vermesini istese de, İran bunu kabul etmiyor. Ayrıca İsrail, yalnızca diplomatik çözümün yeterli olmadığını, İran'ın nükleer programının tamamen ortadan kaldırılması gerektiğini belirtiyor. İsrail'in, İran ve ABD arasındaki olası anlaşmayı engelleme çabaları da müzakerelerdeki bir diğer zorluk.
TARAFLARIN GÖRÜŞLERİNE GÖRE MÜZAKERELERİN GELECEĞİ BELİRSİZ
Müzakerelere katılan taraflar, müzakerelerin son derece "olumlu ve yapıcı" geçtiğini belirtse de, ABD'nin nükleer dışı talepler ve güven eksiklikleri nedeniyle sürecin nasıl şekilleneceği hala belirsizliğini koruyor. İran, geçmişteki deneyimlerden ders alarak, ABD'nin bir anlaşmaya imza atıp, daha sonra bir şekilde anlaşmadan çekilmesinin önüne geçmek için garantiler talep ediyor. ABD Başkanı Donald Trump, İran ile nükleer müzakereleri başlatan ilk adımı attı, ancak iki ülke arasındaki güven sorunu devam ediyor.
GÖZLER ROMA'DA: UMUTLU BİR SONUÇ BEKLENİYOR
İran ile ABD arasındaki müzakereler, dünya çapında büyük bir merakla izleniyor. Müzakereler, dünya güvenliği açısından son derece kritik bir öneme sahip. Her iki taraf da müzakerelerin olumlu sonuçlanması için çaba gösterse de, nükleer dışı meselelerin müzakerelere dahil edilmesi ve karşılıklı güven eksiklikleri, sürecin başarısını zorlaştıran faktörler arasında yer alıyor. Tüm bu gelişmeler ışığında, müzakerelerden çıkacak sonucun ne olacağı ise henüz kesinlik kazanmış değil.