Ülkedeki Afgan sığınmacıların durumunu AA muhabirine değerlendiren İranlı sosyolog Mustafa İklima, İran'da babası Afgan annesi İranlı olan kimliksiz 50 bin Afgan çocuk bulunduğunu ve devletin kimlik vermemesi nedeniyle eğitim konusunda sorunlarla karşılaştıklarını söyledi.
İklima, inşaat işçiliği gibi ağır işlerde çalışan birçok Afgan sığınmacının da sigortasız istihdam edildiğini belirterek, "Sağlık sigortaları olmadığı için herhangi bir hastalık durumunda hastane masraflarını kendileri karşılıyor. İran'daki Afgan sığınmacılara ne sağlık sigortası yapılıyor ne yasal şekilde çalışmalarına izin veriliyor ne de oturma izni veriliyor." dedi.
Dünya genelindeki bütün ülkelerde sığınmacıların Birleşmiş Milletler yoluyla sağlanan bütçeden hizmet aldığını anlatan İklima, "İran'da bu şekilde değil. İran'daki sığınmacıların çoğunluğunu oluşturan Afganların hiçbir hakkı ve hukuku yok. Sigortasız ve düşük ücretle çalıştırılıyorlar, bu da işverenlerin işine geliyor. İran ya sığınmacı kabul etmemeli ya da kabul ediyorsa onlara hizmet ve imkanlar sağlamalı." diye konuştu.
İklima, İran'da sığınmacı haklarından mahrum kalan Afganların yasa dışı yollardan başka ülkelere göç etmeye mecbur kalarak canlarını tehlikeye attıklarını sözlerine ekledi.
"AFGANLARIN İRAN TOPLUMUYLA BÜTÜNLEŞME SÜRECİ AĞIR İLERLEDİ"
İranlı sosyolog Ali Kedhodazade ise savaş ve ekonomik sorunlar nedeniyle İran'a gelen Afganların uzun yıllar geçmesine rağmen toplumla bütünleşemediğini söyledi.
Kedhodazade, göçmenlerden birçoğunun neden hala kimliksiz olduğu sorusu üzerine, İran'a gelen Afganların büyük kısmının yasal tescil olmadan kaçak yollarla ülkeye girdiğini ve bu yüzden kayıt altına alınamadıklarını belirterek, "Yasal olarak kayıt altına alınmadıkları için Afgan sığınmacılar ve çocuklarına kimlik çıkarılmadı." ifadesini kullandı.
İran ve Afgan halklarının ortak kültür ve dile sahip olduğunu ancak bunun tüm Afgan toplumu için geçerli olmadığını aktaran Kedhodazade, "İran'a gelen Afganların büyük çoğunluğu düşük ve orta sınıf kesim olması nedeniyle vasıfsız işlerde çalışmak zorunda kaldılar. Kendi çevrelerini oluşturdular ve bu nedenle İran toplumuyla bütünleşme süreci ağır ilerledi." dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı Yabancılar ve Göçmenlik Dairesi Genel Müdürü Mehdi Mahmudi, ülkede yaklaşık 3 milyon Afgan sığınmacı bulunduğunu ve bunlardan sadece 1 milyonunun oturma izni olduğunu açıklamıştı.
