İsrail'de yaşayan Ultra-Ortodoks (Haredi) bir Yahudi'nin Osmanlı dönemi Kudüs'ü hakkında yaptığı açıklamalar yeniden gündeme geldi. Sosyal medyada dolaşıma giren video, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Kudüs'ün yalnızca Yahudilere ait olduğu yönündeki iddialarından sonra dikkat çekti. Haredi Yahudi, Osmanlı Devleti'nin 401 yıl boyunca Kudüs'te barış ve huzur ortamı sağladığını, İsrail'in kuruluşuyla birlikte bu ortamın bozulduğunu ifade etti.
Haredi Yahudi, Osmanlı döneminde Yahudiler ve Filistinlilerin barış içinde bir arada yaşadığını vurguladı. Açıklamasında, “En yakın komşularımız Filistinlilerdi. Çok iyi anlaşıyorduk. Birbirimizi besliyorduk. Birlikte yemek pişiriyor, barış içinde yaşıyorduk. Buradaki barışı bozan şey sadece Siyonizm ve onun fikirleriydi.” sözlerini kullandı.
Haredi Yahudi, İsrail'in temellerini dayandırdığı Siyonizm ideolojisinin Yahudi inançlarının kökünü kazımaya çalıştığını dile getirdi. İsrail'in en başından beri Yahudilerden orduda “kirli fikirler” uğruna ölmelerini istediğini belirtti. Bu sözler, bölgede tarihsel olarak süregelen çatışmaların arka planına dair dikkat çeken bir hatırlatma oldu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise 16 Eylül'de ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte Mescid-i Aksa yakınlarındaki tünellerde arkeolojik kazıların yapıldığı bir alanda konuşma yaptı. Netanyahu, Filistin coğrafyasının Yahudilere ait olduğunu ileri sürdü. Konuşmasında Osmanlı döneminde Doğu Kudüs'te bulunarak İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne getirilen Silvan Yazıtı'nı da gündeme getirdi. Netanyahu, yazıtı Türkiye'den almak istediklerini, ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve seçmen tabanı nedeniyle bu girişimin sonuçsuz kaldığını iddia etti.
Osmanlı'nın Kudüs'te sağladığı çok kültürlü barış ortamına atıfta bulunan Haredi Yahudi'nin açıklamaları, Netanyahu'nun iddialarının ardından yeniden gündeme taşındı. Açıklamalarda, Osmanlı döneminin Yahudiler ile Filistinliler arasındaki komşuluk ilişkilerini güçlendirdiği ve toplumsal barışın hâkim olduğu bir dönemi yansıttığına dikkat çekildi.
AA