Dünya Bankası, Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından hazırlanan "Gazze ve Batı Şeria Ara Hızlı Hasar ve İhtiyaç Değerlendirmesi" raporuna göre, Gazze'nin yeniden inşası için 53,2 milyar dolar gerekiyor. Raporda, 7 Ekim 2023'ten bu yana süren çatışmaların Gazze'de büyük yıkıma ve insani krize yol açtığı belirtildi.
FİZİKSEL HASARIN BOYUTU
Rapora göre, Gazze'deki fiziksel hasarın toplamı yaklaşık 29,9 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Bu hasarın yüzde 53'ü konut sektöründe meydana gelirken, ticaret ve sanayi sektörleri yüzde 20'lik bir paya sahip. Sağlık, su ve ulaşım gibi temel altyapılardaki ağır hasar ise toplam hasarın yüzde 15'inden fazlasını oluşturuyor.
EKONOMİK KAYIPLAR VE DARALMA
Ekonomik kayıplar, azalan verimlilik, kaybedilen gelirler ve artan işletme maliyetleri nedeniyle 19,1 milyar dolar olarak hesaplanıyor. En büyük zarar ise sağlık, eğitim ve ticaret sektörlerinde yaşandı. Gazze ekonomisi 2024 yılında yüzde 83 oranında daraldı ve bu durum, Filistin topraklarının yüzde 40'ına ev sahipliği yapmasına rağmen, Gazze'nin ekonomiye katkısını yüzde 3'e düşürdü. Batı Şeria ekonomisi de 2024'te yüzde 16 oranında küçüldü.
YENİDEN İNŞA İHTİYAÇLARI
Toparlanma ve yeniden inşa için toplam 53,2 milyar dolar gerektiği belirtilen raporda, ilk üç yıl için 20 milyar dolarlık bir fonlama ihtiyacı vurgulandı. Uzun vadede ise sosyal ve sağlık hizmetleri ile ekonomik yapının yeniden inşası için ek 33 milyar dolar daha gerekiyor. Raporda, bu süreçte geniş bir bağışçı koalisyonuna, çeşitli finansman araçlarına ve özel sektör kaynaklarına ihtiyaç duyulacağı ifade edildi.
YAŞAM KOŞULLARINDAKİ KÖTÜLEŞME
Çatışmalar nedeniyle Gazze'de neredeyse tüm sektörlerde ekonomik üretim durma noktasına geldi. Fiyatlar bir yıl içinde yüzde 300'ün üzerinde artarken, gıda fiyatları yüzde 450 oranında yükseldi. Bu durum, bölgedeki insani krizin derinleşmesine yol açtı.
YENİDEN İNŞA SÜRECİNİN ZORLUKLARI
Gazze'nin yeniden inşası, mevcut abluka koşulları altında büyük zorluklar içeriyor. Birleşmiş Milletler'e göre, mevcut durumda yeniden inşa sürecinin 350 yıldan fazla sürebileceği tahmin ediliyor. Yaklaşık 50 milyon ton molozun temizlenmesi, patlamamış mühimmat ve insan kalıntıları nedeniyle büyük bir meydan okuma oluşturuyor. Ayrıca, ablukanın kaldırılması ve yeni bir yönetim yapısının oluşturulması gibi konular, yeniden inşa sürecinin başarısı için kritik önem taşıyor.
Gazze'nin yeniden inşası için gereken 53,2 milyar dolarlık fon, bölgenin ekonomik ve sosyal yapısının yeniden tesis edilmesi için hayati önem taşıyor. Ancak, mevcut siyasi ve lojistik engeller, bu sürecin hızlı ve etkili bir şekilde yürütülmesini zorlaştırıyor. Uluslararası toplumun koordineli çabaları ve kapsamlı bir stratejik planlama, Gazze'nin geleceği için kritik bir rol oynayacaktır.
Yorum Yap