Meltem Suat | Timeturk Dış Haberler Servisi / Özel
Gazze'de süren insanlık dramına karşı Avrupa ülkelerinin sessiz kalışı, hukuki düzlemde ilk ciddi yankısını buldu. Orta Doğu'da Adalet için Avukatlar Derneği (AJPO), Fransa hükümeti ve 19 milletvekili hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) resmi başvuruda bulunarak, İsrail'in işlediği savaş suçlarına ortaklık etmekle suçladı.
AJPO Başkanı Dominique Cochain, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne yaptıkları 56 sayfalık başvurunun, sadece İsrail'in değil; bu suça destek veren tüm hükümetlerin de sorumluluğunu sorgulamak üzere hazırlandığını belirtti. Cochain, Roma Statüsü'nün 25. maddesine atıf yaparak, silah satışı ve diplomatik destek gibi eylemlerin cezai sorumluluk doğurduğunu vurguladı.
"Eylemler, söylemlerle tutarsız"
Cochain, Fransa'nın sözde “insani” tutumunun sahadaki gerçekliklerle örtüşmediğini ifade ederek, “Fransa'nın Gazze konusunda net bir hareket çizgisi yok. Söylemlerinden çok eylemlerine bakmak gerekiyor” dedi. İsrail'e destek sağlayan Batı hükümetlerinin sadece diplomatik değil, aynı zamanda cezai olarak da sorumlu tutulması gerektiğini savundu.
Başvuruda, Fransa'nın İsrail'e verdiği silah desteği, İsrail ordusunda görev yapan Fransız vatandaşlarına göz yumması ve diplomatik koruma sağlaması gibi çeşitli gerekçelerle "suçlara dolaylı ama somut katkı sunduğu" ifade edildi.
"Tehditler alıyoruz ama geri adım atmayacağız"
Cochain, bu girişimlerinin Fransa'da kamuoyu tarafından olumlu karşılandığını ancak özellikle İsrail yanlısı politikacılardan tehditler aldıklarını da dile getirdi. “Bu şikayet siyasi değil, hukuki bir sorumluluk çağrısıdır. Suçun failleri kadar işbirlikçileri de hesap vermelidir” diyen Cochain, sürecin kararlılıkla sürdürüleceğini kaydetti.
Silah satışları tartışma konusu oldu
Nisan 2024'te Uluslararası Af Örgütü başta olmak üzere 11 sivil toplum kuruluşu, Fransa'nın İsrail'e silah satışını durdurması için mahkemeye başvurmuştu. Ancak Fransız mahkemesi, bu talepleri reddetti. Fransa Savunma Bakanlığı verilerine göre 2014-2022 yılları arasında İsrail'e toplam 2,5 milyar avroluk silah ihracat lisansı verildi.
Macron'dan Filistin'e diplomatik jest
Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Temmuz ayında yaptığı açıklamada, eylül ayında Filistin devletini tanıyacaklarını ve bu kararı BM Genel Kurulu'nda ilan edeceklerini duyurdu. Fransa ayrıca, insani yardım koridorlarının tıkandığı Gazze'ye havadan yardım ulaştıran az sayıdaki ülkeden biri oldu.
Ancak AJPO, bu adımların samimiyetinin, sahada süregelen destek politikalarıyla çeliştiğini ve Fransız hükümetinin hala İsrail'in suçlarına göz yumduğunu savunuyor.