Fransa'nın 2020'de 10 bin 700 olan Sahraaltı Afrika'daki asker sayısı, son beş yılda büyük ölçüde azaldı. Darbeler ve yerel yönetimlerin baskıları sonucu birçok ülkedeki askeri varlığını sonlandıran Fransa, son olarak Fildişi Sahili'nden çekildi.
AFRİKA'DA FRANSA'NIN ASKERİ VARLIĞI ÇÖKÜYOR!
Fransa, 2020'den bu yana Afrika'daki askeri operasyonlarını ya sonlandırdı ya da üslerini devretmek zorunda kaldı. Mali, Burkina Faso ve Nijer'de gerçekleşen darbeler sonrası bu ülkelerle askeri işbirliği sona ererken, Çad ve Fildişi Sahili'nde de üsler boşaltıldı.
2020'de Mali'de 5 bin, Nijer'de 1500, Cibuti'de 1500, Çad'da 1000, Fildişi Sahili'nde 600, Gabon'da 350, Senegal'de 350 ve Burkina Faso'da 400 Fransız askeri bulunuyordu. Ancak Afrika yönetimlerinin Fransa ile askeri anlaşmaları feshetmesi sonrası, Aralık 2023 itibarıyla Mali, Burkina Faso ve Nijer'de tek bir Fransız askeri bile kalmadı.
Çad'ın talebiyle Ocak 2025 itibarıyla ülkedeki üç Fransız üssü devredildi. Dün itibarıyla Fildişi Sahili'ndeki son üs de yerel orduya teslim edildi.
FRANSA'NIN ASKERİ GERİLEMESİ HIZLANDI
Çad'daki Fransız askerleri tamamen çekilirken, Fildişi Sahili'nde sadece 80 asker kaldı. Ayrıca, Senegal'deki Fransız üssünün yıl sonunda kapatılması bekleniyor.
Buna karşılık, Cibuti ve Gabon'daki Fransız askeri sayısında henüz bir değişiklik yaşanmadı.
FRANSA'NIN BÜYÜKELÇİLERİ SINIR DIŞI EDİLDİ
Afrika'da yalnızca askerler değil, büyükelçiler de hedef haline geldi. Mali'de 2020'de yapılan askeri darbenin ardından Fransa'nın 2013'ten beri yürüttüğü operasyonlar tartışmalı hale geldi.
Mali, Şubat 2022'de yaklaşık 5 bin Fransız askerinin derhal ülkeyi terk etmesini talep etti ve Mayıs 2022'de savunma anlaşmalarını feshetti. Fransa, Gao üssünü kapatmak zorunda kaldı.
Benzer bir süreç Burkina Faso'da yaşandı. Eylül 2022'de İbrahim Traore önderliğindeki askeri yönetim yönetime el koydu ve Ocak 2023'te Fransa ile tüm askeri işbirliğini sonlandırdı. Aynı zamanda Fransa'nın Vagadugu Büyükelçisi Luc Hallade'yi sınır dışı etti.
Bu gelişmelerin ardından Şubat 2023'te 400 Fransız askeri Burkina Faso'yu terk etmek zorunda kaldı.
Fransa, askerlerini Nijer'de yeniden konumlandırmaya çalıştı ancak Temmuz 2023'te Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum'un darbe ile devrilmesi Paris'in bu planını bozdu.
FRANSA, SAHEL'DE KONTROLÜ KAYBEDİYOR!
Nijer'deki askeri yönetim, Ağustos 2023'te Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte'yi 'istenmeyen kişi' ilan etti. Büyükelçi bir ay boyunca ülkeyi terk etmeyi reddetti ancak Aralık 2023'te Fransa, Niamey Büyükelçiliğini kapatmak zorunda kaldı. Aynı zamanda Nijer'deki 1500 asker de tamamen çekildi.
SON DARBE: FİLDİŞİ SAHİLİ'NDEN ÇEKİLME!
Çad, Kasım 2024'te Fransa ile savunma işbirliği anlaşmasını iptal etti ve askerlerin derhal çekilmesini talep etti. Bu talep üzerine Fransa, 30 Ocak 2025 itibarıyla ülkedeki son üssünü de devrederek Çad'dan tamamen çekildi.
Fildişi Sahili Cumhurbaşkanı Alassane Outtara, yeni yıl konuşmasında ülkedeki tek Fransız üssünün devredileceğini duyurmuştu. Dün itibarıyla Port-Bouet üssü Fildişi Sahili ordusuna teslim edildi.
Devir teslim töreninde konuşan Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, Fransa'nın bölgedeki varlığının bitmediğini, yalnızca dönüştüğünü belirtti. Lecornu, Fildişi Sahili'nde 80 askerin kalmaya devam edeceğini vurguladı.