İsrail ordusunun eski Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, İsrail ordusunun Gazze'deki soykırımının başlamasından bu yana 200.000'den fazla Filistinliyi öldürdüğünü veya yaraladığını itiraf etti.

İsrail'in güneyindeki Ein HaBesor sakinlerine konuşan Halevi, "Gazze'nin 2,2 milyonluk nüfusunun yüzde 10'undan fazlası, yani 200.000'den fazla kişi öldürüldü veya yaralandı" dedi.

Konuşmanın bir kaydı Ynet haber sitesinde yayımlandı.

Halevi, soykırımın ilk 17 ayında İsrail ordusuna liderlik ettikten sonra bu yılın mart ayında en üst düzey askeri görevden istifa etmişti.

"Bu yumuşak bir savaş değil. İlk dakikadan itibaren eldivenlerimizi çıkardık. Ne yazık ki daha önce değil," diyen Halevi, Tel Aviv'in, Hamas'ın Ekim 2023'te bir zamanlar Arap köyleri ve çiftlikleri olan güney İsrail'deki yerleşim yerlerine ve askeri üslere düzenlediği saldırıdan önce daha kararlı davranması gerektiğini ima etti.

Halevi'nin aktardığı rakamlar, İsrail makamlarının sıklıkla reddettiği Filistin Sağlık Bakanlığı'nın verilerine yakın.

Bakanlık, soykırımın başlamasından bu yana 64.756 Filistinlinin öldürüldüğünü ve 163.859'dan fazla Filistinlinin yaralandığını bildiriyor; ancak savaşın lojistik kısıtlamaları nedeniyle bu rakamlar eksik hesaplanmış olabilir.

Gazze'de binlerce kişinin daha enkaz altında kaldığından endişe ediliyor.

Uzmanlar, gerçek ölü sayısının Gazze yetkililerinin bildirdiğinden çok daha fazla olduğunu, bunun 200 bin civarında olabileceğini öne sürüyor.

İsrail'in son 24 saatte gerçekleştirdiği hava saldırılarında çoğunluğu Gazze'de olmak üzere en az 65 Filistinlinin hayatını kaybettiği, bunların çoğunun güneye hareket edemediği bildirildi.

Halevi, İsrail'in Gazze'deki soykırım kampanyası sırasında askeri avukatların rolüne de değindi.

"Beni bir kez bile kimse kısıtlamadı. Bir kez bile. Bu arada, beni kısıtlama yetkisi olmayan Askeri Başsavcı [Avukat Yifat Tomer-Yerushalmi] dahil" dedi.

Hukuki tavsiyelerin operasyonel kararları etkilemediğinin altını çizen yetkili, bu durumun İsrailli yetkililerin askeri avukatların eylemleri uluslararası hukuka uygun hale getirmek için yönlendirdiği yönündeki tekrarlanan iddialarıyla çeliştiğini belirtti.

Ayrıca İsrail ordusunun uluslararası alandaki eylemlerini savunmada hukuk danışmanlarının oynadığı pratik rolün de farkında olduğunu belirtti.

Halevi, "Dünyada bunu hukuken nasıl savunacağımızı biliriz diyen hukuk danışmanları var ve bu İsrail devleti için çok önemli" dedi.

Halevi'nin açıklamaları, hukuki danışmanlığın varlığının yanı sıra askeri davranışlar üzerindeki etkisinin sınırlı olduğunu ortaya koyuyor.

'Kauçuk damga' danışmanları

Haveli'nin itirafına insan hakları avukatları sert tepki gösterdi.

Tanınmış İsrailli insan hakları avukatı Michael Sfard, The Guardian'a yaptığı açıklamada, Halevi'nin açıklamalarının "hukuk danışmanlarının onay damgası görevi gördüğünü doğruladığını" söyledi.

Avukat Sfard, "Generaller onları, tavsiyelerini kabul edilebilecek veya reddedilebilecek 'sıradan' danışmanlar olarak görüyorlar; yasal konumları izin verilen ve yasaklanan şeylerin sınırlarını çizen profesyonel avukatlar olarak görmüyorlar." diye ekledi.

Halevi'nin halefi ve şu anki İsrail Ordusu Komutanı Eyal Zamir'in de Gazze'deki sivillerin yerinden edilmesiyle ilgili hukuki tavsiyeleri dikkate almadığı bildiriliyor.

Haaretz gazetesi, askeri başsavcılığın, Gazze'nin güneyinde yeterli barınak sağlanana kadar yaklaşık bir milyon Gazzeli sakin için sınır dışı etme kararlarının ertelenmesini tavsiye ettiğini, ancak bu tavsiyenin dikkate alınmadığını bildirdi.

Gazetenin haberine göre İsrail, Gazze'de savaştan önce yaşayan 700 bin kişi ve şehre sığınan yaklaşık 500 bin yerinden edilmiş kişi de dahil olmak üzere yaklaşık 1,2 milyon kişinin güneye göç etmesini bekliyor.

İsrail ordusu, Halevi'nin Gazze'deki can kayıplarına ilişkin son açıklamaları ve hukuki denetimle ilgili henüz bir açıklama yapmadı.

TRTGlobal