Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni tip koronovirüsün kökenine ilişkin soruşturmaların ikinci evresinde, Çin'den daha fazla iş birliği yapmasını istedi.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Ghebreyesus yaptığı açıklamada, Çin'e daha fazla erişim ve şeffaflık çağrısı yaptı.
Ghebreyesus hem COVID-19 salgını öncesi hem de sonrası verilere erişilmesi gerektiğini belirterek, ilk soruşturma aşamasında Çin'in verileri araştırma ekibiyle paylaşmadığını bildirdi.
İlk araştırmada verilerle ilgili zorluk yaşandı
Salgının kökenine dair yapılan araştırmanın ilk aşaması şubat ayında sona ermişti.
İnceleme sürecinde bazı heyet üyeleri, Çinli yetkililerin salgının başındaki ilk vakalarla ilgili kendi hazırladıkları özetleri ve veri analizlerini kendilerine verdiğini ancak ham bilgileri paylaşmayı reddettiğini açıklamıştı.
Çin, uluslararası baskıların artmasıyla DSÖ heyetinin Vuhan'da incelemeler yapmasına izin vermişti.
DSÖ, ilk vakaların ortaya çıktığı Çin'in Vuhan kentine uluslararası bilim insanlarından oluşan bir heyet göndermişti.
Heyet, 29 Ocak'ta başladığı saha çalışmalarında, ilk vakaların görüldüğü Vuhan Deniz Ürünleri Gıda Pazarı'nın yanı sıra virüsün bir kaza sonucu dışarı çıktığı iddialarına konu olan Vuhan Viroloji Enstitüsü'nde de incelemeler yapmıştı.
Virüsün Çin'in Vuhan kentindeki bir laboratuvardan gelme olasılığının çok düşük olduğu ve muhtemelen yarasalardan kaynaklandığı sonucuna varılmıştı.
Ham verilere erişilmesi önemli
Cenevre'de konuşan Dr. Tedros Ghebreyesus, DSÖ'nün bu sefer pandeminin hemen öncesinden ve başlangıcından ham hasta verilerine erişmesi gerektiğini söyledi.
Ayrıca, bir tıp uzmanı olarak kazaların olabileceğini bildiğini belirterek, Wuhan'daki laboratuvar hakkında net bilgi istedi.
Çin'in en iyi virüs araştırma laboratuvarlarından biri olan Vuhan Viroloji Enstitüsü'ndeki sızıntıyla ilgili spekülasyonlar geçen yıl başlamış ve eski ABD Başkanı Donald Trump tarafından yayılmıştı.
Salgın bitmiyor
DSÖ'nün acil durum komitesi, yeni ve daha tehlikeli varyantların dünyaya yayılmasının beklendiğini söyledi.
Komite yaptığı açıklamada, "Salgın bitmek üzere değil" diye uyardı.
Komite başkanı Didier Houssin, "Hala bu virüsün peşindeyiz ve virüs hala peşimizde" dedi.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, yoğun bakım yatakları ve oksijen eksikliği nedeniyle Afrika'da yeni tip koronavirüse bağlı ölümler bir hafta içinde yüzde 43 arttı.
Çin'den olumsuz yanıt
Pekin yönetimi ise örgütten gelen çağrıya olumsuz yanıt verdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian hasta verilerinin kişisel bilgiler içerdiğini belirtti.
Sözcü gizlilik hakları nedeniyle bu verilerin kopyalanamayacağını veya Çin dışına çıkarılamayacağını öne sürdü.
Çin ve Dünya Sağlık Örgütü arasındaki anlaşmazlık virüsün kökenlerine yönelik yapılacak araştırmanın ele alınacağı uluslararası toplantı öncesi patlak verdi.
194 üye ülkenin katılacağı toplantıda virüsün kökenine ilişkin ikinci faz araştırmaya yönelik öneriler masaya yatırılacak.
