Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier tarafından 26 Mart'ta imzalanan "Vatandaşlık Yasası'nın Modernizasyonu Yasası," yarın resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek. Bu yeni yasa ile Alman vatandaşlığına geçişler kolaylaşacak ve çifte vatandaşlık önündeki engeller ortadan kalkacak.
Yeni düzenlemeyle birlikte, Almanya vatandaşlığına geçmek isteyenler kendi ülkelerinin vatandaşlığından vazgeçmek zorunda kalmayacak. Böylelikle Almanya'da yaşayan Türk vatandaşları, Türk vatandaşlığından ayrılmadan Alman vatandaşlığına da sahip olabilecekler.
Yasanın getirdiği önemli değişikliklerden biri de Alman vatandaşlığına geçmek için gerekli olan yasal ikamet süresinin 8 yıldan 5 yıla indirilmesi. Ayrıca, kişinin ülkedeki yaşam şartlarına uyum sağlama konusunda gösterdiği başarı, gönüllü çalışmalar yapması veya dil öğrenme konusundaki çabası gibi durumlarda bu süre 3 yıla kadar düşürülebilecek.
"EBEVEYNLERİNDEN BİRİ 5 YIL ÜLKEDE İKAMET EDİYORSA DOĞAN ÇOCUK ALMAN VATANDAŞI OLACAK"
Almanya'da doğan çocuklar, ebeveynlerinden birinin en az 5 yıl yasal olarak ülkede ikamet etmesi durumunda Alman vatandaşlığı alabilecekler. Daha önce yürürlükte olan ve kişiyi 23 yaşına kadar ebeveynlerinin vatandaşlığı veya Alman vatandaşlığı arasında seçim yapmaya zorlayan "opsiyon modeli" ise kaldırılıyor.
Vatandaşlık başvurusunda bulunanların Almanca dil bilgisini kanıtlaması ve vatandaşlık testine girmesi gerekiyor. Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlerin özgürlükçü toplumun değerlerini kabul etmesi ve Almanya'nın nasyonal sosyalist rejimin hukuksuzluğu ve sonuçlarıyla ilgili tarihsel sorumluluğunu kabul etmeleri şartı aranacak. Bu sorumluluk, Yahudi yaşamının korunmasını da içeriyor. Yahudi düşmanı, ırkçı, yabancı düşmanı veya başka insanlık dışı eylemlerde bulunanlar, ayrıca kadın-erkek eşitliğini kabul etmeyenler Alman vatandaşlığına alınmayacak.
"ALMANYA'NIN TARİHSEL SORUMLULUĞUNUN KABUL EDİLMESİ GEREKİYOR"
Almanya İçişleri Bakanlığının açıklamasında, Almanya'da vatandaşlığa geçmek isteyenlerin özgürlükçü bir toplumun değerlerini kabul etmesi gerektiği vurgulanarak, "Bu değerleri paylaşmayan, hatta bunlara aykırı davranan kişilerin Alman vatandaşı olmasına izin verilmiyor," ifadesi kullanıldı. Ayrıca, Almanya'da artan Yahudi düşmanlığına tepki olarak vatandaşlık testindeki soru listesinin genişletildiği belirtilerek, "Antisemitizm, İsrail devletinin var olma hakkı ve Almanya'daki Yahudi yaşamı konularında yeni sınav soruları eklendi," ifadesi yer aldı.
Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlerin sosyal yardım almadan kendisinin ve ailesinin geçimini sağlamaları gerekiyor.
"MİSAFİR İŞÇİ JENERASYONUNA KOLAYLIK"
İşgücü Anlaşması kapsamında 30 Haziran 1974'e kadar Federal Almanya Cumhuriyeti'ne (Batı Almanya) ve sözleşmeli işçi olarak 13 Haziran 1990'a kadar eski Almanya Demokratik Cumhuriyeti'ne (Doğu Almanya) gelen işçiler için vatandaşlığa girişte yapılan yazılı sınav ve diğer bazı koşullar geçerli olmayacak.
Berlin eyaletinin Göçmenlik Dairesi Direktörü Engelhardt Mazanke, yeni yasaya ilişkin hazırlıklarını ve Alman vatandaşlığı başvurularında nelere dikkat edilmesi gerektiğini değerlendirdi. Mazanke, vatandaşlık konularına ilişkin sorumlulukların 1 Ocak 2024'ten itibaren belediyelerden Göçmenlik Dairesine geçtiğini belirterek, böylelikle süreci kolaylaştırma, merkezi bilgilendirme ve özellikle bu süreçleri dijitalleştirme imkanı bulduklarını söyledi. Mazanke, dijital olarak vatandaşlık başvurusu yapılabildiğini ifade ederek, "Böylelikle (Alman) vatandaşlığına geçmek isteyenler başvurularını günün her saati yapabiliyor. Ayrıca vatandaşlığa kabul koşullarını karşılayıp karşılamadığınızı görmek için önceden 'Hızlı Kontrol' (Quick-Check) testini yapabilirsiniz. Bu, vatandaşlığa geçmek isteyenler için inanılmaz bir kolaylıktır. Bu bizim için de inanılmaz bir kolaylık çünkü bireysel vakalarda prosedürler artık çok daha hızlı ilerleyebiliyor," dedi.
Yeni yasanın vatandaşlığa geçmek isteyenlere birtakım kolaylıklar getireceğini ifade eden Mazanke, "Ancak çok sayıda kişinin kanun koyucunun bu siyasi kararını uzun süreden beri beklediği için biz de daha fazla başvuru bekliyoruz. Bu da süreçlerin kısalmayacağına, hatta muhtemelen daha da uzamasına yol açacak. Ancak şimdi Alman olmak isteyenler için kesinlikle büyük bir kolaylık olacak," değerlendirmesinde bulundu.
"SÜREÇLERİ HIZLI SONUÇLANDIRMAK İÇİN ELİMİZDEN GELEN HER ŞEYİ YAPACAĞIZ"
Mazanke, dairenin oluşacak yoğunluk için hazır olup olmadığına ilişkin soruya ise, "Doğrusunu söylemek gerekirse, şu anda kaç kişinin başvuruda bulunacağını tam olarak tahmin etmek mümkün değil. Gerçekten güvenilir tahminler yok. Bu bakımdan gerçekten bire bir hazır mıyız sorusuna cevap veremiyorum. Ancak süreçleri mümkün olduğunca hızlı ve verimli bir şekilde sonuçlandırmak için elimizden gelen her şeyi yapacağız," ifadesini kullandı.
Mazanke, bu yıl yapılan tüm başvuruları sonuçlandıramayacaklarını kesin olarak belirtti. Geçen yılın sonuna kadar kişinin başvuruda bulunmadan önce "bilgilendirme görüşmesine" katılmasının zorunlu olduğunu, bunun için randevu alınması gerektiğini ve randevu zamanlarının az olduğunu aktaran Mazanke, "Bu da bir kişinin çok uzun beklemek zorunda kaldığı anlamına geliyordu. Şimdi bu çok daha kolay hale geldi. Çünkü kriterlerin yerine getirilip getirilmediği çok hızlı şekilde kontrol edilebiliyor ve başvurular da çok hızlı şekilde yapılabiliyor," şeklinde konuştu.
Mazanke, bu yıl vatandaşlığa geçenlerin sayısını artıracaklarını vurgulayarak, "Geçen yıl Berlin'de 9 bin kişi Alman vatandaşlığına geçti. Bu yıl 20 bin kişinin vatandaşlığa kabulünü gerçekleştirmek istiyoruz. Yani sayı iki katından fazla artacak," dedi. Ancak geçmiş dönemden belediyelerden işleme alınmayan 40 bin başvurunun kendilerine ulaştığını ve dijital başvuru süreciyle de şimdiye kadar ek olarak 20 bin başvuru yapıldığını belirtti.
Bu başvurular hesaplandığında ve bu yıl 20 bin başvurunun sonuçlandırılacağı düşünülse bile, tüm başvuruların bu yıl bitirilemeyeceğini ifade eden Mazanke, bundan sonra da başvuruların yapılmaya devam edeceğini belirtti. Mazanke, daha önce yapılan başvuruların işleme koyulup koyulmadığı ve işleme alınma sıralamasına ilişkin bir soruya da, bu konuda karma bir modele karar verdiklerini yanıtladı. Burada çeşitli kriterlere bakarak karar verdiklerini aktaran Mazanke, "Çünkü vatandaşlığa geçmek için bugün başvuran ve tüm gereklilikleri yerine getiren birinin yıllarca beklemesinin adil olmadığını düşünüyoruz ve ayrıca bu işlem için zamanın gelip gelmediğini her zaman önceden kontrol etmeniz de verimli değil," dedi.
Başvuruların eksiksiz olmasının belirleyici olduğunu vurgulayan Mazanke, "Eğer acil bir neden varsa, örneğin vatandaşlığa kabul belgesini almadan önce bir kişi devlet memuru olarak öğretmen olamayacaksa, o zaman bu tür müracaatları öne çekmeye çalışıyoruz," dedi.
Mazanke, Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlere önce "Quick-Check" yapmalarını ve tüm evraklar tamam olduğunda dijital olarak başvuru yapmalarını tavsiye etti. İşlemlerin sonuçlanmasının ne kadar sürdüğüne ilişkin bir soruya da "Başvuruların sonuçlandırılmasının gerçekten ne zaman bitirileceğini tahmin edemiyorum. Ortalama işlem süresinin ne kadar olduğunu da söyleyemem çünkü ne kadar yeni başvuru alacağımızı bilmiyoruz," yanıtını verdi.
Mazanke, özellikle Berlin'deki Türk toplumundan çok sayıda başvuru beklediklerini de sözlerine ekledi.
