Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, İsrail'e yönelik uygulanacak yaptırımların detaylarını açıkladı. AB Komisyonu'nun teklifine göre, İsrail'in AB'ye ihracatının yüzde 37'si yeni gümrük vergilerinden etkilenecek, ayrıca 15,5 milyon avroluk işbirliği fonu dondurulacak.
AB Komisyonundan üst düzey bir yetkili, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in geçen hafta duyurduğu yaptırım teklifine ilişkin ayrıntıları paylaştı. Yetkili, Komisyonun kendi yaptırımları kapsamında “twinning” adı verilen ve AB üye ülkeleri ile İsrail makamlarını kamu yönetimi, mevzuat, enerji ve iklim politikası, istatistik gibi alanlarda eşleştiren kurumsal işbirliği programlarının hedef alındığını belirtti.
Yetkili ayrıca, İsrail'in Abraham Anlaşmaları çerçevesinde bölgesel entegrasyonunu destekleyen projelerin finanse edildiği “bölgesel tesis”in de askıya alınacağını açıkladı. İsrail'e yönelik 2025 yılı için yaklaşık 6 milyon avro tahsis edildiğini, bunun da askıya alınacağını ifade etti. Geçmiş yıllarda başlatılan projeler için de herhangi bir adım atılmayacağını vurguladı.
Yetkili, 2020-2024 döneminde bu iki alana toplam 14 milyon avro ayrıldığını, bunun 4,3 milyon avrosunun sözleşmeye bağlandığını, yaklaşık 9,5 milyon avronun ise henüz bağlanmadığını ve bu tutarın da dondurulacağını kaydetti.
AB Komisyonunun AB Konseyine önereceği yaptırımların, AB-İsrail Ortaklık Anlaşması'nın yalnızca ticarete ilişkin kısımlarını hedef aldığı açıklandı. Bu anlaşmaların serbest ticaret alanı oluşturduğunu ve malların serbest dolaşımını sağladığını hatırlatan yetkili, Komisyonun İsrail ile ticareti tamamen askıya almayı değil, ticaret tercihlerini kaldırmayı önerdiğini, bunun da gümrük vergileriyle uygulanacağını bildirdi.
Yetkili, teklifin AB Konseyinde nitelikli çoğunluk bulup bulmayacağı konusunda yorum yapmadı ancak kabul edilmesi halinde yaptırımların İsrail'in AB'ye ihracatının yüzde 37'sini etkileyeceğini söyledi. Tedbirlerin bildirimden 30 gün sonra yürürlüğe gireceği de aktarıldı.
Komisyonun ayrıca işgal altındaki Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler ile şiddet eylemlerinden sorumlu tutulan İsrailli bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich hakkında daha önce sunduğu yaptırım önerisinin bulunduğu ve bu konuda yeni bir ivme olduğu belirtildi.
AA