TIMETURK | HABER MERKEZİ
ABD ve Türkiye hattında gündemin sıcak sıcak konusu F-35! ABD, F-35 projesine önemli üretim desteği veren ve uçağın üçüncü büyük alıcısı olarak da projeye büyük katkı sağlayan Türkiye'ye yönelik bu tutumunu sürdürürken İtalya'dan yeni bir haber geldi.
İTALYA ALIMI DÜŞÜRDÜ
İtalya F-35 alım sayısını düşürdü! Buna göre 5 yıl içinde 10 adet almayı hedefleyen İtalya bu sayıyı 6'ya düşürdü
TÜRKİYE'YLE GERİLİM
ABD Savunma Bakanlığı, pazartesi günü (1 Nisan 2019) Türkiye'ye kasım ayında gönderilmesi planlanan iki F-35 uçağı için hazırlık faaliyetlerinin ve uçakla ilgili sevkiyatların durdurulduğunu açıkladı. Pentagon sözcüsü, gönderimi durdurma kararının "Türkiye, S-400 alımından vazgeçtiğine dair, hiç yanlış anlaşılmaya yer vermeyecek nitelikte bir karar alana kadar" geçerli olacağını söylemişti. Dün akşam saatlerindeyse (2 Nisan 2019) Pentagon'da bakanın yerine görevi vekâleten sürdüren Patrick Shanahan, bir açıklama yaparak Türkiye'nin Rusya'dan almayı planladığı S-400 füzelerinden dolayı Washington'ın F-35 savaş uçaklarının teslimatını iptal etme meselesinin çözülmesini umduğunu söyledi. Shanahan, "Umarım sorunu çözeceğiz ve böylece (Türkiye) Patriotlar ve F-35'ler olmak üzere doğru savunma ekipmanına sahip olacak" açıklamasında bulundu.
TARİHİN EN PAHALI PROJESİ
ABD askeri tarihinde en pahalı projelerden biri olan F-35'ler için ABD maliyeti karşılayamadığı gerekçesiyle diğer ülkeleri ortak etmişti.
"UÇAN BİLGİSAYAR"
F-35'ler savaş uçaklarının beşinci nesil temsilcisi. Teknoloji harikası, uçabilen bilgisayarlar olarak tanımlanıyorlar. Kısa kalkış, dikine iniş gibi özellikler taşıyan modelleriyle uçak gemilerinde kullanım özelliklerine sahip. Uçağın, Türk Hava Kuvvetlerinde envanterden çıkarılacak F-4'lerin yerini alması planlanıyor.
2002 yılında başlayan F-35 projesinde ABD, İngiltere, Danimarka, İtalya, Hollanda, Kanada, Norveç, Avustralya ve Türkiye ortak. Ortaklar, uçağın geliştirilmesi, üretimi ve kullanımında öncelikli rol alıyor.
Türkiye 10 firma ve kuruluşla F-35 projesine destek veriyor. ASELSAN, TUSAŞ, HAVELSAN, ROKETSAN, AYESAŞ, MİKES ile Kale ve Alp Havacılık firmaları F-35 için çalışıyor. TUSAŞ uçağın orta gövdesini üretiyor, kalitesiyle ve teslimat zamanı titizliğiyle takdir ediliyor. ASELSAN komünikasyon, navigasyon ve tespit sisteminde aviyonik arayüz kontrol modülünü hazırlıyor. HAVELSAN mühendislik desteği veriyor, kokpit camı, fren sistemi, iniş takımı kontrol modülleri gibi parçaları projeye kazandırıyor. Proje yönetimi üretimin 12 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirtiyor.
Türkiye'nin üretimdeki başarısı, bakım garantisi, Avrupa motor bakımı yatırımı ve projeye desteği sebebiyle projeden çıkarılması neredeyse imkansız. Bu destek, şimdiden 100+20 uçak alım garantisi ve bir milyar dolar civarında ödeme yapılmasıyla özetleniyor. Türkiye, Japonya ve İngiltere'nin ardından uçağın üçüncü büyük müşterisi durumunda.
TÜRKİYE PROGRAMDAN ÇIKARSA NE OLACAK?
Üretim ortaklığı nedeniyle Amerikan tarafı da Türkiye'nin programdan çıkması halinde, boşluğun nasıl doldurulacağını bilmiyor.