İsrail gazetesi The Jerusalem Post'ta, yayınlanan JEREMY BOB'un analiz yazısında, ABD Başkanı Trump'ın dün, İran Devrim Muhafızları Birliği'ni terör listesine dahil etmesini ve bunun ne gibi sonuçları olacağını yazıyor.
Analiz yazısının çevirisi şöyle:
Pazartesi günü (dün), ABD, İran Devrim Muhafızları Birliği'nin (IRGC), terörist olduğunu ilan etti.
Reuters'in geçtiğimiz hafta yayınladığı raporda, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA), Başbakan Netanyahu tarafından geçen yıl açığa çıkarılan gizli bir İran nükleer sitesini ziyaret ettiği ortaya çıktı.
Mart ayının sonunda, İran İslâm Cumhuriyeti'nin dini lideri Ayetullah Ali Hameney, İslâm Cumhuriyeti'nin, ABD'nin yaptırımlarına rağmen süresi doluncaya kadar 2015 nükleer anlaşmasına bağlı kalacağını açıkça belirtti.
Hameney, Mart ayı sonlarında yaptığı konuşmada, İran'ın ABD'nin yaptırımlarından başarıyla kurtulduğunu belirtti.
‘ABD'NİN, İRAN'IN
TAVRINI DEĞİŞTİRMESİ ZOR'
ABD, Tahran'ı ekonomik olarak yaralarken, İslâm Cumhuriyeti'nin davranışını değiştirmekten çok uzak olduğunu gördü.
Bu yüzden ABD, İran'ın davranışını etkilemek ve İran Devrim Muhafızları Birliği'ne (IRGC), doğrudan zarar vermek için yaptırımları artırmak istiyor.
Hiç kimsenin bunun başarılı olup olmayacağına dair bir fikri yok; çünkü, en geniş tanımıyla İran Devrim Muhafızları Birliği (IRGC), ülkenin büyük kısımlarını etkileyebilir.
‘IRGC, SADECE ASKERİ
GÜÇ DEĞİL'
Bunun nedeni, IRGC'nin yalnızca askeri bir güç değil, aynı zamanda ekonominin büyük bölümlerini de kontrol etmesidir.
Ancak ABD'nin önerisi, ne kadar etkili olsa da, IRGC'nin Orta Doğu ve Asya'daki ABD birliklerine saldırması tehdidi de ortaya çıkıyor.
İran, bu tehditle ne kadar ileri gidecek? Muhtemelen fazla değil. Fakat, milisleri birkaç ABD ordusu devriyesini havaya uçursa, ya da gizli CIA görevlilerini (Sünni cihadcıların 2009'da Ürdün'de yapmayı başardıkları gibi) havaya uçursa, bölgedeki gerilimler artabilir.
Bu noktada soru, Trump yönetiminin niteliksiz kalması ve askeri gücü bir cevap olarak kullanması ya da bazı sert yaptırımların uygulanmasının sessizce geri çekilip düşmemesi olabilir.
Tahran, ABD'nin yeni yaptırımlarla zarar verip vermeyeceğini görene kadar saldırıları bekletebilir.
‘IAEA, ALDIĞI NUMUNELERİ
HAZİRAN'DA AÇIKLAYACAK'
Bu arada, tüm taraflar, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA), geçen ay yaptığı ziyaretten, geçen yıl Netanyahu tarafından vurgulanan gizli İran nükleer tesisine ilişkin bulgularını açıklamasını bekliyor olacak. IAEA, sahadan numuneler aldı ve muhtemelen bu numunelerin sonuçlarını Haziran ayında açıklayacak.
Eğer IAEA ihlalin kanıtını bulursa, oyun ABD lehine döner ve ABD, İran'dan nükleer program konusunda daha fazla taviz kopartıp, küresel baskısını artırabilir.
‘İRAN, ABD'YE TAVİZ
VERMEYİ REDDEDİYOR'
Neticede ne IRGC hareketi ne de IAEA incelemesi meseleyi kökten çözmeyecek. Washington yaptırımlar konusunda hâlâ ısrarlı, Tahran ise bu konuda taviz vermeyi reddediyor. Bu da bizi İran dini lideri Hameney'in bekleme planına ulaştırıyor. Hameney, Trump gidene kadar bekleyip yeni bir ABD başkanı ile daha iyi bir diplomatik ilişki kurmayı planlıyor. Ancak bu planın dönüm noktası için 2020 Kasım'a kadar beklemesi gerekiyor.
