ABD Başkanı Donald Trump'ın küresel ticaret hedefleri büyük iddialarla duyurulsa da, ABD bugüne kadar yalnızca İngiltere, Çin ve Vietnam ile ticaret anlaşması imzalayabildi. Tarife savaşları, karşılıklı vergiler ve ticaret restleşmeleri sonrası Trump'ın “her ülke bizimle anlaşmak istiyor” yönündeki açıklamaları beklentileri artırsa da, müzakereler sınırlı sonuç verdi.
Başkan Donald Trump, 2 Nisan'da açıkladığı ve “kurtuluş günü” olarak tanımladığı yeni ticaret planında, “adil olmayan ticaret uygulamaları”nı gerekçe göstererek, yüzde 10'luk temel tarife dahil olmak üzere geniş kapsamlı bir gümrük vergisi planını duyurdu. Küresel piyasalarda sert dalgalanmalara neden olan bu açıklamanın ardından bazı ülkelere 90 günlük muafiyet tanındı.
ABD'nin Çin ile yaşadığı ticaret savaşı, misillemelerle birlikte gümrük vergilerinin karşılıklı olarak yüzde 125 ve yüzde 145 seviyelerine ulaşmasına neden oldu. Ancak Cenevre'de yapılan görüşmelerin ardından 14 Mayıs itibarıyla ABD'nin Çin mallarına uyguladığı vergiler yüzde 30'a, Çin'in ABD ürünlerine uyguladığı vergiler ise yüzde 10'a indirildi. Trump, bu süreçte Çin ile ticaret anlaşması imzalandığını duyurdu.
İlk büyük anlaşma ise 7 Mayıs'ta İngiltere ile yapıldı. Trump, “saygın bir ülke” olarak nitelediği İngiltere ile imzalanan anlaşmanın ABD-İngiltere ilişkilerini güçlendireceğini belirtti. Bu anlaşma kapsamında ABD, İngiliz otomobillerine uygulanan vergileri 100 bin araca kadar yüzde 10'a indirirken, İngiltere de ABD'den daha fazla sığır eti ve etanol ithal etmeyi kabul etti.
Trump, bu ay başında Vietnam ile de ticaret anlaşması sağlandığını açıkladı. Anlaşmaya göre ABD ürünleri “sıfır gümrük vergisiyle” Vietnam pazarına girebilecek. Vietnam'dan ABD'ye gönderilen ürünlere ise yüzde 20 vergi uygulanacak. Başka ülke menşeli ürünlerin Vietnam üzerinden aktarılması halinde ise vergi oranı yüzde 40 olacak.
Trump'ın "her ülkeyle anlaşma" söylemine rağmen şu ana kadar sadece üç ülkeyle anlaşma sağlanırken, Japonya, Hindistan ve AB ile yapılan müzakereler henüz sonuçlanmadı. ABD, Japonya ve Güney Kore'ye “tarife mektupları” göndererek 1 Ağustos'tan itibaren yüzde 25 ek vergi uygulayacağını bildirdi. Ayrıca Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya, Tayland, Laos ve Myanmar gibi ülkelere yönelik tarife oranları da tek tek açıklandı.
Beyaz Saray Sözcüsü Leavitt, önümüzdeki günlerde 12 ülkeye daha tarife mektupları gönderileceğini duyurdu. Tarife erteleme süresi ise Trump tarafından 1 Ağustos'a kadar uzatıldı.
Trump'ın "90 günde 90 anlaşma" söylemine rağmen sadece üç anlaşmanın imzalanması, analistlerce “tarife stratejisinin uzun vadeli uygulanabilirliği” açısından eleştirildi. ABD'nin bu yaklaşımının küresel ticaret dengelerine etkisinin belirsizliğini koruduğu değerlendirildi.
Yorum Yap