Ünlü Rus yazar Leo Tolstoy, sert eleştirel yargıları ve kendi yazıları ile ünlüdür. Bazı dünyaca ünlü yazarların yetenek ve otoritesini sorgulamıştır. Tolstoy'un Shakespeare ve Puşkin gibi edebi devlerin büyüklüğünü neden reddettiğini açıklıyor.
Yeteneksiz Shakespeare
Leo Tolstoy, ünlü İngiliz şair, oyun yazarı ve oyuncu William Shakespeare'in en ateşli eleştirmenlerinden biriydi. İngiliz yazarın bir dahi olduğunu inkar etti ve edebiyat çevrelerindeki konumunu zayıflatmak için elinden geleni yaptı.
Tolstoy'a göre, 50 yılın en iyi bölümünü Shakespeare'i anlamak için harcadı. Mümkün olan her dilde ve çeviride oyun yazarına geri dönmeye devam etti, ancak sonuç hep aynıydı: Shakespeare'in yazıları Tolstoy'da "tiksinti, yorgunluk ve şaşkınlık" duygularını uyandırdı.
Son olarak, 1906'da 75 yaşındaki Tolstoy, Shakespeare'e karşı duyduğu yoğun hoşnutsuzluğu açıklayan geniş kapsamlı bir makale yazdı.
Tolstoy, “Shakespeare'i ilk okuduğumda hissettiğim şaşkınlığı hatırlıyorum” diye yazdı. “Güçlü bir estetik zevk almayı bekliyordum; ancak birbiri ardına en iyi eserlerini okudum: Kral Lear, Romeo ve Juliet , Hamlet ve Macbeth, sadece zevk hissetmedim, aynı zamanda karşı konulmaz bir tiksinti de hissettim.”
Tolstoy, Shakespeare'in eserlerini ahlaka aykırı buldu ve hatta yazarın oyunlarının neredeyse hiçbir sanatsal değeri olmadığını yazdı.
Shakespeare'in muazzam etkisini ve popülerliğini inkar edemezdi; ancak asıl amacı herkesin Shakespeare'e hayran olmasıydı ve buna rağmen neredeyse hiç kimse nedenini açıklayamıyordu.
Rus yazar, “felsefi düşünce ve estetik yasaların diktatörü” olarak kabul ettiği ‘Goethe ve Shakespeare'in küresel popülaritesine muazzam bir katkı yaptığından emindi. Tolstoy, bu oyun yazarının yaygın çağrışımını "bir dizi sıradan duruma" düşürdü ve düşüncesi çok fazla destek görmese de, ölümüne kadar bundan vazgeçmedi.
Önemsiz Puşkin
Tolstoy'un Alexander Puşkin'e karşı tutumu oldukça tartışmalıydı. Şiirinin neredeyse hiçbir değeri olmadığını iddia ederek, Puşkin'in ulusal bir edebi hazine konumunu hak ettiğini reddetti; yine de birçok edebiyat eleştirmeni ve hatta Tolstoy'un kendisi, Puşkin'in Tolstoy'un eserleri üzerindeki etkisinin kanıtlarını fark etti. Bu yüzden, Tolstoy, Puşkin'in şiirine dayanamasa da, ona bir yazar olarak gerçekten saygı duyuyordu, Puşkin'in edebi sanat vizyonunun iyi yazarların istediği bir şey olduğunu hissediyordu.
Sovyet tarihçisi Boris Eikhenbaum, bu çelişkiyi derinlemesine inceledi. Tolstoy için "iki Puşkin" olduğunu yazdı. Tolstoy'un hiç katlanamadığı birincisi, evrensel olarak hayranlık uyandıran, sürekli övülen ünlü şairdi, ikincisi ise Tolstoy'un bilge edebiyat öğretmeniydi.
Ayrıca Puşkin, Shakespeare'i, Tolstoy'un İngiliz oyun yazarından nefret ettiği kadar seviyordu; bu, Tolstoy'un büyük Rus şairi hakkındaki şüphelerinin bir başka nedeni olabilir.
Kötü oyun yazarı Çehov
Anton Çehov ve Leo Tolstoy birbirlerini kişisel olarak tanıyorlardı. Karşılıklı saygı duyuyorlardı ve birbirlerinin edebi eserlerine bir ölçüde hayranlık duyuyorlardı. Ancak bu, Tolstoy'un arkadaşını şiddetle eleştirmesini engellemedi.
Tolstoy, Çehov'un başyapıtları defalarca tekrar okunabilen büyük bir sanatçı olduğunu söylerdi. Oyunları dışında. Bir defasında Çehov'a, “Bir oyun yazarı tiyatro müdürünü elinden tutmalı ve onu gitmesini istediği yöne yönlendirmelidir. Ve karakterinizi nerede takip edebilirim? Oturma odasındaki kanepeye ve arkaya - çünkü karakterinizin gidecek başka yeri yok" dedi.
The Book of Life (1922) 'de Çehov'un meslektaşı Peter Gnedich, Çehov'un Tolstoy ile olan ilişkisine dair ifadelerinden birini hatırlıyor: “Geçenlerde Gaspra'da Tolstoy'u ziyaret ettim. Hastalık nedeniyle yatalaktı. Diğer şeylerin yanı sıra, benim ve işlerim hakkında konuştu. Sonunda, vedalaşmak üzereyken elimi tuttu ve "Bana veda öpücüğü" dedi. Ona eğildiğim ve beni öptüğü sırada kulağıma hâlâ enerjik, yaşlı bir adamın sesiyle fısıldadı, 'Biliyorsun, oyunlarından nefret ediyorum. Shakespeare kötü bir yazardı ve oyunlarınızın onunkinden daha kötü olduğunu düşünüyorum. "
Kaynak: Rbth
