Önceki gün gazeteci Cemal Kaşıkcı cinayetiyle ilgili Amerikan mahkemesinden, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'a "WhatsApp" aracılığıyla celp kararı gönderilmesi “tehlikeli bir gelişme!” olarak yorumlandı.
Konuyla ilgili ‘Alkhaleejonline.net'te yayımlanan bir analiz haberde, "Seçimler Suudi Arabistan'ın isteklerine aykırı giderse, Bin Selman'ı soğuk bir kış bekliyor" denildi.
‘Alkhaleejonline.net'te yayımlanan, “Tehlikeli bir gelişme ... Suudi Arabistan'ın Veliaht Prensi'ne bir Amerikan mahkemesini çağırmak ne anlama geliyor?” başlıklı analiz haber şöyle:
Uluslararası insan hakları örgütlerine göre, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman aleyhine yabancı mahkemelerde dava açılması, yargılanma sürecinde niteliksel bir gelişmeyi temsil ediyor.
‘Bin Selman' hakkında şüpheler toplanıyor; Bunlardan en sonuncusu, Washington'daki Federal Mahkemeyi, kendisiyle ve tüm suikast ekibiyle bağlantılı bazı kişilere ek olarak, genç prens için bir celp çıkarmaya sevk eden Suudi subayı Saad al-Jabri'ye düzenlenen suikast girişimiydi.
Krallığın fiili hükümdarı olarak görülen Suudi Veliaht Prensi aleyhine açılan davanın sonucu ne olursa olsun ve aleyhine verilen celplere dayanarak mahkemeye çıkıp çıkmayacağına bakılmaksızın (pek olası değil), yaşananlar kovuşturma yolunda bir paradigma değişikliğidir. Bu celp kararı Suudi Veliaht Prensini dünya mahkemelerinde ve önümüzdeki dönemde adını etkileyebilir.
Yeni arama
29 Ekim 2020'de CNN, bir Washington mahkemesinin WhatsApp uygulaması aracılığıyla Suudi Veliaht Prensi'ne mahkeme celbi gönderdiği açıklandı.
Washington mahkemesi tarafından hazırlanan bir belge, 22 Eylül'de WhatsApp aracılığıyla Prens Muhammed bin Selman'a hem Arapça hem de İngilizce olarak bir muhtıra ve celp mektubu gönderdiğini gösterdi.
Mahkeme belgeleri ayrıca, WhatsApp aracılığıyla gönderilen mesajların muhatap tarafından varışlarını ve bunlara erişimlerini gösteren bir resmini de içeriyordu ve not özellikle, Amerika Birleşik Devletleri'nde Doğu Saati ile 16.55'te (Suudi saatine göre 11:05) gönderilmişti ve muhatap bunu, varışından 20 dakika sonra gördü.
Mahkeme ayrıca, Misk Hayırsever Vakfına ve Suudi Veliaht Prensin'in özel bürosu yöneticisi Deir Al-Asaker, kraliyet mahkemesinin eski danışmanı Suud Al-Qahtani ve Suudi Genel İstihbarat eski başkan yardımcısı Ahmed Asiri de dahil olmak üzere 9 Suudi sanığa WhatsApp üzerinden celpler gönderdi.
Önceki çağrı
Bu ilk çağırma değildi. 10 Ağustos 2020'de Washington'daki ABD Bölge Mahkemesi, Suudi güvenlik bölümündeki eski subay Saad Al-Jabri'nin açtığı dava çerçevesinde Velihat Prens bn Selman ve diğer 13 kişiyi çağırma emri çıkardı.
Saad Al-Jabri ve Suudi Veliaht Prensi, Amerikan mahkemelerinde bir dizi suçlamayla yargılıyor. Yargılama, Ekim 2018'de ülkesinin İstanbul Konsolosluğu'nda öldürülen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'ya yapılan suikast girişimini de içeriyor.
Suudi yetkililer bir süredir eski istihbarat görevlisi Al-Jabri'yi, Riyad'a getirmeye çalışıyorlar. Jabri'nin eski İçişleri Bakanı Prens Muhammed bin Nayef'e yakınlığı nedeniyle yanında taşıdığı dosyalardan korkuyorlar. Yetkililer, Al-Jabri'nin iki oğlunu, Omar ve Sara'yı aylar önce tutukladı.
Tehlikeli gelişme
Uluslararası ilişkiler araştırmacısı Dr. Adel Al-Masni, Prens Selman'ın Amerikan mahkemesi tarafından çağrılmasını "Batı'da yükselen yargılamalar bağlamında tehlikeli bir gelişme" olarak görüyor.
Al-Masni, bin Selman'ın "ne kadar para harcarsa harcasın ihlallerini gizleyemeyeceğine ve sulandıramayacağına; çünkü uluslararası hukuk onu beklediğine" inanıyor.
Masni, Al-Khaleej Online ile yaptığı röportajda, Bin Selman'ın ABD yargısından kaçma şansının "birkaç şeye bağlı olduğunu, bunlardan en önemlisi Trump'ın zaferi olduğunu" belirterek, "Seçimler Suudi Arabistan'ın isteklerine aykırı giderse, Bin Selman'ı soğuk bir kış bekliyor" dedi.
Masni bunu da şu sözlerle açıklıyor: "Kaşıkçı davası, şahsen karıştığı en önemli suçlamalardan biridir, ancak Trump yasaya karşı çıktı ve davayı durdurdu."
Veliaht bin Prens Selman'ın ABD seçimlerini büyük bir endişeyle takip edeceğine söyleyen Al-Masni, davanın sonuçları ve sonucuyla ilgili olarak, "Bin Selman'ı çağıran mahkeme, ABD'nin failin gizlenmesi ve savunulması konusundaki sorumluluk yükünü azaltma arzusu bağlamında okuyor. Sonunda, celpler, bin Selman'ı suçlamalar kategorisine sokuyor ve ona iktidarı devretme şansını sorguluyor, bu da Trump'ın düşmesi durumunda etkili olacak bir gösterge" dedi.
Trump ve Biden müdahale edecek mi?
ABD Başkanı Donald Trump'ın Riyad'ı, özellikle de İstanbul'daki Suudi Konsolosluğu'ndaki Kaşıkçı suikastı davasında Veliaht Prensi desteklediği bir sır değil.
Reuters, iki Suudi kaynağının Kasım ayındaki ABD başkanlık seçimlerinden önce Muhammed bin Selman'ın yardımcılarının bin Nayef ve El-Jabri'ye karşı "Twitter" da bir kampanyayı hızlandırdığını söylediklerini aktardı; Başkan Donald Trump, görev kaybı beklentisiyle, Bin Selman'a destek verdiğini açıkça ifade etti.
Teşkilat, Trump'ın rakibi Demokrat aday Joe Biden'in Suudi Veliaht Prensi'ne karşı daha sert bir duruş sergilediğini, Kaşıkçı'nın öldürülmesinin "bedelini" ödeyeceğine söz verdiğini ve ayrıca Suudi Arabistan'a silah satışına son verme sözü verdiğini kaydetti.
ABD başkanlık seçimlerinin tarihi olan 3 Kasım 2020 göz önüne alındığında, Trump ve Biden adaylarının şansı - gözlemcilere göre - Saad al-Jabri'nin davasının arka planından çok fazla etkilenmeyecek; zira uzun süren davalara göre seçim tarihinin çok yakın görülmesidir.
Ancak daha önemli ayrıntıların ve bilgilerin ortaya çıkması veya Jabri davasının Amerika'da daha fazla parlamentoda ve halkın ilgisini çekmesi durumunda, Biden başkanlığın elde edilmesinde daha büyük bir paya sahip olabilir ve bu da Bin Selman'ı utanç verici bir konuma getirecektir. Gözlemcilere göre Biden'in Jabri'yi desteklemesi pek olası değil.
*Bu makalede yer alan görüşler yazarına aittir.
Kaynak: Alkhaleejonline
