Rusya İmparatorluğu'nda pek fazla Amerikalı yaşamıyordu ve yaşayanların çoğu da ABD Büyükelçiliği'nde görevli diplomatlardı. Ancak ABD Donanması'nın kurucusu ve Amerika'nın en büyük sanatçılarından biri gibi istisnalar da vardı. Birkaçı Rusya'ya gelmeden önce bile göze çarpıyordu; ancak bazıları, belki de Çarlık Rusya'sındaki yaşamdan esinlenerek, ABD'ye döndüklerinde büyük şeyler yapmaya devam ettiler.
1. John Paul JonesABD Donanması'nın kurucusu; Rus amiral, 1788-90
Jones, Büyük Catherine tarafından kişisel olarak Rusya'ya davet edilmişti; çünkü 1770'lerin sonlarında deniz zaferleriyle dünya çapında ün kazanmıştı. İskoçya'da doğan Jones, ilk önce İngilizlerle Amerikan özgürlüğü adına savaştı; ancak Amerikan Bağımsızlık Savaşı 1783'te sona erdiğinde kendini boşlukta hissetti.
Savaştan sonra, Paris'teyken Rusya, Jones'a amiral olarak bir komisyon teklif etti ve, Türklerle savaşması için Karadeniz'e gönderildi. 24 topluk amiral gemisi Vladimir'de amiral olarak görev yapan Jones, Ochakov Savaşı sırasında Osmanlı kuvvetlerini püskürttü.
Bununla birlikte, Rus donanmasında görev yapan birkaç eski İngiliz deniz subayı, Prens Grigory Potemkin'i, daha sonra St. Petersburg'a geri çağrılan Jones'a karşı çevirmek için ellerinden geleni yaptılar. Haziran 1788'de Jones, Aziz Anne Nişanı ile ödüllendirildi; ancak Rusya'dan ayrılması söylendi. Mayıs 1790'da, emekli maaşı olan bir Rus amiral olarak Paris'e döndü. 1792'de 45 yaşında Paris'te öldü.
2. John Quincy Adams
6. ABD Başkanı; Rusya büyükelçisi, 1809-1814
John Quincy Adams, Başkan John Adams'ın oğluydu ve ilk olarak 1781'de o zamanlar tanınmayan, Amerika Birleşik Devletleri'nin baş elçisi olan Francis Dana'nın Fransızca tercümanı olarak Rusya'yı ziyaret etti.
1809'da Adams nihayet ilk resmi ABD büyükelçisi olarak Rusya'ya döndü ve Napolyon'un işgali sırasında oradaydı. İmparator İskender'le Neva Nehri kıyısında gezindi ve Pulkovo'daki Rusya Bilimler Akademisi Gözlemevini ziyaret etti.
Daha sonra, Amerika'ya döndüğünde, Adams bir senatör, bir dışişleri bakanı ve ardından bir başkan oldu. Adams ayrıca ABD'de Rus Araştırmaları'nı başlatmasıyla da tanınır.
3. James Buchanan
15. ABD Başkanı; Rusya büyükelçisi, 1832-33
İrlandalı göçmen bir anne babadan doğan ve 1812'de İngilizlere karşı savaşta deneyimli olan James Buchanan, 1832'de Rusya'nın büyükelçisi oldu. Başkan Andrew Jackson, Rusya ile ticari bir anlaşma müzakere etmesi talimatını verdi.
Buchanan, cazibesini ve becerisini kullanarak Şansölye Kont Nesselrode'u hem Rus maliye hem de içişleri bakanlarının muhalefetinin üstesinden gelmeye ikna etti. Böylece, anlaşmanın Amerikan limanlarında kaçmaya çalışan Rus denizcilerin iadesi için bir hüküm içerdiği bir uzlaşmaya varıldı. 20. yüzyılın başlarına kadar, Buchanan'ın anlaşması Rusya ile ABD arasındaki ticari bağların temelini oluşturuyordu.
“Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasında her zaman sürdürülen dostluk ilişkileri, 6 Aralık 1832'de imzalanan denizcilik ve ticaret antlaşması ile daha da genişletildi ve güçlendirildi.
Petersburg'da geçirdiği iki yılın ardından, Buchanan daha sonra üç dönemlik senatör olarak görev yaptı ve ardından 1857'den 1861'in başlarına kadar, Abraham Lincoln'dan önce başkanlık yaptı.
4. James Whistler
Rusya'da yaşayan ünlü sanatçı, 1844-49
1842'de Amerikalı bir mühendis olan George Washington Whistler, St.Petersburg ile Moskova arasındaki demiryolunu inşa etmesi için Rusya'ya davet edildi. Oğlu, geleceğin ressamı James Whistler, 1844'ten itibaren, Karl Briullov'un en sevdiği öğrenciler ve asistanlardan biri olan Alexander Koritsky ile St. Petersburg'daki İmparatorluk Güzel Sanatlar Akademisi'nde özel dersler aldı.
Whistler'ın annesi daha sonra oğlunun birçok Rus sanatçıyla tanıştığını ve Briullov'un, Galernaya Caddesi'ndeki dairelerinde misafir olduğunu yazdı. Ayrıca, genç Whistler, Tsarskoe Selo ve Peterhof'a aile gezileri yaptı ve Briullov'un Güzel Sanatlar Akademisi'ndeki ünlü 'Pompeii'nin Son Günü'nü ve Ivan Aivazovsky'nin deniz manzarası resimlerini gördü.
Rusya, Sanatı mesleği haline getirmesi için Whistler'ı etkiledi ve Rusya'da bulunduğu süre boyunca resim yapmaya başladı. Genç Whistler babasına yazdığı bir mektupta, "Sevgili Babacığım, umarım seçimime itiraz etmezsiniz, çünkü çok iyi bir ressam olmak istiyorum," diye yazdı.
Whistler'ın babasına, St.Petersburg'dan Moskova'ya giden ilk demiryolundaki çalışması için Çar tarafından iyi bir ödeme yapılırken, ailenin Rusya'da geçirdiği dönem trajediyle sonuçlandı. İki genç Whistler çocuğu, babaları gibi orada öldü ve 1849'da Whistler ve annesi, üç cesedi yanlarına alarak Rusya'dan ayrıldı.
Londra'daki yeni evinden genç Whistler, Rus resim öğretmeni Koritsky'ye hayranlığını iletmeye devam etti. Büyük Britanya'da kalmasına rağmen, Whistler en büyük Amerikan sanatçılarından biri olmaya devam etti.
Cumhuriyetçi Parti kurucu üyesi; Rusya büyükelçisi, 1861-69
Clay, 1840'larda Kongre'ye kölelik yanlısı Kentucky'den seçildi; ancak sonunda kölelik karşıtı görüşleri ona görevine mal oldu ve yerel Demokratların iki suikast girişimiyle karşı karşıya kaldı. Cesur bir figür olan Clay, korunmak için bir bıçak ve iki tabanca taşıyordu.
Cumhuriyetçi Parti'nin kurucu üyelerinden biri olan Clay, 1860'ın sonlarında Abraham Lincoln'ün cumhurbaşkanı seçilmesine yardım etti. Daha sonra Çar'ın köleleri serbest bırakan fermanına tanıklık ederek Lincoln'ün Rusya büyükelçisi olarak görev yaptı. Aslında, Clay iki kez Rusya'nın büyükelçisi oldu: ilki Temmuz 1861'den Haziran 1862'ye ve ikincisi Mayıs 1863'ten Ekim 1869'a kadar.
En önemlisi, Clay İç Savaş sırasında Rus desteğini sağladı. Clay, Rus filosunun ABD'ye yaptığı başarılı ziyaretten döndükten sonra Amerikan sıcak karşılamasının “insanlığın ilerlemesindeki ortak davamızın” tanınması olduğunu söyledi.
6. Andrew D. Beyaz
Cornell Üniversitesi'nin kurucusu; Rusya'da diplomat, 1853-55 ve 1892-94
1853'te Yale'den mezun olduktan sonra White, St. Petersburg'daki ABD büyükelçiliğinde küçük bir ataşe oldu. White anılarında, İmparatorluk dönemi törenleri ve Çar I. Nicholas'ın ölümü ve cenazesinin yanı sıra oğlu II. İskender'in katılımı gibi olaylarla ilgili birçok ayrıntı sunar.
Mart 1855'te White, Dışişleri Bakanı Nesselrode'un kır evini ziyaret etti ve daha sonra evin güzelliği ve bitki çeşitliliğinden etkilendiğini yazdı. 22 Nisan 1855'te White, prestijli Harbiyeli Kolordusu'nu teftiş etti, yurtları ve sınıfları ziyaret etti ve şunları söyledi: "Ordu için her yaştan eğitimli erkek çocuklarının bulunduğu muazzam kurumla ilgili turumuza başladık."
Beyaz Rusya'da bir süre kaldıktan sonra ABD'ye döndü ve 1865'te Cornell Üniversitesi'ni kurarak New York'ta bir devlet üniversitesi hayalini gerçekleştirdi. Daha sonra, Volga bölgesinde bir kıtlık zamanında gelen büyükelçi (1892-94) olarak Rusya'ya döndü. White, zarar gören bölgelere Amerikan tahıl tedarik eden 'Birleşik Devletler Rus Kıtlık Yardımı Komitesi'nin faaliyetlerinin koordine edilmesine yardımcı oldu.
Kaynak: rbth
