Dış Haberler Servisi
Meltem Suat - Timeturk Özel
Sanguino, ihbarın ulaştığı anda hem Ticaret Bakanlığı'na hem de Cumhurbaşkanlığı'na bilgi verdiğini söyledi:
“Çalışma ve sendika temsilcileri, ‘Fortune' gemisinin bugün saat 07:47'de kalkış yapacağını bize bildirdi. Başkanlık kararnamesine aykırı bu sevkiyatın durdurulması için gerekli merciler harekete geçti.”
Mart 2025'te yayımlanan başkanlık kararnamesiyle Kolombiya, İsrail'e kömür satışını tamamen yasaklamıştı. Petro, kararnamenin yayınlandığı gün yaptığı açıklamada, yasağa uymayan şirketlerin koncesyon sözleşmelerinin yeniden gözden geçirileceğini ve gerekirse iptal edileceğini duyurmuştu.
Madencilik sektörünün uluslararası alanda faaliyet gösteren büyük oyuncularından Glencore'un ortağı Cerrejón, kararnameye uyduklarını savunarak “En son sevkiyatımız, yasağın yürürlüğe girmesinden iki hafta önce gerçekleştirildi” açıklamasını yaptı. Ancak Cumhurbaşkanı Petro, şirketlerin uzlaşmaz tavrı sürdürmesi halinde daha ağır yaptırımlar uygulayacaklarının altını çizdi.
Siyasi Dalgalanma: Reyes İddiası
Petro, yasağın uygulamasında ihmali olduğuna inandığı eski Ticaret Bakanı Luis Carlos Reyes'i de hedef aldı. “Karar ortada duruyor, ama bazı yetkililer gemilerin kalkışına göz yumuyor. Hükümet etkisiz mi, yoksa emirler başka yerden mi geliyor?” diyerek Reyes'i “Petro'yu aldatmakla” suçladı. Reyes cephesinden henüz resmi bir yanıt gelmedi.
Diplomatik Adımlar ve Jeopolitik Mesaj
Petro yönetimi, İsrail'in Gazze'deki savaşını “soykırım” olarak tanımlayarak uluslararası baskıyı artırmaya çalışıyor. Kolombiya, Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) İsrail aleyhine açtığı davaya katılmayı da planladığını duyurdu. Bu adım, Latin Amerika'da benzer girişimler yapan ülkeler arasındaki dayanışmayı güçlendirmeyi hedefliyor.
“Nazi Benzetmesi” Tartışması
Cumhurbaşkanı'nın sosyal medyadaki bir paylaşımında, İsrail'i Nazi Almanyası'yla kıyaslaması geniş yankı uyandırdı:
“Goebbels'in yaşatmaya çalıştığı dünya görüşü, bugün bazı basın organlarında sansürle devam ediyor. 20 bin masum çocuk… Bu korkunç.”
Bu benzetme, özellikle Hillel Rio akademik koordinatörü Daphne Klajman tarafından “antisemitik klişeleri farklı bir dille ifade etme” girişimi olarak eleştirildi. Klajman, “Petro'nun 1948 öncesi bölge barışı iddiası tarihsel hatalar içeriyor” dedi.
Ekonomik Yansımalar ve Yaptırımlar
Analistler, Kolombiya'nın kömür ihracat gelirlerinin önemli bir bölümünü yitirme riskine karşın, Petro hükümetinin bu siyaseti “sosyal adalet ve çevre koruma” programlarına kaynak aktarmak için stratejik bir fırsat olarak gördüğünü belirtiyor. Uzmanlar, olası yaptırım seçeneklerini şöyle sıralıyor:
1. Koncesyon sözleşmelerinin iptali veya yeniden müzakeresi,
2. İsrail'e kömüre ek vergi uygulanması veya ihracat lisanslarının askıya alınması,
3. Dünya Bankası ve IMF kredilerinin “insan hakları ve uluslararası hukuka uyum” şartına bağlanması.
Sendikalar ve İş Dünyası
Kolombiyalı madencilik sendikaları, Petro'nun kararını “ulusal onurun korunması ve Filistin halkıyla dayanışma” olarak nitelendirirken, bazı iş dünyası temsilcileri pazar kaybı ve tedarik zinciri sorunlarına dikkat çekiyor.
Önümüzdeki Süreç
Kolombiya'nın bu adımı, hem iç politikada hem de uluslararası platformlarda yankı bulacak. Orta Doğu'daki barış sürecinin dinamikleri üzerindeki etkisi ve Latin Amerika'daki diğer hükümetlerin vereceği tepkiler, önümüzdeki dönemde belirleyici olacak.