Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Kırgızistan, son dönemde çocuklara ve kadınlara yönelik şiddet ile cinayet vakalarındaki artışla sarsılıyordu. Ancak bardağı taşıran son damla, Eylül ayı sonunda Barskoon köyünde 17 yaşındaki Aysuluu M.'nin vahşice öldürülmesi oldu. Kamuoyunda büyük bir tepki ve öfke patlamasına yol açan bu davanın ardından, devlet zirvesinden beklenen ancak sertliğiyle şaşırtan bir hamle geldi. Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, bu tür suçların cezasız kalmayacağı mesajını vererek, idam cezasının yeniden getirilmesi için yasa tasarısı hazırlanması talimatını verdi.
Hukuki geri adım mı, toplumsal talep mi?
Cumhurbaşkanı Caparov'un bu talimatı, sadece hukuki değil, aynı zamanda derin bir toplumsal ve siyasi tartışmayı da beraberinde getiriyor:
Toplumsal Tepkiye Cevap: Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Askat Alagözov'un aktardığına göre, Caparov'un bu kararı doğrudan Aysuluu M. cinayeti davasıyla bağlantılıdır. Cumhurbaşkanının davayı bizzat takip edeceğini açıklaması, kararın temelinde kamuoyunun infial derecesindeki tepkisine cevap verme ve suçluların "cezasız kalmaması" yönündeki güçlü toplumsal talebi karşılama amacı olduğunu gösteriyor.
2007'deki Kararın Tersine Çevrilmesi: İdam cezası, Kırgızistan'da dönemin Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev tarafından 2007 yılında kaldırılmıştı. Bu karardan önce de cezanın uygulanmasına yönelik 1998'den itibaren moratoryum bulunuyordu.
Caparov'un hamlesi, ülkenin yaklaşık çeyrek asırlık hukuki yönelimini kökten değiştirme potansiyeli taşıyor.
Hükûmetin Fevri Karşı Çıkışı: Çocuklara yönelik cinsel şiddet suçlarında idam cezasının yeniden getirilmesi, daha önce 2022 yılında parlamento gündemine gelmişti. Ancak o dönemde hükûmet bu teklifi "fevri" olarak nitelendirerek reddetmişti. Şimdi ise, bu teklifin bizzat Cumhurbaşkanı tarafından getirilmesi, Kırgızistan'daki şiddet vakaları karşısında devlet yönetiminin görüşünün ne denli değiştiğini gözler önüne seriyor.
Cumhurbaşkanı Caparov'un talimatı, özellikle çocuklara yönelik tecavüz ve kadınların tecavüz edilip öldürülmesi durumlarını kapsıyor. Bu yasa tasarısının yasalaşması, Kırgızistan'ı Orta Asya'da bu tür suçlara karşı en sert cezai tedbirleri uygulayan ülkelerden biri haline getirecektir. Hukuki açıdan uluslararası insan hakları örgütlerinin tepkisi beklenirken, içerideki tartışmaların alevlenerek devam edeceği öngörülüyor.
Yorum Yap