60'lı yıllların ABD'sinde en etkili sivil hareketleri arasından öne çıkan Kara Panter Partisi ile ilgili anılarını paylaşan gazeteci Jeffrey Henson Scales, hareketin içerisinde yer aldığı dönem şahit olduğu bazı olayları anlattı...
Kara Panterlerle gençlik yıllarım
2017'de annem California, Berkeley'de öldü. Ailemiz evi satmaya hazırlanırken, 1960'ların çalkantılı San Francisco Körfez Bölgesi'nde gençken çektiğim fotoğrafları ortaya çıkaran uzun zamandır unutulmuş bir negatif şerit koleksiyonu bulundu. Annemin yarım asırdır sakladığı bu eski film şeritleriyle, hafızamın parçaları, şimdi yeniden ziyaret için bir araya getirilebilecek kırık eserler gibi bana geri döndü.
Henüz 12 yaşındayken, Haziran 1967'de, Haight-Ashbury semtinde San Francisco'nun “Summer of Love”ı açılırken, bir gece Jimi Hendrix konserine katılmak için Berkeley'deki evimizin penceresinden dışarı çıkarken yakalandım. Yazı, Ortabatı'daki akrabalarımla geçirmek için gönderildim. Orada, babaannem Lillian bana bir Kodak Instamatic kamera ve bir film verdi. Hiç tanımadığım kuzenlerimi ziyaret etmek için şehirden şehre seyahat ederken bunun beni meşgul etmesi ve beladan uzak tutması gerekiyordu.
St. Paul, Minn.'e vardıktan kısa bir süre sonra, Ortabatı'daki Siyah topluluklar isyan çıkardı. 1967'nin Uzun Sıcak Yazı olarak bilinen şey başlamıştı. Kısa bir süre sonra, Chicago'da, siyah Amerikalıların adaletsizlik ve yoğun polis baskısı ile karşı karşıya olduğu, çevremdeki yabancı bir dünyaya ilk kez objektifimi yönelttim. O sonbahar Berkeley'e döndüğümde dünya görüşüm tamamen değişmişti.
Kendimi kısa süre sonra Oakland'daki Kara Panter Partisi'ne yakın buldum.
Ertesi yıl, sivil haklar için Vietnam Savaşı'na ve askere alınmaya karşı protestolar gelişiyordu. Kara Panter Partisi'ni fotoğraflamakla tamamen meşgul olduğumda 14 yaşında bile değildim.
Kara Panterlerin liderleri beni kanatlarının altına aldı: Bir trafik tıkanıklığı sırasında bir Oakland polis memurunu öldürmekten yargılanan Huey Newton'u Alameda İlçe Adliyesi'nde hapishanede sık sık ziyaret ettim. Kalın çelik duvarlarla çevrili küçük bir gözetleme penceresinden o eski tip telefonlarla konuştuk.
Kara Panter Partisi başkanı Bobby Seale, fotoğraflarımın ve illüstrasyonlarımın yayınlandığı ilk yer olan partinin gazetesi The Black Panther'de fotoğrafçı olmam için beni teşvik etti. Gazetede UC Berkeley'deki sivil huzursuzlukların yanı sıra organizasyonun etkinliklerini düzenli olarak ele alırdım.
Babamın arkadaşı ve Panther gazetesinin editörü olan Eldridge Cleaver, Bay Area'da ona eşlik etmem için beni sık sık işe çağırırdı. Parti üyeleri tarafından sıklıkla anıldığı gibi Eldridge veya El Rage genellikle San Francisco'nun dar kaldırımlarına park ederdi. Daha ehliyetim bile yoktu. O araba şimdiye kadar bulunduğum en havalı yerdi.
O dönemde çektiğim bazı fotoğraflar beni diğerlerinden daha çok etkiliyor. Elbette öldürülenlerin, hala hapiste olan veya diğer ölenlerin anıları ve o zamanki idollerimden bazılarının sonraki yıllarda verdiği kararlardaki hayal kırıklığımın bazı anıları...
Bazı fotoğraflar canlı şiddet anlarını geri getiriyor: Nisan 1968'di, Rahip Dr. Martin Luther King Jr.'ın öldürülmesinden sonraki Cumartesi. 17 yaşındaki Kara Panter Bobby Hutton, Oakland polisi tarafından öldürüldü. Ertesi sabah Panter liderliği fotoğraf çekmem için beni aradı. Eldridge ve “Lil' Bobby”nin saklandığı bodrumdan çıkan kömürleşmiş enkaz sokağa sürüklenmişti. Yanmış odun kokusu, göz yaşartıcı gaz ve silah sesleri hala odaları dolduruyordu.
Bir yıl sonra Berkeley'de, üniversiteye ait bir arsa olan ve izinsiz olarak parka dönüştürülen Halk Parkı için ayaklanmalar çıktı. Polis, işgali durdurmak için kalabalığın üzerine gerçek mermili pompalı tüfekler kullandı. Bir genci öldürüp bir diğerini kör ettiler. Bir protestocu değildim, sadece kameralı bir gençtim. Kampüsteki bir balkonda duran iki polis, biri standart 12 kalibrelik, diğeri ise biber gazı kapsülleri olan pompalı tüfekle aşağı ateş ederken yaklaştı.
Pompalı tüfeği olan memur bize baktı ve silahını ateş etmek için omuzladı. Silahlar çınladı, ardına sakladığımız sütunlara saçma ve mermiler sıçradı; sonra yanındaki ortağı balkona göz yaşartıcı gaz bombası attı.
İşte bu geçmiş, şimdi bu yeni yüzyılda benimle yüzleşmek için geri geldi. Amerika'da çok şey yaptığım gibi o yıllarda muazzam bir şekilde değiştim. Ama bazı şeyler ne yazık ki aynı kalıyor. Aşırı polis kontrolü ve yetersiz hizmet alan topluluklarda Kara Panter Partisi, sivil haklar mücadelesini polis şiddeti ve topluluk ihtiyaçlarına odaklandı, ancak bu eşitsizliklerin çoğu devam ediyor.
Bugün bu tarihsel anlatı sadece hafızama kazınmış ya da bu fotoğraflarda yakalanmakla kalmıyor, aynı zamanda Amerika'nın kolektif ruhuna da sabitlenmiş durumda. Güçlü etkiler bu fotoğrafların çekilmesinden önceki zamana, zamanı geri almaya çalışırken, bu fotoğraf arşivi bana geri döndü.
Jeffrey Henson Scales, The New York Times
