Rus Vzgeliad gazetesi, İran'ın Azerbaycan'ı desteklemeye hazır olduğunu açıklamasının ardından Dağlık Karabağ bölgesindeki savaş cephesinde yaşanan olayların seyrindeki beklenmedik gelişmeden bahsettiği bir haber yayınladı.
Gazete haberinde, krizin başlangıcında İran'ın Ermenilerin yanında yer aldığını ve Bakü'ye düşmanca bir tavır takındığını, ancak son zamanlarda pusulasını değiştirdiğini öne sürdü.
Rus gazetesi, İran'ın bu tavır değişikliğine neden olarak, Güney Kafkasya'daki nüfuzunu güçlendirmek ve Rusya ile Türkiye'nin emelleri karşısında durmak amacıyla Azerbaycan'a desteğini açıkladığını belirtti.
İran Lideri Hamaney'in Uluslararası İlişkiler Başdanışmanı ve eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti, "Ermenistan'ın Dağlık Karabağ topraklarını Azerbaycan'a iade etmesi gerektiğini" onayladı.
İran'daki Azerbaycanlıların nüfusu 20 milyona ulaşırken, bu nüfus Azerbaycanın iki katı olduğu bildirildi. Azerbaycanlıların, kuzey İran'ın dört ilinde nüfusun çoğunluğunu oluşturuyor.
Gazete, İran rejiminin Azeri kökenli vatandaşlarına kültürel ve dil farklılıkları nedeniyle ikinci sınıf vatandaş muamelesinde bulunduğunu da öne sürdü.
Gazete, İranlıların çatışmanın başlangıcında Azerbaycan'a sempati duymak için güçlü siyasi nedenleri olmadığını, bunun yerine Karabağ'daki ilk savaştan beri ortaya çıkan tam tersini yapmak için güçlü güdülere sahip olduklarını iddia ediyor.
Rus gazetesi, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, Tahran'ın Azerbaycan'ı etki alanına dahil etmeye çalıştığını ve kültürel alışverişi teşvik ettiğini; ancak kısa süre sonra geri adım attığını ve neredeyse her türlü işbirliğini dondurduğunu belirterek şu yorumda bulundu:
“İran rejiminin, Sovyetler Birliği üzerindeki büyük etkileri ve laik eğilimleri nedeniyle, kuzey Azerilerin kendi içlerinde Azeriler üzerindeki etkisinden korkmaya başladı. Tahran, Azerilerin ayrılıkçılığının Dağlık Karabağ'daki çatışmayı körükleyeceğinden şiddetle korkuyordu.
Ancak son zamanlarda İran'ın pozisyonunda değişlik oldu ve Tahran'ın çatışma hakkında farklı konuşmasına yol açtı.
Ali Ekber Velayeti, çatışmayı körükleyen konumundan Ankara'yı sorumlu tuttu ve barışçıl bir çözüme ulaşmak için Tahran'ın arabulucu olarak müdahalesini teklif etti.”
Gazete, bu koşullarda İran'ın görüşlerini değiştirme nedeninin Şii dünyasının lideri olarak sözde rolünü oynaması ve daha önce Suriye'de olduğu gibi Türk Cumhurbaşkanının Azerbaycan'daki emellerinin önünde durması gerektiği duygusu olduğunu söylüyor.
Kaynak: Rus Vzgeliad gazetesi
