The National'a konuşan kaynaklar, Hamas'ın yeni lideri Yahya Sinvar'ın, Gazze'de ateşkes anlaşmasını engelleyen hususlarla ilgili tavizsiz bir duruş sergileyeceğini Mısırlı arabuluculara ilettiğini söyledi.
Gazze'de en çok aranan isimlerden olan Sinvar, geçen hafta Tahran'da İsmail Haniye'nin suikasta uğramasının ardından Salı günü Hamas'ın yeni siyasi lideri olarak atandı.
Bu seçimle hareketin üzerinde önemli bir uzun vadeli etkiye sahip olması, siyasi ve askeri kanatları etkili bir şekilde birleştirmesi bekleniyor. Ancak daha acil olarak, savaşı durdurma noktasında daha sert ve uzlaşmaz olması bekleniyor.
Sinvar'ın nerede olduğu bilinmiyor.
İsrailli yetkililer, Sinvar'ın, Hamas tarafından inşa edilen geniş yeraltı tünel ağında saklandığına inanıyor.
61 yaşındaki lider, 2011'deki bir tutuklu takasıyla serbest bırakılmadan önce yetişkin hayatının çoğunu İsrail hapishanelerinde geçirdi. 2017'de Gazze'deki Hamas lideri oldu. Hareketin üst düzey liderliği yurtdışında yaşıyor. İsrail istihbaratı hapishanedeki dönemine ilişkin değerlendirmelerde, Sinvar'ı "olağandışı dayanıklılık yetenekleri" ve "kalabalıkları sürükleme" yeteneği olan "acımasız, otoriter, etkili" bir lider olarak tanımlıyor.
Ateşkes görüşmelerinin arabulucularına yakın kaynaklar, The National'a yaptığı açıklamada, onun atanmasının, Gazze'deki savaşı sürdürme konusundaki sert tutumu nedeniyle zaten gergin olan müzakereleri sekteye uğratabileceğini söyledi.
Kaynaklar, Sinvar'ın atanmasından kısa bir süre sonra Mısırlı arabulucularla temasa geçerek, İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesi ve savaşı sona erdirecek ateşkes anlaşmasının bir parçası olarak üst düzey Filistinli tutukluların serbest bırakılması gibi koşullar içeren kesin mesajını ilettiğini söyledi.
Sinvar'ın süreçle ilgili Mısırlı arabuluculara şu maddeleri ilettiği belirtildi:
-İsrail Gazze'den tamamen çekilecek.
-Üst düzey Filistinli tutuklular serbest bırakılmalı.
-Gazze savaş sonrası Mahmud Abbas'a teslim edilmeyecek.
-Seçimler yapılana kadar Gazze'ye çok uluslu bir gücün konuşlandırılması planı söz konusu olmayacak.
Bir kaynak, "Yahya Sinvar için Filistinli tutukluların serbest bırakılması önceliklerinin başında geliyor" dedi.
Kaynak, "Mervan Baruouti ve Ahmed Sadat'ın serbest bırakılmasını istiyor ve bundan taviz vermeyecek" dedi. Barguti, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın olası halefi olarak yaygın olarak görülen kıdemli El Fetih lideriyken, Sadat Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin lideri.
Her iki isim de güvenlikle ilgili suçlardan dolayı aldıkları uzun süreli hapis cezalarını çekiyorlar.
Hamas liderinin görüşleri, yeni lider olarak seçilmesinden sonra yazılı ve sesli mesajlar halinde Mısır tarafında iletildi. Mısır arabulucularına gönderilen mesajlar, Sinvar'ın yakın yardımcısı ve sırdaşı olan ve aynı zamanda Hamas ile İsrail arasında ABD, Mısır ve Katar'dan arabulucular aracılığıyla aylarca süren müzakerelerde kendisi adına konuşan Halil El Hayah aracılığıyla iletildi.
Savaşın başlamasından aylar önce kamuoyunda görünmemesine rağmen Sinvar, müzakerelerde önemli bir rol oynadı.
Geçtiğimiz Kasım ayında Mısırlı yetkililer, güvenlik endişeleri nedeniyle bir haftalık ateşkese yol açan görüşmeler sırasında günlerce telefon görüşmesi yapmayı bırakacağını söyledi. Sinvar, rutin olarak yardımcılarının Mısır ve Katar arabulucularından veya Hamas liderlerinden telefon görüşmeleri planlamasını sağladı.
Sık sık değiştirdiği güvenli hatlar ve konumunu İsrail'e ifşa etmemek için gelişmiş parazit cihazları kullandı. Hamas'ın saha komutanlarıyla sık sık şifreli yazılı mesajlar aracılığıyla iletişim kurdu.
Yeni dönemde bu mesajların daha da yoğunlaşması bekleniyor.
Bir başka kaynak ise, "Hamas ile İsrail arasında bir ateşkes ve bir esir ve rehine takası artık çok olası görünmüyor. Müzakereler bir noktada yeniden başlayabilir ancak Hamas sert bir tutum sergileyecek ve ateşkes olmayabilir. Hamas ve diğer Filistinli direniş gruplarının tam desteğine sahip ve bu da Yahya Sinvar'ın taviz vermeye isteksiz olacağı anlamına geliyor." yorumunda bulundu.
Sinvar'ın Hamas liderliğine seçilmesi gelmesi, Gazze savaşının ağır kayıplar vermeye devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.
İsrail, onu ortadan kaldırmaya yemin etti ve başına 400 bin dolar ödül koydu.
İsrail ordusundan Korgeneral Herzi Halevi Salı günü yaptığı açıklamada, "Onu bulup saldıracağını" ve Hamas'ı yerine yeni birisini bulmaya zorlayacağını söyledi.
Hem İsrail hem de Gazze ile sınırı olan ve onlarca yıldır Filistin-İsrail ihtilafına derinlemesine dahil olan Mısır için, Sinvar'ın atanması, İsrail'in Mayıs ayında Mısır'ın Refah sınır kapısının Filistin tarafını ele geçirmesinin ardından ilişkilerinin derinden gerginleştiği bir zamanda gerçekleşti.
Mısır, İsrail'in Gazze sınırının uzunluğu boyunca uzanan bir toprak şeridini ele geçirmesiyle daha da öfkelendi. Bu alan Philadelphi Koridoru olarak biliniyor.
Kaynaklar, Kahire'nin gözünde Sinvar'ın Hamas'ın en üst düzey görevi için mükemmel adam olduğunu söyledi. İran'ın Sinvar'ı yükseltmede kilit bir rol oynadığını, Al Hayah'ı kullanarak Sinvar'ı İran destekli grubun başında görme isteğini yerine getirdiğini söylediler.
Kaynaklar, El Hayah'ın, Hamas'ın istihbarat şefi Zahir Caberin ve üst düzey grup yetkilisi Hüsam Badran ile birlikte, Haniye'nin Tahran'da ölümünün ardından Hamas ve müttefik grupların liderleriyle yoğun ve gizli görüşmelerde bulunarak, Sinvar'ı terfi ettirdiğini söyledi.
Bir kaynak, "İran, onun Hamas'a liderlik etmesinden mutlu, aynı şekilde hareketle müttefik olan Filistinli gruplar ve en azından şimdilik Mısır da öyle. Ancak ateşkes müzakerelerinin artık sonuç üretmesi pek olası değil." dedi.
Hamza Hendavi (TheNationalNews)
