Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Trump yönetiminin Gazze için hazırladığı iddialı barış planı, sahadaki en sert gerçekle yüzleşiyor: Hamas'ın silahsızlandırılması. Foreign Policy dergisinde John Haltiwanger tarafından kaleme alınan analize göre, Washington'ın iyimser mesajlarına rağmen süreç, tarafların uzlaşmaz tavırları nedeniyle kilitlenmiş durumda. İsrail, silahların depolanmasını değil tamamen imhasını isterken; uluslararası toplum, Hamas'ı ikna etmeleri için masadaki en güçlü karta sahip olan Ankara ve Doha üzerindeki baskıyı artırıyor. Ancak uzmanlar, siyasi bir ufuk olmadan örgütün silah bırakmasının "hayal" olabileceği uyarısında bulunuyor.
"Kurgu"dan Gerçeğe, Ankara'nın Rolü ve Kısır Döngü
Washington, Tel Aviv ve Arap başkentleri arasındaki diplomasi trafiğinde öne çıkan başlıklar şunlar:
İsrail: "Silahları Gömmek Yetmez" İsrail tarafı, Hamas'ın silahlarını dondurma veya saklama önerilerini kesin bir dille reddediyor.
Resmi Tavır: Bir İsrailli yetkili, "Silahların gömülebileceği fikri kurgudan ibarettir. Gazze, planda belirtildiği gibi tamamen askerden arındırılmalı" diyerek, sınır güvenliği için "sıfır tehdit" şartını yineledi.
Arap Ülkelerinin "Çatışma" Korkusu ABD planına göre kurulacak Uluslararası İstikrar Gücü (ISF), Arap ülkelerinin askerlerinden oluşacak. Ancak bu ülkeler, Hamas hala silahlıyken Gazze'ye girmeye yanaşmıyor.
Dan Shapiro'nun Uyarısı: ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi, Hamas tamamen etkisiz hale getirilmeden Arap güçlerinin bu görevi üstlenmesinin imkansız olduğunu belirtti. Kimse Hamas ile çatışmak istemiyor.
"En Güçlü Kart": Türkiye ve Katar Diplomatlara göre, Hamas'ı masada tutan ve ikna edebilecek yegane güçler Türkiye ve Katar.
Barrack'ın Tespiti: ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, Türkiye'nin hem Hamas'la diyaloğu hem de güçlü kara ordusu kapasitesiyle gerilimi düşürecek en önemli aktör olduğunu vurguladı.
İsrail'in İtirazı: Washington, Türk askerinin ISF'ye katılımını desteklese de İsrail yönetimi, Ankara ile gerilimli ilişkileri nedeniyle buna mesafeli duruyor.
Yumurta-Tavuk Sorunsalı: Önce Hangisi? Süreç, "Önce işgal mi bitsin, silah mı bırakılsın?" sorusunda düğümleniyor.
Katar ve Norveç'in Görüşü: Katar Dışişleri Sözcüsü Macid el-Ensari ve Norveç Dışişleri Bakanı Eide, işgal sürerken silahsızlanmanın mümkün olmadığını, Hamas'ın yetkiyi ancak teknokrat bir Filistin yönetimine devredebileceğini savunuyor.
Saha Gerçeği: İsrail ordusu Gazze'nin %53'ünü işgal altında tutarken, Hamas askerler çekilmeden silah bırakmayacağını belirtiyor.
Yorum Yap