Yunan Ekathimerini gazetesinde George Pagoulatos'un, “Erdoğan'a nasıl cevap verilir” başlıklı makalesinde, Ankara ile Atina arasında yaşanan krizde AB ülkelerinin tutumunu eleştirerek, “Türkiye'ye karşı ciddi caydırma kabiliyetimiz diplomaside yatıyor. Erdoğan'ı köşeye sıkıştırmak onu daha tehlikeli hale getirir” uyarısında bulundu.
Yunanlı George Pagoulatos'un makalesinden kesitler şöyle:
Batı sınırında rahatsız olan ve mevcut sınırları içinde sıkışan bir yayılmacı komşuyla nasıl başa çıkıyorsunuz? İlk olarak, onu doğru bir şekilde “okumalı”. Bugünkü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki Türkiye kendisini “merkezi devlet”, bölgesel veya hatta uluslararası bir güç, G20 üyesi olarak görüyor.
Büyüklüğü fırsatçı “işlemsel” ilişkileri sürdürmeye, Rusya ile koordine veya çatışmaya, NATO'yu araçlaştırmaya izin veren bir ülke. Yakın zamana kadar 3,5 milyondan fazla mülteciye barınak sağlayarak ve Avrupa'ya geçmelerini engelleyerek “yumuşak güç” ahlaki başkentini talep eden bir ülke. Bu hizmet karşılığında para, Avrupa pazarına daha kolay erişim ve Türk vatandaşlarının daha kolay dolaşmasını talep etti.
Ayasofya'nın bir müzeden camiye dönüşümü bir dönüm noktası ve aynı zamanda kibirin doruk noktasını oluşturur. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Batı yönelimli laik bir devletin görünümünü korumak yerine Türkiye'yi Sünni İslam'ın küresel bir fenerine dönüştürmeyi tercih ediyor. Lozan Antlaşması statükoyu sıkılmış hissediyor ve Kemalizm'i neo-Osmanlı Türkiye'sine gömmeye çalışıyor.
Ayasofya hakkındaki karar, Erdoğan'ın ciddi iç zayıflaması kadar revizyonizmin bir ürünü oldu. Onun sert güç gösterimi, askeri kayıplar ve akut ekonomik kriz nedeniyle azalan anketlerini telafi etmek için yerel bir popülerlik artışını amaçlayan kibir ve umutsuzluğun bir karışımı tarafından yönlendiriliyor. Ancak köşeye sıkıştırılmış olmak bir lideri daha da öngörülemez ve tehlikeli hale getirir.
Suriye, Irak ve Libya'da yurtiçinde ve yurtdışında askeri operasyonlar yürüten bir rejime nasıl tepki veririz?
Reaksiyonun özü elbette savunma güçlendirme, silahlı kuvvetlerimizin hazırlığı, caydırıcılıktır. Sıcak başlı komşumuz için sıcak bir yüzleşme maliyetini en üst düzeye çıkarmak. Savaş çığlıkları olmadan, soğukkanlılıkla, kendini kontrol ederek ve kararlılıkla hareket etmeliyiz.
Ciddi caydırma kabiliyetimiz diplomaside yatıyor. Biz NATO ve Avrupa Birliği'ne demirlemiş bir ülkeyiz, dünyadaki en gelişmiş devletler birliği. Bizi güvence altına almak için yeterli mi? Ne yazık ki hayır. AB Ortak Dış ve Güvenlik Politikası (CFSP) gerçekten yaygın değildir. Her ülke kendi tercihlerini ve bağımlılıklarını taşır. Libya gibi nispeten ikincil bir konuda bile Avrupa bölünmüştür. Yunanistan, yeterince bütünleşmiş bir ortak Avrupa dış politikasının eksikliğinden sorumlu değildir. Onlarca yıldır Kuzey Makedonya'yla ikili anlaşmazlığımızdan saptık - neyse ki şimdi yerleştik, bu yüzden artık değerli diplomatik kaynakları boşa harcamak zorunda değiliz.
Bu özel Doğu komşusuna verilen cevap onun gibi olmak değil, ne kadar farklı olduğumuzu göstermek. AB ile ilişkimiz, Erdoğan'ın ara sıra müttefikleriyle olan işlemsel ilişki değildir.
Dahası, Türk revizyonizminin ve kışkırtıcı eylemlerin yükselmesi, AB'nin jeopolitik bir zihniyete mezun olması ve Almanya'nın eşi görülmemiş diplomatik aktivasyonuyla çakışıyor; Fransa'nın bu konuda uzun bir geleneği var. İlk büyük test, elbette istikrar ve sakin sular arayan Alman AB Dönem Başkanlığı sırasında yapılacak.
Eğer pandemi AB mali entegrasyonunun hızlandırıcısı olsaydı, Türkiye'nin meydan okuması ve ABD Başkanı'nın Donald Trump yönetiminde yokluğunun yarattığı boşluk, şimdi sadece Paris tarafından değil, Berlin tarafından da doldurulabilirdi.
Ancak Avrupa Birliği'nin ne kadar ileri gidebileceğine dair açık sınırlamalar var. CFSP oybirliğine tabidir. AB Antlaşması'nın 42. maddesi esas olarak AB dışındaki ortak askeri misyonlarla ilgilidir. Sadece son paragraf 7'de, bir üye devlete silahlı saldırı yapılması durumunda, karşılıklı “yardım ve yardım” (karşılıklı savunma maddesi) ilkesi getirilmiştir. Hüküm uygulanmadı. Ekonomik ve diplomatik yaptırımlar Avrupa'nın ana aracı olmaya devam ediyor; Fransa tek güvenilir askeri güç. CFSP'nin geleceği, Fransa ve Almanya'nın etrafında yer almak isteyen ve Yunanistan'ın katılmayı istediği bir ülke çekirdeğinin güçlendirilmiş işbirliğidir. Ancak bu zaman alır.
Geriye kalan, yasallık ve Yunanistan'ın uluslararası hukuka bağlılığından elde edilen güçtür. Bu, tehdit altında değil Türkiye ile tartışmaya hazır olmak ve Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurarak Yunanistan'ın çıkarlarını savunmak anlamına geliyor. Orta Doğu'da söyledikleri gibi, kimse savaşınızla savaşmayacak. Ve Avrupa'da da olduğu gibi, hiç kimse anlaşmazlıkları sizin adınıza çözmeyecektir.
(Yazar hakkında: George Pagoulatos, Atina Ekonomi ve İşletme Üniversitesi'nde Avrupa politikası ve ekonomisi profesörü, Bruges'deki Avrupa Koleji'nde misafir profesör ve Yunan Avrupa ve Dış Politika Vakfı (ELIAMEP) genel müdürüdür.)
https://www.ekathimerini.com/
*İçerik özetlenerek verilmiştir. Bu makalede yer alan görüşler yazarına aittir
Çeviri: Feyza Akyıl
