Kabil merkezli bir diplomat, şu anda geri çekilme konusunda netliğin olmadığını, ancak hazırlık yapılması gerektiğini söyledi. "Durum çok hızlı bir şekilde kötüden ciddiye gidebilir" şeklinde de açıklama yaptı.
Beyaz Ev sözcüsü, ABD kuvvetlerinin geri çekilme ihtimali konusunda, Beyaz Ev'in henüz Pentagon'a ayrılma emri vermediğini, ancak hiç kimsenin geri çekilme planlarını reddetmediğini söyledi. Geri çekilmenin Afgan topraklarında bulunan 14 bin ABD ordusunun neredeyse yarısının ayrılmasını içereceğini de belirtti.
Bölgesel güçler arasında, İran, Pakistan veya Rusya, Washington'a karşı şüphesi olsa da, ABD'nin geri çekilmesi varsayımı ABD'de ilgi görmedi.
Uluslararası Kriz Grubu danışmanı Graeme Smith, ABD'nin olası bir geri çekilmesinin, bölgede ihtiyatlı iyimserliğe neden olacağını fakat çekilmenin hemen olmasını istemediklerini belirtti. Aceleci bir geri çekilmenin bölgeyi istikrarsızlaştırarak yeni bir iç savaşı tetikleyebileceğini düşündüklerini sözlerine ekledi. Komşu ülkelerin sürprizleri sevmeyeceğini ve Washington'dan gelecek belirsiz sinyallerin kaygıya sebep olacağını söyledi.
11 Eylül 2001 saldırılarının ardından Afganistan'a müdahale eden ABD'nin, 2014'teki birliklerinin çoğunluğunu tahliye ettiği ancak terörizm karşıtı görevlerinin, çoğunlukla İŞİD ve El Kaide'nin cihatçılarına yönelik olduğunu açıkladı.
Afganistan ile 1.400 kilometrelik sınırı boyunca bir çit dikmeye çalışan ve 50.000 kişilik bir paramiliter güç kullanmaya hazırlanan Pakistan, mülteci akını için hazırlanıyor. Yeni bir Afgan mülteci ve yasadışı göç dalgasını ele almak için sınır boyunca kamplar kurulacak. Afganların Pakistan'da yasadışı konut inşa etmelerine izin verilmeyecek. Uluslararası Göç Örgütü'ne göre Pakistan'da yaklaşık 1,4 milyon Afgan, İran'da ise 1,2 milyon insan yaşıyor.
Binlerce belgesiz Afgan zaten İran'dan ayrılırken, Kabil'de görev alan İranlı diplomatlar ABD'nin geri çekilme planı tamamlanırsa akışın tersine çevrilmesinden korkuyor.
İranlı bir yetkili, Afganların ülkelerine girmesini engellemek için Afgan hükümeti ile ortaklaşa çalıştıklarını ve onlara karşı şiddet kullanmak istemdiklerini söyledi. Fakat ani bir Amerikan güçlerinin geri çekilmesinin krize yol açacağını söyledi.
Afganistan sınırında olmayan Türkiye'nin, Kabil'deki Büyükelçiliği diplomatı Mehmet Özgür Sak, Kapılarını kapatmadıklarını, ancak yasadışı göçmenlerin sayısının her geçen gün arttığını söyledi.
Türk polisi, 2018'de 90.000 Afgan göçmeni yakaladığını ve 2017'de ulaşılan seviyenin iki katı olduğunu söyledi.
Kaynak: Rupam Jain, yahoo.com, Reuters
