Ve Çinli gazeteci Liu Xuan, ülkesinin çıkarları merkezinden Afganistan'da yaşananları ve gelinen noktayı Afganistan'a yardım yarım kaldı başlığı ile şöyle değerlendiriyor:
“Bazı milletler devreye girer, ancak asker çekenler görevlerinden kaçarlar.
Bazı ülke ve kuruluşlar, insani bir krizle karşı karşıya kalan milyonlarca Afgan'a yardım etmek için adım atarken, birliklerini Afganistan'dan alelacele çeken bazı ülkeler ise sorumluluklarından kaçıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü veya FAO'ya göre, tahminen 4 milyon Afgan, "gıda tüketiminde aşırı boşluklar, çok yüksek düzeyde akut yetersiz beslenme ve aşırı ölüm oranları" ile insani bir facia karşı karşıya.
Ajansın Acil Durumlar ve Dayanıklılık Ofisi direktörü Rein Paulsen 14 Eylül'de yaptığı açıklamada, savunmasız birçok ailenin gıda için çiftlik hayvanlarına bel bağladığını, ancak meraları bozan kuraklık nedeniyle 3 milyon hayvanın risk altında olduğunu söyledi.
"FAO'nun fazladan 1,25 milyon Afgan'ı desteklemek için kaynakları var ama çok daha fazlasına ihtiyaç var" dedi. "Tohumlar bekleyemez, çiftçiler bekleyemez. Bu pencere şimdi acil bir ölçek ve bağışçılar için destek gerektiriyor."
Uluslararası bağışçılar geçen hafta Afganistan için insani yardım konusunu görüşmek üzere Cenevre'de toplanmadan önce, ülkenin komşuları zaten yardıma ulaşmış ve gelecekteki yardımlar hakkında görüşmelerde bulunmuşlardı.
8 Eylül'de Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin'in Afgan halkının ihtiyaçlarına göre insani yardım sağlayacağını söyledi. Afganistan'ın Komşu Ülkeleri Arasında Afgan Sorunu Konulu Birinci Dışişleri Bakanları Toplantısında konuşuyordu.
Çin'in Cenevre'deki BM Misyonu başkanı Chen Xu, bir BM toplantısında Çin'in acilen yiyecek, kış için malzeme, 3 milyon doz COVID-19 aşısı ve 200 milyon yuan (31 milyon dolar) değerinde ilaç sağlayacağını söyledi.
Çin elçisi, mevcut koşullar altında uluslararası toplumun Afganistan'a yardımı hızlandırması gerektiğini söyledi.
ABD ve müttefikleri, Afgan halkına ekonomi, geçim kaynakları ve insani ihtiyaçları kapsayan yardım sağlama konusunda diğerlerinden daha fazla yükümlüydü, dedi.
İNSANİ YARDIM
Pakistan'da İçişleri Bakanı Şeyh Raşid Ahmed Perşembe günü BM'nin mülteci ajansına ülkesinin Afganlara insani yardım sağlamaya devam edeceğini söyledi. Hükümetten yapılan açıklamaya göre Ahmed, Pakistan'ın kendilerine yiyecek taşıyan kamyonlar gönderdiğini söyledi.
Daha önce Pakistan, Kabil'deki yetkililere yemeklik yağ ve ilaç gibi malzemeler göndermişti.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi başkanı Peter Maurer, uluslararası toplum adına Afganistan için "ortak sorumluluk" çağrısında bulundu.
9 Eylül'deki bir video röportajda, insani yardımın yanı sıra uluslararası toplumun Afganlara ve ülkeye yardım etmek için yapabileceği daha çok şey olduğunu söyledi.
Maurer, sosyal ve ekonomik krizlere maruz kalan insanlardan, altyapının çökmesinden ve Afganistan'daki yetkililerin temel kamu hizmetlerini sürdürmekte yaşadıkları zorluklardan kaynaklanan zorluklardan bahsetti.
Dünya Bankası ve Avrupa Birliği de dahil olmak üzere birçok kilit bağışçının yardım programlarını askıya almasıyla, yardım konusu her zamankinden daha acil hale geldi. Gıda fiyatları hızla yükseliyor ve kuraklık sorunları şiddetlendiriyor.
Maurer, Afganistan'da veya başka yerlerde yaptırım uygulanmasının insani durumları daha da kötüleştirebileceğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD'nin Afgan halkına insani yardım sağlamaya devam edeceğine söz vermesine rağmen, Taliban'a yönelik yaptırımları kaldırmayı reddetti.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian geçen Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD'nin "Afganistan'ın meşru talebiyle yüzleşmesi, baskı ve yaptırımlardan vazgeçmesi ve Afganistan'da ekonomi, geçim ve barış ve yeniden yapılanma için engeller yaratmayı bırakması" gerektiğini söyledi.
Varlıklar Afganistan'a aittir ve Afgan halkı için harcanmalıdır" dedi. ABD onları gerekçe göstermeden dondurmamalı” dedi.
Afganistan'ın yurtdışında tutulan yaklaşık 10 milyar dolarlık yabancı varlığı donduruldu.
ABD, bu mali yıl için Afganistan'ın toplamını 330 milyon dolara çıkaran BM ve ortak kuruluşlara 64 milyon dolarlık yeni yardım ekleyeceğini duyurdu.
Afganistan Yeniden Yapılanma Özel Müfettişi tarafından Savunma Bakanlığı'na atıfta bulunulan 2021 raporuna göre, ABD yaklaşık 20 yıldır Afganistan'da tek başına savaşa yaklaşık 837 milyar dolar harcadı.
