Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
ABD ile Rusya arasında, ikili ilişkilerdeki “rahatsız edici unsurların” giderilmesini amaçlayan kritik diyalog süreci askıya alındı. İzvestiya gazetesine konuşan ABD'nin Rusya'daki diplomatik temsilciliği, altı aydır yeni bir müzakere turunun planlanmadığını bildirdi. İki ülke arasındaki ikinci ve son istişare turu, 10 Nisan'da İstanbul'da yapılmıştı. Sürecin askıya alınmasında, ABD Başkanı Donald Trump'ın Rusya'nın Ukrayna'daki talepleri sonrası tutumunu keskin bir şekilde değiştirmesi ve Rus petrol devlerine yönelik yaptırımlar uygulaması etkili oldu.
Zirve İptali, Lavrov'un Gözden Düşmesi ve Ukrayna Faktörü
Diyaloğun durması, Rusya'nın iç siyasetinde de yankı buldu ve üst düzey diplomatik isimlerin pozisyonlarını sarstı.
Trump'ın Sert Tutum Değişikliği ve Maksimalist Talepler
İptal Edilen Zirve ve Yaptırımlar: ABD Başkanı Donald Trump, Ekim sonunda Rusya'ya yönelik tutumunu keskin bir şekilde değiştirerek, Budapeşte'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le yapmayı planladığı görüşmeyi iptal etti. Ardından, ülkenin en büyük iki petrol şirketi Rosneft ve Lukoil'e yaptırım uyguladı.
Taleplerin Etkisi: Reuters'a konuşan kaynaklar, bu kararın arkasında Kremlin'in Ukrayna'daki savaşın sona ermesi için öne sürdüğü “maksimalist taleplerin” etkili olduğunu belirtti. Bu talepler, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tarafından ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'yla yapılan görüşmede iletilmişti.
Diyaloğun Merkezindeki Ukrayna
Yüzde 99 Ukrayna: Rusya Bilimler Akademisi'nden Pavel Şarikov, Rusya-ABD diyaloğunun şu anda “yüzde 99'u Ukrayna etrafında dönüyor” değerlendirmesini yaptı. Şarikov, diplomatik faaliyetlerin yeniden başlatılması gibi konuları içeren istişarelerin, Moskova ile Kiev arasındaki sonuçsuz kalan müzakerelerle paralel yürütüldüğünü hatırlattı.
Doğrudan Temas: Moskova'da şu anda ABD büyükelçisi bulunmaması nedeniyle tüm temasların doğrudan Beyaz Saray yönetimiyle yürütüldüğü belirtildi.
Lavrov'un Gözden Düşmesi İddiası
Toplantılardan Çıkarılma: Kommersant gazetesinin haberine göre Lavrov, kasım ayı başında yapılan Rusya Güvenlik Konseyi'nin kritik toplantısına katılmadı. Ayrıca G20 Zirvesi'nde Rusya heyetine başkanlık etme görevini de kaybetti. Bu yılki heyete Devlet Başkanlığı İdaresi Başkan Yardımcısı Maksim Oreşkin liderlik edecek. Bu durum, Lavrov'un diplomatik başarısızlıklar nedeniyle gözden düştüğü yönündeki yorumları güçlendirdi.