Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
İsrail'in, uluslararası hukuku açıkça ihlal ederek Filistinlileri “canlı kalkan” olarak kullandığı yönündeki suçlamalar, ABD'nin de bu uygulamaya dair kendi istihbaratına sahip olduğunun ortaya çıkmasıyla yeni bir boyut kazandı. Reuters haber ajansına konuşan iki eski ABD'li yetkili, Washington'un, İsrailli yetkililerin geçen yıl, patlayıcı yerleştirildiğinden şüphelenilen tünellere Filistinlileri göndermeyi görüştüğüne dair istihbarat elde ettiğini söyledi. Dönemin ABD Başkanı Joe Biden'ın görev süresinin son haftalarında Beyaz Saray ile paylaşılan bu bilgi, Amerikan istihbarat kurumları tarafından analiz edildi ve hükümet içinde “savaş suçu” endişelerine yol açtı.
İstihbaratın İç Tartışmaları ve Hukuki Çıkarımlar
Reuters'ın haberi, ABD'nin İsrail'in askeri uygulamalarına dair kendi kanıtlarını topladığına dair nadir bir teyit niteliği taşıyor ve bu durum, Washington'ın kendi hukuki ve siyasi sorumluluğunu mercek altına aldı.
ABD'de "Savaş Suçu" Kaygısı
İstihbaratın Yayılması: İsrail ordusunun sivilleri canlı kalkan olarak kullandığına dair istihbarat, Biden yönetiminin son döneminde hükümet içinde dolaşan çok sayıda bilgi notundan sadece biriydi. Bu yeni bilgi akışı, üst düzey bazı isimler arasında ciddi kaygıya yol açtı ve bu çevreler, bilgilerin İsrail'in savaş suçu işlediği iddialarını destekler nitelikte olduğunu düşündü.
Hukuki Sorumluluk Riski: ABD'li yetkililer, İsrail'in savaş suçundan sorumlu bulunması halinde, ABD'nin de İsrail'e silah sağlaması nedeniyle hukuken sorumlu tutulabileceği ve istihbarat paylaşımını durdurmak zorunda kalabileceği değerlendirmesini yaptı.
Desteğin Sürdürülmesi Kararı
Hukukçuların Görüşü: Farklı kurumları temsil eden ABD'li hukukçular, mevcut kanıtların İsrail'in genel bir politika veya resmi uygulama olarak savaş suçu işlediğini göstermediği sonucuna vardı. Bu karar, ABD'nin İsrail'e silah ve istihbarat desteği vermeyi sürdürebileceği yönünde bir görüş oluşturdu.
Münferit Olaylar Savunması: Bazı eski ABD'li yetkililer, gelen istihbarat paketinin Gazze'de yaşanan münferit olayları tasvir ettiğini, ancak bunların genel bir uygulama yansıtmadığını savundu.
Diğer İşkence ve Canlı Kalkan İddiaları
Somut Örnekler: Haziran 2024'te el-Cezire tarafından doğrulanan bir videoda, İsrail askerlerinin Batı Şeria'da yaralı bir Filistinliyi askerî cipin önüne bağlayarak “canlı kalkan” olarak kullandığı görülüyordu. İsrail ordusu bu olayı “prosedürü ihlal” olarak nitelendirmişti.
İşkence İddiaları: İsrail, yaklaşık iki yıldır süren savaş boyunca işkence kullanmakla da suçlanıyor. Kötü muamelenin sembolü haline gelen Sde Teiman askerî hapishanesinden sızdırılan bir video, gözaltındaki bir Filistinliye cinsel saldırıda bulunulduğunu gösteriyordu. Ayrıca, ateşkes sonrası Gazze'ye geri gönderilen bazı Filistinli tutukluların cansız bedenlerinde işkence izlerine rastlandığı bildiriliyor.
Yorum Yap