Dolar

34,9405

Euro

36,5984

Altın

3.017,94

Bist

10.058,63

ANALİZ: İran'ın 'Hamas' oyunu

İran'ın başkenti Tahran'ın göbeğinde şehit edilen Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye'nin yerine seçilen Yahya Sinvar'ın başkanlığa getirilmesinde İran'ın yoğun baskı yaptığı ortaya çıktı.

4 Ay Önce Güncellendi

2024-08-10 15:20:45

ANALİZ: İran'ın 'Hamas' oyunu

Yeni Şafak yazarı Taha Kılınç, İran'ın Filistin ve Hamas politikasına ilişkin değerlendirmesinde dikkat çeken tespitlerde bulundu.
Kılınç'ın "Hamas'ın geleceği" başlıklı yazısından önemli bir bölüm:

İRAN'DAN HAMAS'A "YAHYA SİNVAR" BASKISI

Hem söz konusu Arap devletlerinin gittikçe artan düşmanlığı hem de 7 Ekim'den bu yana İsrail'in Gazze'de uyguladığı soykırımın korkunç boyutlara ulaşması, İran-Hamas ilişkilerini “stratejik ortaklık” seviyesine yükseltti. Nihayet Yahyâ Sinvâr'ın liderliğe seçilmesi, bu durumun somut bir kanıtı olarak karşımızda duruyor. İran mahfillerinin Hâlid Meşal'in yeniden Hamas liderliğini üstlenmemesi için yoğun şekilde kulis yaptığı, Meşal'in de baskılardan dolayı epey bunaldığı biliniyor.

dims.apnews_2

Mevcut atmosferde, Hamas içinde İran'ın desteklediği bir adayın kazanması gayet anlaşılır. Zira Gazze'de yaşanan fiilî durum, “Şimdiye kadar diplomasi ve müzakere kanalları kullanıldı da ne oldu? İnceldiği yerden kopsun!” düşüncesini benimseyen insanların çoğalmasına yol açtı. Keza şu yorum da epey taraftar buluyor: “Arap ve Müslüman kardeşleri, Hamas'ı yeterince desteklemiyor. Hatta birçoğu itiyor, öteki haline getiriyor ve düşmanlaştırıyor. Hamas'a İran'dan başka gidecek kapı bırakmadılar!”

İRAN-HAMAS İLİŞKİLERİ

Meselenin “konjonktürel mecburiyetler” kısmını bir yana bırakırsak, İran-Hamas yakınlaşması, teşkilâtın geleceğiyle alakalı bazı durumların konuşulmasını gerektiriyor.

ŞİİLİĞİ YAYMA POLİTİKASI VE "FİLİSTİN" PARAVANI

Şu üç noktanın anlaşılması, özellikle çok mühim:

* Tahran'dan Hamas'a verilen gürültülü destek, İran'ın Şiîliği İslâm coğrafyasında “baskın atmosfer” haline getirme stratejisinin bir parçası. Şiîliği yaymayı dış politikasının ana eksenine oturtan İran devlet aklı, Filistin meselesini millî emellerinin önünde paravan olarak kullanıyor. Halk tabanında bu yolla kazandığı sempati, Şiîliğin yayılmasına hizmet ediyor.

İRAN VE ORTADOĞU'DAKİ ÖRGÜTLER

* İran, Ortadoğu'da desteklediği ve parlattığı hiçbir örgütü, kendi haline bırakmıyor. Bütçesinden iç işlerine, lider seçiminden siyasî programına, ilişkide bulunduğu çevrelerden ideolojik yapısına kadar, yanına çektiği her oluşumu zaman içinde kendisine benzetiyor.

İRAN'IN HAMAS OYUNU VE KAÇIRILAN FIRSATLAR

* Hamas'ın marjinalleştirilmesi ve Tahran'ın siyasal bir aparatı haline getirilmesi, Filistin'in geleceğini kurma potansiyeline sahip en büyük Sünnî-İslâmî hareketin dağılması ve parçalanması anlamına gelecektir. Dahası bu durum, Sünnî dünyada karşısında neredeyse hiçbir set kalmayan İran'ın da yayılmacı emellerine hizmet edecektir.

Bir şeyi değiştireceği için değil ama tarih nazarında bir şahitlik bâbında, bu köşede zaman zaman vurguladığım bir hususu tekrarlayarak bitireceğim:

İslâm coğrafyasının içinden çıkmış makul ve meşru hareketlerin farklı sâiklerle şeytanlaştırılıp boğulması, marjinalleştirilmesi veya işlevsiz hale getirilmesi, bu coğrafyanın geleceğine yapılmış çok büyük bir kötülüktür. İsraf edilen bu imkânlar, Müslüman dünyayı içeriden ve dışarıdan zayıflatmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Gelecek nesiller, içinden geçtiğimiz şu dönemleri tarih kitaplarında okurken, kaçırılmış nice fırsata ve heba edilmiş potansiyellere bakıp esef edecektir.

Haber Ara