Dolar

32,3438

Euro

35,1167

Altın

2.306,62

Bist

9.079,97

Washington, Afganistan'da madenlerin peşinde

ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni Afganistan stratejisinin arkasında ülkenin zengin madenlerinin olduğu belirtiliyor.

7 Yıl Önce Güncellendi

2017-11-14 09:44:41

Washington, Afganistan'da madenlerin peşinde

TIMETURK | HABER MERKEZİ

ABD Başkanı Donald Trump, 22 Ağustos'ta Virginia'daki Fort Myer askeri üssünde yaptığı konuşmada yeni Afganistan stratejisini açıklayarak, ülkesinin 16 yıldır savaşta bulunduğu Afganistan'dan hızlı bir şekilde çekilmesinin "öngörülebilir ve kabul edilemez" sonuçlarını önlemek için mücadele edilmesi gerektiğini söyledi. Trump ayrıca Pentagon'un Afganistan'daki 8 bin 500 askere ek olarak 4 bin askerlik bir ek kuvvet önerisinde bulunduğunu belirtti. (Donald Trump nasıl ikna edildi? - Ayrıntılar için TIKLAYINIZ)

KAÇ ASKER GÖNDERECEK?

Trump, “Kaos yuvası” olarak nitelendirdiği Afganistan'a gönderilecek yeni kuvvetlerin kaç askerden oluşacağına dair bilgi vermezken, ABD'li üst düzey bir yetkilinin Aljazeera'ya verdiği bilgiye göre, Trump, Pentagon'a hali hazırda Afganistan'da bulunan 8 bin 900 askere ek olarak 3 bin 900 asker daha gönderilmesi yönünde yeşil ışık yaktı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in hafta başında yaptığı açıklamaya göre ise en az 1500 ABD askeri yola çıkmak üzere. Brüksel'de konuşan Stoltenberg, 1500 kadar askerin de diğer NATO ülkelerinden gönderileceğini söyledi.

ASIL HEDEF AFGANİSTAN'IN YERALTI ZENGİNLİKLERİ

Yeni Afganistan stratejisinin açıklamasının ardından ise Donald Trump'ın asıl gündeminin Afganistan'ın zenginlikleri olduğu belirtiliyor. Bu kapsamda en çok öne çıkan ise ülkenin güneydoğusundaki Logar eyaleti toprakları. Bu toprakların, dünyadaki en büyük bakır madenlerini barındırdığı belirtilirken, Taliban ve NATO arasındaki en şiddetli çatışmalardan bazıları da burada yaşanıyor.

Daha önce Donald Trump'ın üç yardımcısının Afganistan madenleriyle ilişkili olarak American Elements İsimli Şirketin Yöneticisi Michael Silver ile bir araya geldikleri basına yansımıştı. Silver'ın şirketi yüksek teknoloji ürünlerinde kullanılan madenleri işliyor. Savaşın harabeye çevirdiği Afganistan'da zengin demir, bakır, kobalt ve altın yataklarının bulunduğu uzun bir süredir bilinirken Pentagon yazışmalarından birinde ülkenin, “lityum'un Suudi Arabistan'ı” haline gelebileceğine dikkat çekilmişti.

"ABD YATIRIMINA KAPI AÇIK"

Equal Times haber sitesinden Shadi Khan Saif'e konuşan bölgedeki Petrol ve Madenlerden Sorumlu Yönetici Muhammed Nazır Müşfik, “Ülkemizin maden sektörüne yatırımda bulunacak her girişimciye sıcak bakıyoruz” şeklinde konuşarak sektöre yönelecek Amerikan yatırımının yoksulluğun aşılmasında ve ekonominin ayağa kalkmasına anahtar rol oynayabileceğini savundu.

"TALİBAN İLKEL YOLLARLA ÇIKARIYOR, ABD MODERN YOLLARLA ÇIKARSIN"

Evrensel'den Ali Karataş'ın Türkçe'ye çevirdiği haberde Muhammed Nazır Müşfik, Taliban ve IŞİD kontrolündeki topraklarda madenlerin ilkel yöntemlerle çıkarılmaya devam edildiğini ve yasa dışı yollarla satıldığını bildirirken güvenliğin sağlanabilmesi için Washington'dan yardım istediklerini ve olumlu yanıt aldıklarını söyledi. Hükümetin yeni atadığı Maden ve Petrol Bakanı Nargis Nehan da sektörde reform arayışında olduklarını belirtti.

AFGANİSTAN CUMHURBAŞKANI'NDAN ÇAĞRI

Eski bir Dünya Bankası ekonomisti olan Afganistan Devlet Başkanı Muhammed Aşraf Ghani, ülkedeki madenlerin değerlendirilmesi için Trump'a şubat ayında açık çağrı yapmış çıkarılacak rezervlerin Amerika'nın en uzun savaşındaki kayıplarını gidermede ve her iki ülkenin ekonomisine ivme kazandırmada yardımcı olacağını söylemişti.

"AFGANİSTAN MADENLERİ, SÖMÜRÜLEMEYECEK KADAR KARMAŞIK"

Güney Asya Demokratik Forumu Araştırma Direktörü Dr. Siegfried O. Wolf, ABD nin zengin maden yataklarına yönelen ilgisinin sürpriz olmadığını belirtirken, “Güvenlikli bir durumun ve şeffaflığın mevcut olmaması ve yolsuzluklar nedeniyle bu sektörde yalnızca elit bir grup kâr elde etti. Bu güne kadar Afgan halkının toprakları altındaki dev maden zenginliğinden faydalanması pek mümkün olamamıştır” dedi. Wolf, “ Yine de Afganistan'daki durum Washington'ın çıkarlarını madenlerin sömürülmesi düzeyine çekemeyecek denli karmaşık” yorumunda bulundu.

ABD'NİN AFGANİSTAN'DAKİ RAKİBİ ÇİN

Afgan Hükümeti 2008 yılında Mes Aynak'ta maden çıkarma iznini Çin'in devlet şirketi MJAM-MCC'ye vermiş, ancak zengin bakır madenlerinin bulunduğu bölgede çok eski ve önemli tarihi binalara rastlanması nedeniyle başlayan kazı çalışmaları kısa sürede durdurulmuştu. Çin'in bölgedeki madenler üzerinde ABD'ye rakip olabileceğine dikkat çeken yorumcular ABD'li şirketlerin işinin çok kolay olmayacağını da belirtiyorlar.

Dr. Siegfried O. Wolf, “Bugüne kadar Çin'in finansal olarak üstün donanımlı devlet şirketleriyle rekabette Batılı rakiplerine şans tanımayacak konumda oldular. Ancak Afganistan'ın genel sosyoekonomik gelişimi yönünde pek katkı sağlamadılar” dedi. Eski bir maden bakanlığı yetkilisi olan Muhammed Akram hükümetin birçok önemli maden havzasında kontrol sahibi olmadığını gizleme gereği duymazken yasal olarak çalışan madenlerde de kalifiye işçi ve gerekli ekipman bulunmaması nedeniyle standartların oluşmadığını iş güvenlik kurallarına uyulmadığını söylerken ABD'nin yönelimine temkinli yaklaştı. Akram, “Sadece yatırımcının değil Afganistan halkının çıkarlarını da garanti altına alan dengeli, bağlayıcı ve şeffaf koşullarda maden haritaları ve satışı gerçekleşmelidir” diye konuştu.

YENİ AFGANİSTAN STRATEJİSİNE TALİBAN'DAN AÇIKLAMA

Taliban Sözcüsü Zebihullah Mücahid, Trump'ın yaptığı açıklamanın ardından “ABD, askerlerini Afganistan'dan çekmezse yakın zamanda Afganistan ABD'nin 21'inci yüzyıldaki mezarı olacaktır” ifadelerini kullandı. (Ayrıntılar için TIKLAYINIZ)

KABİL'DE NASIL KARŞILANDI?

Afganistan Devlet Başkanı Gani, ABD'nin Afganistan'da kalan askerlerinin geri çekilmesi konusundaki zaman sınırlamalarının kaldırıldığı, Başkan Trump tarafından duyurulan, yeni stratejiyi 'minnettarlıkla' karşıladı. Gani açıklamasında "Bölgeyi terör tehdidinden kurtarmak için ortak mücadelemize desteğin bu teyidi nedeniyle ABD halkı ve Trump'a minnettarım" dedi. Gani yeni stratejinin Afgan ulusal güvenlik güçlerinin eğitim kapasitesini geliştirebileceğini de vurguladı.

AFGANİSTAN'DAKİ ABD VARLIĞI

ABD kuvvetlerinin Afganistan'a müdahale ettiği 2001 yılından bu yana ülkede devam eden çatışmalarda, 2 bin 400 civarında ABD askeri öldürülürken, 20 bin civarında asker de yaralandı. ABD, 16 yıllık Afganistan savaşı boyunca bu ülkede yaklaşık 116 milyar dolar harcadı.

Haber Ara