Dünyada özellikle 1980 sonrasında yaşanan Berlin duvarının yıkılması, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin çöküşü ve Doğu Blokunun dağılması süreçlerinin ardından teknoloji, üretim ve yönetim yapısı değişirken, bu süreçte küreselleşmenin hız kazanması da şirketlere farklı bir kapı açtı.
Bu dönemde hızlı büyüyen ve döneme ayak uydurmak isteyen şirketlerin, değişen ihtiyaçlara yanıt vermek amacıyla aradığı yöneticiyi kendi içinden çıkarması da oldukça zorlaştı.
Söz konusu zorluğun fark edilmesinin ardından, şirketlerin ihtiyacına uygun nitelikleri taşıyan üst düzey yöneticilerin keşfedilip yerleştirilmesini amaçlayan ve "Beyin Avcısı" olarak nitelendirilen bir meslek doğmuş oldu.
Beyin Avcısı olarak 1997'den bu yana iş hayatını sürdüren Şerif Kaynar, AA muhabirine tecrübelerinin yanı sıra Türk üst düzey yöneticilerinin dünyaya katkıları ve gelecek dönemde şirketlerin evrildiği nokta hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Her şey çok iyi ya da kötü giderken değişim gerekebildiğine işaret eden Kaynar, böyle durumda yeni bir kişinin şirkete katılmasının heyecan yarattığını ve fark getirdiğini söyledi.
Kaynar, Korn Ferry olarak 24 yıldır Türkiye'de faaliyet gösterdiklerini, kendilerinde 2 bin kişiye yakın üst düzey yöneticinin öz geçmişinin bulunduğunu, yılda ortalama 100 üst düzey yönetici yerleştirmesi yaptıklarını anlatarak, "Şirketlerin, kilit noktadaki kişiler ayrıldığında, kendi tabanları dahilinde çok dar bir kitlede arayış içinde oluyor. Bizim gibi şirketlerde veri tabanı çok daha geniş olduğu için, daha uygun ve etkili isimlere ulaşabiliyoruz. Üst yönetici anlamında çok güçlü bir ağa sahibiz." diye konuştu.
Dünyada son 15 yılda birçok şey gibi işe alım süreçlerinin de değiştiğine işaret eden Kaynar, şunları kaydetti:
"Bu iş eskiden mülakatla ilerliyordu. Şimdi tamamıyla bilimsel testlerle bugün bir kişinin yetkinlikleri ortaya çıkıyor. Dolayısıyla bizim işimiz eskiden sanattı, şimdi bilim ile sanatın karışımı oldu. İdeal bir yönetici, en iyilerle çalışan, etrafına en iyi kadroyu kurandır. Dünyanın en büyük problemi, insanlar yanlarına en iyiyi almaktan korkuyor, kendi yerine geçer diye. Bu çok yanlış bir şey. Bir yönetici, 'benim kadrom Türkiye'nin en iyileri olmalı' demelidir. İkinci nokta da cömertlik... Yönetici olarak çalışanlarınıza vakit harcayacak, kazandığınız parayı paylaşacaksınız. Dolayısıyla CEO'lara 'en iyilerle çalışın ve cömert olun' diyorum. Bu ikisini yaparsanız bütün yollar size açılır. Diğer taraftan CEO'ların öğrenmeyi de asla bırakmaması ve her daim çalışanlarına bir güven vermesi de gerekir."
- "Türkiye'deki patronlar insana yeterince para sarf etmiyor"
Şerif Kaynar, son 15 yılda başarılı olmuş devletlere bakıldığında, çoğunun Asya'da bulunduğuna dikkati çekti.
Tayvan, Singapur, Kore, Japonya gibi ülkelerde devletin tüm yönetim birimlerinde özel sektördeki gibi çok rekabetçi bir yönetim olduğunu anlatan Kaynar, "Singapur'da en yüksek maaşı lise öğretmenleri kazanıyor. Çünkü 'en iyi insanı yetiştirmek için, en iyi hocaları bulmak lazım' mantığı benimseniyor. Dolayısıyla Singapur'da öğretmenlere CEO'dan daha çok para verilir." ifadelerini kullandı.
Kaynar, iyi bir yöneticinin yetiştirdiği ve kendisinden daha iyi yerlere gelmesine vesile olduğu kişi sayısından anlaşılabileceğini vurguladı.
İnsanların yüzde 90'ının eğitimini aldığı mesleği yapmadığını aktaran Kaynar, iyi bir okuldan mezun olmanın önemli ancak tek başına yeterli olmadığını söyledi.
Kaynar, şöyle devam etti:
"Hakiki CEO'luğa giden yol, sizin şirket içinde çizdiğiniz çizgiden geçer. O yol hep yukarı doğru gitmez. Bu bir satranç tahtası gibidir. Arada bir aşağı inmek, yana doğru hamleler yapmak gerekir. Türkiye'deki patronlar, binaya makineye çok fazla para sarf ediyor, fakat insana yeterince para sarf etmiyorlar. 15 milyon dolara bir bina alıyor kendine ama genel müdürüne 3 kuruş veriyor. Bu mantalitenin değişmesi lazım. Binaya, makineye verilmesi gereken önem, insan kaynaklarına da verilmeli. Gelecek dönemde bütün dünyada en hızlı büyüyen meslek servis sektörü olacak. Servis sektöründe de ürünü satmak değil, bir hayal satmak çözüm olacak. Kimse araba satmayacak, mobility satacak.
Dünyanın gidişatına baktığımızda çözüm ortaklığı sunabilmek önemli bir hal alacak. Servis sektöründe ilerleyebilenler ise çözüm ortaklığını sunabilecek, hayal gücü yüksek insanlar olacak. Amerika'nın en büyük 10 şirketinden 7'si servis sektöründe faaliyet gösteriyor. Bu sektörün büyümesi kaçınılmaz ama Türkiye için spesifik olarak baktığımızda da bilimsel tarım mesleğinin ileride müthiş getirisi olacağını düşünüyorum. Türkiye'nin de geleceği büyük şirketler, holdinglerden ziyade, gizli şampiyonlarda olacak. Türkiye'de çok fazla adı duyulmayan küçük şirketler var, karlarını çok hızlı artırabiliyorlar. Buradan büyük bir potansiyel doğacak."
- "Gençlerin Asya kültürüne açılmaları gerek"
Şerif Kaynar, uluslararası şirketlere bakıldığında yurt dışında 2 bin tane çok başarılı Türk CEO bulunduğunu, Türkiye'den en fazla üst düzey yöneticinin ise Rusya, Kazakistan, Çin ve Avustralya'da olduğunu bildirdi.
Türk üst düzey yöneticilerin dayanıklılık, zorluklar karşısındaki tecrübe ve üç boyutlu düşünebilme gibi avantajları olduğundan bahseden Kaynar, "Biz bir işi yaparken, başka bir iş de yönetebiliyoruz. Pratik çözümleme yeteneğimiz var." dedi.
Kaynar, Türk üst düzey yöneticinin yurt dışına gitmesinin ülke açısından bir kayıp gibi gözüktüğünü, ancak uzun vadede imaj, tanıtım ve bilgi birikiminin ülkeye taşınması açısından Türkiye'ye çok fazla kazanç getirdiğini vurguladı.
Kaynar, içinde yer alınılan bölgede Türkiye'nin müthiş bir potansiyeli olduğunu vurgulayarak, "Türkiye hakiki değişimlerin olacağı ve çok büyük fırsatların çıkacağı bir ülke. Türkiye'nin potansiyeline çok inanıyorum. Gençler açısından baktığımızda ise gelecekte fırsatın Avrupa'da olduğunu düşünmüyorum. Gelecek de fırsat da Asya'da. Tayvand'da, Tayland'da, Singapur'da, Kore'de, Çin'de, Japonya'da, Vietnam'da... Gençlerin biraz Asya kültürüne açılmaları gerek." şeklinde konuşmasını tamamladı.
