Nahda Hareketi, pazar günü yaptığı açıklamada, hükümet ile hükümeti oluşturan koalisyona yönelik tutumunu yeniden gözden geçireceğini ve konuyu partinin Şura Konseyi Toplantısı'nda görüşeceğini duyurdu.
Özellikle siyaset arenasında Fahfah'a "çıkar çatışması" şüphesinin yöneltilmesinden sonra Nahda'nın bu tutumu bir çok kesim tarafından "dolaylı şekilde iktidardaki koalisyondan çekilme tehdidi" olarak değerlendirildi.
Nahda Hareketi Şura Konseyi Başkanı Abdulkerim el-Haruni, dün yaptığı açıklamada, Başbakan Fahfah'a istifa çağrısında bulundu.
Haruni, Tunus'taki Express FM adlı özel radyoya verdiği röportajda, Nahda Hareketinin hükümet konusundaki nihai tutumuna ilişkin Şura Konseyi'nin oturumundan önce herhangi bir açıklama yapmayacağını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Nahda Hareketi, Fahfah'ı destekledi, seçimlerine sabır gösterdi ve diyalog kurdu. Maalesef Fahfah koalisyonu genişletmeye hazır olmadığı gibi mevcut hükümet yapısına bağlı kalınması gerektiği görüşündeydi."
- Fahfah, öneriyi reddetti
Fahfah'ın 27 Şubat'ta kurduğu koalisyon hükümeti toplam 217 milletvekilinin bulunduğu Mecliste Nahda Hareketi (54), Demokratik Akım Partisi (22), Halk Hareketi (14), Yaşasın Tunus Partisi (14), bağımsızlar ve liberal partilerin birleştiği Ulusal Reform Bloku'ndan (16) oluşuyor.
Nahda Hareketi, Fahfah'a, hükümetin siyasi ve parlamenter kuşağını genişletmek için iktidardaki koalisyonuna ilave partiler eklenmesini önerdi ancak Başbakan bu öneriyi reddederek Nahda'yı mevcut koalisyonla yetinmeye çağırdı.
- Nahda'nın siyasi ağırlığı
Eski Tunus Kültür Bakanı ve sosyolog Mehdi el-Mebruk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Başbakan Fahfah'a yöneltilen "çıkar çatışması" şüphesinin, Nahda'yı siyasi kuşağı genişletmeye yönelten faktörlerden biri olduğunu söyledi.
Mebruk, Nahda'nın içinde yer almadığı bir koalisyonun, hükümeti dirençsiz yapacağını Fahfah'ın da çok iyi bildiğini ifade etti.
- Zorunluluk hükümeti
Mebruk, hükümetin genişletilmesi tartışmasının daha kurulduğu ilk günlerde başladığını, Nahda'nın, zorunluluktan dolayı koalisyona ortak olduğunu ve hükümetin tüm bileşenlerin karşılıklı rızası üzerine kurulmadığını dile getirdi.
Koalisyon hükümetinin Cumhurbaşkanı Kays Said'in mizacı üzerine kurulduğunu ve Fahfah'ın da bu mizaca mahkum kaldığını aktaran Mebruk, tüm bu etkenlerin herkesi zorunluluk hükümetine mecbur bıraktığına, kurulmasından birkaç gün sonra da hükümet ortaklarından gergin açıklamalar gelmeye başladığına işaret etti.
- Nahda'nın son açıklaması Fahfah'a "mesaj"
Siyasi analist Hişam el-Haci de Nahda'nın son açıklamasını, Başbakan Fahfah'a "rahat konumda bulunmadığını ve parlamentoda önemli bir ağırlığı ve yeri olan Nahda ile pozitif etkileşime girmesinin daha iyi olduğunu hatırlatan bir mesaj" şeklinde yorumladı.
Nahda'nın koalisyonun genişletilmesi önerisi ve Başbakan'ın bunu reddetmesiyle ortaya çıkan tartışmanın, Fahfah'a yöneltilen "çıkar çatışması" şüphesiyle yeni bir dönemece girdiğini aktaran Haci, "Görünen o ki Nahda daha önce sunduğu öneriyi yeniden gündeme getirmek için ortamın uygun olduğunu anladı." dedi.
Haci, prensipte Mecliste Başbakan'a daha fazla çoğunluğu kazandıracağı için hükümetin genişletilmesinin gerekli olabileceğini dile getirdi.
Hükümetin genişletilmesi talebinin şu an gündeme getirilmesinin "Nahda ile Fahfah arasında siyasi takas yapılıyor" şeklinde değerlendirilebileceğini söyleyen Haci, talebin zamanlaması nedeniyle mevcut bağlamda "karşılığında kendisinin emniyet ve güvenliğini satın alıyormuş" gibi anlaşılabileceğinden bunun Fahfah için zor bir durum olduğunu kaydetti.
Haci, Tunus'taki durumu takip eden herkesin, Nahda'nın içinde yer almayacağı bir hükümetin kurulamayacağını bildiğini söyledi.
- Birbiriyle bağları kopuk koalisyon
Hükümeti genişletme çağrısının, koalisyonun mevcut durumunu gizlediğini aktaran Haci, şöyle konuştu:
"Şu an hepimiz (koalisyon üyelerinin birbiri arasındaki) bağların kopuk olduğunu görüyoruz. Koalisyonun en önemli bileşenleri arasında aleni çatışmalar var. Fahfah ise bu konuda Nahda'dan daha fazla Halk Hareketi ve liberallere dayanıyor. Koalisyon şu an bir tarafta Nahda, diğer tarafta ise Demokratik Akım Partisi, Halk Hareketi ve Yaşasın Tunus Partisi olmak üzere iki kampa ayrılmış durumda."
Eski Tunus Kültür Bakanı ve sosyolog Mebruk, Tunus'un Kalbi Partisinin Nahda için bir anlamda "can simidi" olduğunu söyleyerek, "Tunus'un Kalbi, parlamentoda Nahda lehine oy kullandı. Bu, Meclis Başkanı Raşid el-Gannuşi oturumunda da Nahda aleyhine başka düzenlemelerde de görüldü. Nahda, Tunus'un Kalbi'ne borçlu. Meclis tatilinin sona ermesi ve yeni yasama döneminin başlaması ile tutumlarda bazı yumuşamalar ve kabinede kısmi değişiklik görülebilir." ifadelerini kullandı.
Hacı ise bu konuya ilişkin "Nahda'nın önerisi, iktidardaki koalisyonunun zayıf olduğu ve Tunus'un Kalbi üzerinden koalisyonun güçlendirilebileceği gibi objektif bir yaklaşıma dayanıyor. Bununla başka amaçlar da güdülüyor. Bunlardan biri Nahda'nın Meclisteki siyasi izolasyondan çıkmak istemesi çünkü Tunus'un Kalbi ve Onur Koalisyonundan başka Mecliste sabit bir müttefiki bulunmuyor." görüşlerini paylaştı.
Nahda'nın Tunus devriminden çıkan kurumlara inanmayan Özgür Anayasa Partisinin suçlamalarına karşı bir cephe oluşturmak istediğine işaret eden Haci, şunları söyledi:
"Tunus'un Kalbi siyaset sahnesindeki aktif bir partidir, bazı liderlerini kaybetmiş olsa da, hala tutarlıdır. Mecliste bir varlığa ve seçmen kitlesine sahiptir, şu anda da en güçlü partilerden biri konumundadır."
Haci, Fahfah'ın Nahda'nın taleplerine olumlu cevap vereceğini aksi takdirde gelecek siyasi dönemde kendisini farklı bir yerde bulacağı görüşünü dile getirdi.
- Hükümetin genişletilmesi talebinde amaç parlamentonun rahat çalışması
Nahda Milletvekili Feride el-Ubeydi ise Nahda'nın hükümeti desteklemeye devam ettiğini, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadelesinin arkasında durduğunu belirterek, hükümetin ekonomik sıkıntılarla boğuştuğunu ancak çalışmaya devam ettiğini düşündüğünü söyledi.
Ubeydi, Nahda'nın halen konumunu belirlemek için Fahfah hakkındaki "çıkar çatışması şüphesi" üzerinde yapılan araştırma sonucunu beklediğini aktardı.
Hükümetin siyasi kuşağının genişletilmesi meselesine de değinen Ubeydi, "Bu konu, Tunus'taki ekonomik ve sosyal durumun, hükümeti destekleyen ve parlamentoyu yasama konusunda güçlendiren bir siyasi kuşak gerektirdiği kanaatindeki Nahda için hükümete katıldığından beri bir ön talep niteliğindedir." dedi.
Ubeydi ayrıca koalisyonun genişlemesi talebindeli temel amacın hükümet ve parlamentonun rahat bir şekilde çalışması olduğuna dikkati çekerek, Nahda'nın bundan başka özel bir hedef gütmediğini, bu duruşunun da yeni olmadığını ve herhangi bir yorum gerektirmediğini vurguladı.
